________________
સાથે શ્રીફળ મૂકીને, લીલાં કપડાંથી ઢાંકો, નાડાછડીથી બાંધીને ભગવાનના દર્શન કરવાની પ્રથા જૈન અને હિંદુ મંદિરોમાં છે. સ્વસ્તિકના આલેખન દ્વારા જૈન ધર્મની દરેક વિધિઓમાં તેમજ જેનોમાં દર્પણ પૂજાનો દુહો બોલાય છે. ગૃહપ્રવેશમાં કુંભ મૂકવા માટે, દીક્ષાના પ્રસંગે, શુભ શુકનમાં “પ્રભુ દર્શન કરવા ભણે, દર્પણ પૂજા વિશાળ, કુંવારી કન્યાઓના મસ્તક પર કળશ મૂકીને ઉપયોગમાં લેવાય આત્મ દર્પણથી જુએ, દર્શન હોય તત્કાળ.” છે. અષ્ટમંગલમાં કળશની આકૃતિ જુદી જુદી રીતે, ક્યારેક આંખો દરેક જિનાલયોમાં રંગમંડપ કે તેની બહાર એવી રીતે વિશાળ સાથે, જાણે મનુષ્યની મુખાકૃતિ હોય એવી રીતે દોરવામાં આવે અરિસો રાખવામાં આવે છે કે ગમે તેટલી ભીડમાં પણ ભગવાનના છે. હસ્તપ્રતોમાં ગ્રંથ પૂર્ણ લખાઈ જાય ત્યારબાદ લહિયાઓ અંતમાં દર્શન થાય અને પાછા ફરી નીકળતી વખતે પણ દર્શન થાય. દર્પણ કળશનું ચિત્ર દોરે છે.
આત્મદર્શન માટે છે. આનંદઘનજી, ચિદાનંદજી, જેવાં અનેક પુરૂષો એ અઢાર અભિષેક વિધાનમાં ૧૫મો અભિષેક કર્યા પછી માનવશરીરને ઘટ (કળશ)ની ઉપમા આપી છે. જલના ગુણધર્મો જિનબિંબોને દર્પણ દર્શન કરવાનું વિધાન પ્રાચીન પ્રતિષ્ઠાકલ્પમાં શીતલતા, પવિત્રતા અને શાંતિ પ્રદાન કરનારા છે. જળથી ભરેલા બતાવ્યું છે. દર્પણ દર્શન દ્વારા નેગેટીવ ઊર્જા દૂર થાય છે. કળશનું ધ્યાન કરવાથી આત્માને આ ગુણોની પ્રાપ્તિ સહજપણે પરમ શ્રેષ્ઠ આકાર સ્વરૂપમાં દેવલોકમાં શાશ્વતરૂપમાં સ્થિત થાય છે.
અષ્ટમંગલોનું પર્યુષણ પર્વ જેવા પવિત્ર મહાન દિવસોમાં સંઘોમાં ૭. મત્સ્ય યુગલ : મીન અથવા માછલી. યુગલ એટલે જોડી. બે દર્શન કરવા અને કરાવવા એ જીવનનું અહોભાગ્ય છે. માછલીની જોડી. આ અષ્ટમંગલમાં આ બંને માછલીઓ નર-માદા આ સર્વશ્રેષ્ઠ મંગલ, આપ સૌના જીવનને મંગલમય બનવા તરીકે યુગલરૂપે પરસ્પરની સન્મુખ બતાવી છે. આ મીન યુગલ માટે કારણરૂપ બની રહે, એવી શુભ ભાવનાથી તેના પ્રતિ નિર્મલ સુખનું પ્રતીક છે. દિગંબર મતાનુસાર તીર્થકરોની માતાને આવા સુગંધમય જલ અને ચંદનના છાંટણા કરે, પુષ્પની માળા ચઢાવી, ૧૬ સ્વપ્નોમાં એક સ્વપ્ન મીનયુગલ પણ છે. આ બે માછલીઓ ધૂપ કરી અને જીવનને ધન્ય બનાવો એ જ મંગલ પ્રાર્થના. ક્યારેક પરસ્પર વિમુખ પણ જોવા મળે છે.
