Prabuddha Jivan 2015 11

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 4

પ્રબુદ્ધ જીવન
નવેમ્બર, ૨૦૧૫ એ જ તપ? આ જ સાચું તપ અને ‘મોક્ષ ચર્ચા-વિચારણાથી નહિ, અચરણથી મળે.'
આત્માનો અનુભવ થયો સમર્પણ. ભક્તિનો ઘંટનાદ બહાર
છે?' યુવાને બીજો વેધક પ્રશ્ન કર્યો. વાગે એ નાદ-નિનાદ, અને દુંદુભિ. ભીતર ઝાલર વાગે એ અનાહત “આત્માના અસ્તિત્વનો આપણને બધાને અનુભવ છે.’ સ્પષ્ટતા નાદ. મોન ભક્તિ પરમને પમાડે.
માટે મેં ઉમેર્યું, ‘આપણી સામે જ એક વ્યક્તિનું મૃત્યુ થાય છે, હે કાળ દેવ અમને આવી સમજ આપ.
એટલે શરીરમાંથી ચેતન નીકળી ગયું અને જડ શરીર રહી ગયું જેનો સંકોચ સાથે વિનમ્ર ભાવે એક સત્ય વાર્તાલાપ પ્રસ્તુત કરું છું, આપણે નાશ કરી નાખીએ છીએ. આ ચેતન એ જ આત્મા-જીવ. બે ચિંતનાત્મક છે એટલે.
પદાર્થના સંઘર્ષથી અગ્નિ પ્રગટે છે, પ્રવેશે છે અને જળથી અથવા એક યુવાને મને પ્રશ્ન પૂછ્યો.
હવાની શૂન્યતાથી શાંત થાય છે. અગ્નિ ક્યાંથી આવે છે અને ક્યાં ‘તમે ધર્મની ચર્ચા વાંચન મોક્ષ માટે કરો છો ?'
જાય છે એ ખબર નથી, પણ અગ્નિનું અસ્તિત્વ છે એ સત્ય છે. અને મેં ઉત્તર આપ્યોઃ
એની પ્રતીતિ થાય છે.” મોક્ષ ચર્ચા-વિચારણાથી નહિ, આચરણથી મળે.
અમારી ચર્ચાનું વર્તુળ મોટું થતું ગયું. એ યુવાને પ્રશ્નો વધાર્યા. હું ધર્મની ચર્ચા નથી કરતો. હું તત્ત્વનું ચિંતન કરું છું. હું તો ‘તમે આત્મામાં, પુનઃ જન્મમાં અને કર્મના સિદ્ધાંતમાં માનો માનું છું કે જગતની શાંતિ માટે
છો, તો આ પ્રારબ્ધ-નિયતિ શું | જો હાં, વહ હોનેવાલી થી, ઇસલિયે હર્યા, પૃથ્વી ઉપરથી ધર્મ અને
છે?' નવો વેધક પ્રશ્ન. જો નહિ હોગા, વહ હોનેવાલી નહીં, ઇસલિયે નહિ હોગા. ભગવાનોની બાદબાકી થવી
“આપણાં કર્મ પ્રમાણે
- સંત અમિતાભ જોઈએ. મારી ખોજ તત્ત્વની અને
પ્રારબ્ધ-નિયતિનો પટ તૈયાર સમજની છે.” મેં વિશેષમાં કહ્યું.
થાય છે. નિયતિ કર્માણૂસારિણી.” ‘તો મને ‘હા’ કે ‘ના’ એક અક્ષરમાં ઉત્તર આપશો?' ચર્ચા ‘એટલે તમે નિયતિનો સ્વીકાર કરો છો. તો એવું પણ કહી શકાય
કે નિયતિએ નક્કી કર્યા પ્રમાણે કર્મ થાય છે. ઘણાં ઘણીવાર ઉચ્ચારે અવશ્ય, મારી યથામતિ પ્રમાણે, સ્પષ્ટ જ જવાબ આપીશ.' મેં છે કે ભગવાન ભાખી ગયા છે એવું થાય છે.' તો એનો અર્થ એટલો સંમતિ આપી.
