________________
ભાવ-પ્રતિભાવ
તંત્રીલેખ વચ્ચે રાજેન્દ્ર શુકલની વાત અપરંપાર બનવાની તીર્થકર બનીને (પુરૂષ) મોક્ષે જશે. કન્યા લગ્ન પછી વિચારણીય લાગી.
સાસરે આવે ને એક પતિવ્રત જીવન પર્યત પાળે છે આત્માને પ્રવાહ તો સતત વહેતો રહે છે, તેનો એક લોટો તેવી જ રીતે પુરૂષ પણ એક પત્નીવ્રત જીવંત પર્યન્ત પાળે છે. અને આપણાં શરીરમાં જે ઠલવાયો છે, તેનો ઉપયોગ, તમે પ્રબુદ્ધ જીવન અહીં જે સુખ-દુઃખ આવે તે કર્મજન્ય હોવાથી ભોગવવા પડે જ. દ્વારા સમાજની કાયા પલટ માટે કરી રહ્યાં છો, તેની નોંધ સુજ્ઞ એટલે ફાધર વર્ગીસનું વાક્ય વાચકો તો લેતાં જ રહે છે. “મુંબઈ જેન યુવક સંઘ” દ્વાચ, આ gિet the impression that women have no equal staમાધ્યમ વડે, કેટલું સુંદર કાર્ય થઈ રહ્યું છે!
tus with men in jain religion - આનું ખંડન કરવું જ રહ્યું. શરીરો તો આવ- જા કરતાં જ રહેવાનાં પંચમહાભૂતમાં મળી તમારી પાસે બીજી દલીલો હોય તો તે રીતે કરશો. તમારી પાસે રૂપાંતર પામતાં રહેવાનાં, પણ તેનાં દ્વારા ઉભી થતી ચેતના, વિદ્વાનોની ફોજ છે તેથી સારી દલીલો મળે તો તેનો ઉપયોગ કરશો. ચૈતન્યનું જ મૂલ્ય રહ્યું છે. આપણે સૌએ મૃત્યુને કેટલું બધું Boaring
રસિકભાઈ દોશીના પ્રણામ બનાવી મુક્યું છે, તેમાં આપણી અજ્ઞાનતા ઉભી થઈ રહી છે. એક તદન સ્વાભાવિક ક્રિયાને, મોટું કે ખોટું રૂપ આપીને બિન-જરૂરી
“ચાલો આપણે બુધ્ધ ધર્મને સમજીએ” – લેખક તત્વચિંતક ખલેલ ઉભી થતી રહે છે, તેને બદલે દિવંગતુ આત્માની શાંતિ
પટેલ (મ.જી. અંક જુલાઈ-૨૦૧૭) ના લેખના અનુસંધાનમાં મારા અર્થે, સજાગ પ્રયત્નો થવા જોઈએ. જનારો તો ક્યારનો ચાલ્યો
પ્રતિભાવો લખું છું. ગયો છે, હવે શો ફાયદો ભેગા થવાથી? એમ પણ કહેવાયું છે જ.
પ્રથમ વાત એ કે હિંદુ ધર્મ એટલે શું? હિંદુ ધર્મવાચક શબ્દ હરજીવન પાનકી, પોરબંદર
નથી - જાતિવાચક છે. ભારતમાં પ્રાચીન સમયથી ત્રણ દર્શન
પરંપરાઓ હતી અને છે. – વૈદિક, જૈન અને બૌધ્ધ. ત્રણેય ધર્મમાં જુલાઈ ૨૦૧૭ના અંકમાં ૫ ૩૪ ઉપર ફાધર વર્ગીસ પોલ બે ભાગ છે. (૧) તત્વ-દર્શન (૨) આચારસંહિતા. છેલ્લી લાઈનમાં લખ્યું છે કે
તત્વદર્શન એટલે જીવ, જગત અને ઈશ્વર વિષેના વિચારો, જન્મFrom Dr. Kamini's article on Jainology. I get the પુનર્જન્મ અંગેની માન્યતા વગેરે વગેરે. આચારસંહિતા એટલે પરમ impression that women havensequal statuswithmen તત્વ, પરમ સત્યને પામવા માટેની સાધનાની ક્રિયા માટેનો ઉપદેશ. in jain religion.