જય જય હોજો, જ્યોતિષીની ૧૨ રાશિઓમાં, ૧૨ મી રાશિ મીન છે. સામુદ્રિક જૈન સંઘનું મંગલ હોજો, શાસ્ત્ર અનુસાર હાથ અથવા પગના તળિયામાં મત્સ્યનું ચિના શુભ વિશ્વ માત્રનું મંગલ હોજો. માનવામાં આવે છે. જે માણસના હાથની છેલ્લી ટચલી આંગળીની
- અસ્ત - નીચે હથેળીની કિનાર પાસે મલ્યની આકૃતિ હોય તો તે માણસ
]]] અત્યંત શુભ લક્ષણવાળો, ભાગ્યશાળી મનાય છે.
(પાર્લા વેસ્ટ) એક ખાસ બાબત લક્ષમાં રાખવાની છે કે પાણીમાં તરતી
મો. ૯૩૨૪૧૧૫૫૭૫ જીવતી માછલીઓ એ મંગળરૂપ છે. મરેલી માછલી અપશુકન ગણાય છે. એટલે જ માછીમાર, માછીમારણ, માછલાં સાથે કે [‘પ્રબુદ્ધજીવત’ હવે ડિજિટલ સ્વરૂપે ઉપલબ્ધ માછલાં વગર રસ્તામાં સામે મળે તે અપશુકન ગણાય છે.
- ૧૯૨૯ થી માર્ચ ૨૦૧૫ સુધી પ્રબુદ્ધ જીવન'ના બધાં જ ૮. દર્પણ : અષ્ટમંગલમાં દર્પણ (અરીસો) એ પણ એક મંગલ
અંકો સંસ્થાની વેબસાઈટ વસ્તુ મનાય છે. જે અહંકાર - પાપ સ્વરૂપ “દર્પનો નાશ કરે તે
www.mumbai-jainyuvaksangh.com (42 BALU aial દર્પણ. શાસ્ત્રોમાં દર્પણને આયુષ્ય લક્ષ્મી, યશ, શોભા અને
શકશો. તેમજ ડી.વી.ડી. સ્વરૂપે પણ આ બધાં અંકો ઉપલબ્ધ છે. સમૃદ્ધિકારક કહ્યો છે. દર્પણ નિર્મળ જ્ઞાનનું પ્રતીક સ્વરૂપ હોવાથી
જિજ્ઞાસુ અને પુસ્તકાલયોને આ ડી.વી.ડી. વિના મૂલ્ય અમે અર્પણ આત્મજ્ઞાનનું પણ સૂચક છે. દેવલોકમાં શાશ્વત જિનપ્રતિમા સમક્ષ પૂજાની સ્થાયી
કરીશું. સામગ્રીમાં દર્પણ હોય છે. પરમાત્માની અષ્ટપ્રકારી પૂજામાં દર્પણ
આ ડી.વી.ડી. ના સૌજન્યદાતા પૂજાનું અવશ્ય સ્થાન છે. તીર્થ કરના જન્મસમય પર ૫૬ | ૧. ફોરમ ઑફ જૈન ઈન્ટેલેકસ્યુઅલ દિકુમારીકાના સૂતિકર્મમાં ૮ દિકુમારિકા પ્રભુ અને માતા સમક્ષ હસ્તે-અંજના રશ્મિકુમાર ઝવેરી અને મયૂર વોરા. મંગલ દર્પણ લઈને ઉભી રહે છે.
૨. નિર્મળાનંદ જ્યોત, રેખા-બકુલ નંદલાલ ગાંધી - દર્પણના પ્રતિબિંબમાં માણસને પોતાના હૃદયમાંથી સંપર્ક : સંસ્થા ઓફિસ - ૦૨૨-૨૩૮૨૦૨૯૬ ભગવાનના પ્રતિબિંબને નિહાળવાનો ભાવ જાગે છે. દર્પણમાં
(સપ્ટેમ્બર - ૨૦૧૭
L; પ્રબુદ્ધ જીવન ;