કે આપણા જીવનનું સોફ્ટવેર પહેલેથી જ તૈયાર છે.” ‘તમારે મોક્ષ જોઈએ છે?' વેધક સવાલ પૂછ્યો એ યુવાન મિત્રે. ‘આ તૈયાર છે, એ પૂર્વ કર્મ પ્રમાણે જ તેયાર થાય છે. ભગવાનનું ‘ના’ મેં ત્વરિત ઉત્તર આપ્યો.
અસ્તિત્વ હોય તો આ બધું કરનાર કરાવનાર એ છે અને ભગવાનનું કેમ? સામાન્ય રીતે બધા મોક્ષ અથવા સ્વર્ગ માટે જ ધર્માચરણ અસ્તિત્વ નથી તો આ કર્મચક્ર પ્રમાણે જ બધું ગોઠવાય છે. કહેવાય કરે છે. એણે સ્પષ્ટતા કરી.
છે કર્યા કર્મ બધાએ ભોગવવા પડે, કર્મ કોઈને છોડતું નથી.” મારે પુનઃપુનઃ માનવ દેહ જોઈએ છે, જેથી પ્રત્યેકનું ઋણ હું અમારી ચર્ચા આગળ ચાલી, પરંતુ અમારા મતભેદ યથાસ્થાને રહ્યા. ચૂકવી શકું, પ્રત્યેક જીવને ઉપયોગી થઈ શકે. પ્રત્યેક જીવને પ્રેમ છે કાળદેવતા! નવા વરસે અમને આ દ્વન્દ્ર – આ વિકલ્પોમાંથી કરી શકું.’ મેં મારી માન્યતા સ્પષ્ટ કરી.
બહાર લઈ જા. અમને સમાધાન અને સમજ આપ. એટલે ફરી તમારે રાગદ્વેષના ચક્કરમાં પડવું છે?' યુવાને તીર અમને સત્ય અને અહિંસાના ઉપાસક બનાવ. જેવો પ્રશ્ન છોડ્યો
પળે પળે પશ્ચાતાપ અને ક્ષમા માગવા આપવાની પળો આપ. મેં “પ્રેમ” શબ્દનો ઉપયોગ કર્યો છે, રાગ નહિ. જ્યાં રાગ છે તારે અમને જે આપવું હોય એ આપ. અંતે તારો વિજય થાવ, એ ત્યાં મોહ છે, મોહ છે ત્યાં દ્વેષ ઉત્પન્ન થવાની જગ્યા છે. નિસ્વાર્થ અમારી તને શુભેચ્છા-સાલ મુબારક. અંતે તો તારી ઈચ્છા પ્રમાણે જ પ્રેમ તો વિશાળ ફલક છે. જીવન જીવવાની કળા છે, તત્ત્વ ચિંતનમાં થવાનું છે ને? તો તારો વિજય થાવ એ અમારી તને ભેટ. આ કળા અને આ સમજની મારી આ ખોજ છે.'
ઘંટનાદ કરો, ઝાલર વગાડો. એટલે તમે આત્મામાં માનો છો.”
કાળ તને અમારા નમન હો. પુનઃ જન્મમાં માનું છું એટલે આત્મામાં માનું છું અને એટલે
Iધનવંત શાહ કર્મ સિદ્ધાંતમાં પણ માનું છું.” મેં ઉત્તર આપ્યો.
dtshah 1940@gmail.com
નહિ.
• ૧ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૨૦૦/-(U.S. $ 20) • ૩ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૫૦૦/-(U.S. $ 50) • ૫ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૯૦૦/-(U.S. $ 80) • ૧૦ વર્ષનું લવાજમ રૂ. ૧૮૦૦/-(U.S. $180) શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનો બૅન્ક A/c.No.બૅન્ક ઑફ ઈન્ડિયા CD A/c.No.003920100020260