કાળના વહેણ સાથે આચારસંહિતામાં સમય પ્રમાણે બદલાવ આવે May 2017 ના અંકમાં ડો. કામિનીબેન સ્ત્રીઓના Equal છે પણ તત્વ-દર્શન તો અટલ જ રહે છે. Status અંગે અવઢવમાં હતા એટલે ફાધર વર્ગીર્સ ઉપર મુજબ ભાઈશ્રીએ લેખમાં હિંદુ-ધર્મની આચાર શિથિલતા માટે બહુ આક્ષેપ મુક્યો છે. હું લેખક કે ચિંતક નથી. મારો સહજ અભિપ્રાય જ એકાંતિક વિધાનો કર્યા છે. આ વિધાનો દલીલ નથી પણ. નીચે મુજબ છે.
આરોપીના સ્તરના છે. દા.ત. હિંદુ ધર્મમાં કટ્ટરતા છે, વિશાળતાનો ભગવાન મહાવીર સ્વામીને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયા પછી અભાવ છે. હિંદુઓ ચર્ચને સળગાવે છે, મજીદો તોડે છે. હિંદુ ધર્મમાં સમવસરણમાં ૧૧ ગાધર ભગવંતો અને ચતુર્વિધ સંઘ શાસન આવો કોઈ કથાકાર કે ધર્માત્મા છે ખરો? વગેરે વગેરે, આવા ની સ્થાપના થઈ.
આક્ષેપો સાથે હિંદુ તત્વદર્શનને જોડી દેવામાં કશું ઔચિત્ય ખરું? ચતુર્વિધ સંઘ એટલે સાધુ-સાધ્વી, શ્રાવક-શ્રાવિકા ભગવાને અનુયાયીઓની આચાર શિથિલતા કયા ધર્મમાં નથી? વધતે ઓછા ઉમેર્યું કે સ્ત્રીઓ મોક્ષના અધિકારી છે. તેમની હયાતીમાં સાબીત અંશે બધા ધર્મોમાં છે. ચંદનાબાળા અને સાધ્વીશ્રી મૃગાવતીશ્રી ઉપરાંત બીજી ઘણી બધી દર્શન-શાસ્ત્રમાં જૈન ધર્મની અમૂલ્ય દેશગી (યોગદાન) છે - સ્ત્રીઓને કેવળજ્ઞાન થયું હતું. એટલે તેઓ મોસે ગયા. ભગવાન અનેકાંતવાદ. તેને સમજવા હાથી અને અંધજનોનું દષ્ણત અપાય આદિ પુરૂષો પણ મોક્ષે ગયા. મોક્ષમાં Equal status અનંતકાળ છે. થોડાક અંધજનો સમક્ષ હાથી લાવવામાં આવ્યો અને કહેવામાં પર્યત રહેવાનું છે.
આવ્યું કે તમે હાથીનું વર્ણન કરો. જે હાથીના પગને સ્પર્શ કર્યો મોલમાં ૧૫ ટાઈપના જીર્વા જાય છે તેમાં સ્ત્રીઓ પણ છે. તેણે કહ્યું કે હાથી થાંભલા જેવો છે. જેણે પંછડાનો સ્પર્શ કર્યો આવતી ચોવીસીમાં સુલસા આદિ ભગવાનની ત્રણ શ્રાવિકાઓ તેણે કહ્યું કે હાથી સાવરણી જેવો છે. જેણે કાનને સ્પર્શ કર્યો તેણે
17 પ્રબુદ્ધ જીવન ;
સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૭
