________________
છે. હવે જ્ઞાન પાંચ પ્રકારે છે અને એ પ્રમાણ રૂપજ્ઞાન તે જ્ઞાન પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ પ્રમાણુ એ બે પ્રમાણમાં વહેંચાયેલું છે. ૨૨૪ तत्र परोक्ष द्विविधं श्रुतमाभिनिबोधिक च विज्ञेयम् । प्रत्यक्षं त्ववधिमन.पर्यायौ केवलं चेति ॥२२५॥ ..
તે બે પ્રમાણમાં પક્ષ પ્રમાણ મતિજ્ઞાનને શ્રુતજ્ઞાને એ બે રૂપ વહેચાયેલું હોવાનું જાણવું. પ્રત્યક્ષ પ્રમાણુ અવધિ અને મનઃ પર્યાય એ બે રૂપે તથા કેવળજ્ઞાન રૂપે " વહેંચાયેલું છે. ૨૨૫ एषामुनरभेद विषयादिभिर्भवति विस्तराधिगमः । एकादीन्येकम्मिन् भाज्यानि त्वाचतुर्थ्य इति ॥२२६॥
એ પાંચ જ્ઞાનેના પેટા ભેદે અને દરેક વિષયમર્યાદાઓ વગેરે પ્રકારની વિચારણની મદદથી તે માનું ખૂબ વિસ્તારથી જ્ઞાન કરી શકાય તેમ છે. એક જીવને એકી સાથે ઓછામાં ઓછું એકથી માંડીને ચાર સુધી જ્ઞાન હેઈ શકે છે ૨૨૬ सम्यग्दृष्टेनिं सम्यग्ज्ञानमिति नियमतः सिद्धम् । आधत्रयमज्ञानमपि भवति मिथ्यात्वसंयुक्तम् ।।२२७॥
હવે એ નકકી થયુ કે સગ્ય દષ્ટિ જીવનું જે જ્ઞાન તે જ સમ્યજ્ઞાન અને જયારે મિથ્યાત્વ સાથે હોય ત્યારે મતિજ્ઞાન શ્રુતજ્ઞાન અવધિ વિભંગશાન એ ત્રણેય શરૂઆતના જ્ઞાન અજ્ઞાન કહેવ ય છે. ૨૨૭ सामायिकमित्याचं छेदोपस्थापनं द्वितीयं तु । परिहारविशुद्धिः सूक्ष्मसम्पराय यथाख्यातम् ॥२२८॥
(૫૫)
