________________
ઑક્ટોબર, ૨૦૧૫
પ્રબુદ્ધ જીવન જીવનમાં મહાવીરની અહિંસા અને સત્યની) ભાવનાને જીવનમાં સભ્યોને અહિંસાની શક્તિના આટલા અનુભવ પછી પણ, હિંસક ઊતારીને મહાત્મા ગાંધી બન્યા. જન્મ અજૈન એવી એક વ્યક્તિ શસ્ત્રોમાં જ શ્રદ્ધા છે, વિશેષ વિકસિત દેશોની આ મનોવૃત્તિ હોય આવી રીતે સમાજ વચ્ચે રહીને અહિંસક જીવન જીવી ગઈ એટલું જ તેવું જણાય છે. અગર શાંતિ અને વિકાસના માર્ગે જવું હોય તો, નહિ, વિશ્વભરમાં પોતાના વ્યક્તિગત જીવન દ્વારા એવો સંદેશ આશા રાખીએ કે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સંઘ એવા નિર્ણયથી શરૂઆત કરે પહોંચાડી ગઈ કે અહિંસા એ માનવનો સ્વભાવ છે અને એ રીતે જ કે બધા જ રાષ્ટ્રો પોતાના એક વર્ષના શસ્ત્રોના બજેટ જેટલું જ ધન જીવવું સમષ્ટિના હિતમાં છે. એક જૈન તરીકે, વ્યક્તિગત રૂપે હું અણવિકસિત અને વિકસતા દેશોના ઉત્કર્ષ માટે અનુદાન કરે અને એમ માનું છું કે જે જૈન ધર્મ વિશ્વબંધુત્વની ભાવના સેવે છે, મૈત્રી સંહારક શસ્ત્રો વેચવાનું બંધ કરે. ભાવનો સ્વીકાર કરે છે તે ધર્મને વિશ્વવ્યાપી બનાવીને ગાંધીજીએ જૈનો માટે “અહિંસાના સિદ્ધાંતને જીવનમાં ઊતારી વિશ્વભરમાં જૈન ધર્મની અનન્ય સેવા કરી છે તો સાથે સાથે જૈનોને આહ્વાન વ્યાપ્ત કરવાનો અને સમસ્ત માનવજાતિના કલ્યાણ માટે પોતાનું પણ છે કે અહિંસાને વિશ્વવ્યાપી બનાવવા માટે એમણે જે તક ઊભી યોગદાન આપવાનો એક અમુલ્ય અવસર છે. ગાંધીજીનું જૈન ધર્મને કરી છે તેનો લાભ ઊઠાવે.
વિશ્વવ્યાપ્ત કરવાનું ઋણ આપણે વહેલામાં વહેલી તકે ચૂકવીએ સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘે બીજી ઓક્ટોબર, ગાંધીજીના જન્મદિવસને એ જ અભ્યર્થના, એ જ અભિલાષા.
* * * અહિંસાદિન' તરીકે ઊજવવાનું નક્કી કર્યું છે એ ગૌરવની વાત છે. ૧૭૦૪, ગ્રીનરિડ્ઝ ટાવર-૩, ૧૨૦ ન્યૂ લિંક રોડ, બોરીવલી તો પણ એક જાતનો અસંતોષ અનુભવાય છે કે રાષ્ટ્ર સંઘના (વેસ્ટ), મુંબઈ-૪૦૦ ૦૯૨. ફોન : ૦૨૨ ૨૮૯૮૮૮૭૮.
અવસર લબ્ધપ્રતિષ્ઠ સર્જક શ્રી જયભિખ્ખતા જીવનસંઘર્ષને આલેખતું
‘અક્ષરદીપનાં અજવાળે ચાલ્યો એકલવીર' નાટક ‘પ્રબુદ્ધ જીવનમાં પ્રગટ થયેલી જયભિખ્ખની જીવનધારા નિરવ શાહે નાટ્યરચના કરી છે અને નાટકનું દિગ્દર્શન નિસર્ગ ત્રિવેદીએ | લેખમાળા ત્રણેકવાર મઠારીને ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ ‘જીવતરની કર્યું છે. વાટે અક્ષરનો દીવો' એ નામનું ગુજરાતી સાહિત્યમાં સીમાચિહ્નરૂપ અનેક રસપ્રદ પ્રસંગો ધરાવતા આ નાટકમાં લેખકના જીવનચરિત્ર લખ્યું. ગુજરાતી સાહિત્યમાં પિતા દલપતરામ વિશે જીવનસંઘર્ષને ઉપસાવવાનો પ્રયત્ન થયો છે. આમાં સર્જક કવિ ન્હાનાલાલે, મહાદેવભાઈ દેસાઈ વિશે નારાયણ દેસાઈએ જયભિખ્ખની ભૂમિકામાં મુકેશ રાવે હુબહુ અભિનય આપ્યો છે. અને પિતા જાદવજીભાઈ
જ્યારે જયભિખ્ખના પત્ની વિશે કવિ લાભશંકર ઠાકરે આ નાટકના પ્રવેશ પત્ર મેળવવા માટે આ સંસ્થાના[.
જયાબહેનની ભૂમિકામાં ચરિત્ર આલેખન કર્યું છે. કાર્યાલયમાં (૦૨૨-૨૩૮૨૦૨૯૬) નામ નોંધાવવા વિનંતી. | હેતલ મોદી, ખાન ૫ ત્રાએ લખેલા પિતાના
શાહઝરીનની ભૂમિકામાં ચરિત્રની શૃંખલામાં જાણીતા સાહિત્યકાર ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈએ પાર્થ અને બીજાં ૧૭ જેટલાં કલાકારો આ નાટકની ભજવણી એમના પિતા જયભિખ્ખનું વિસ્તૃત જીવનચરિત્ર “જીવતરની વાટે કરશે. અક્ષરનો દીવો’ આલેખ્યું છે.
| ‘જીવતરની વાટે અક્ષરનો દીવો’ ગ્રંથ પર આધારિત આ નાટક આ ગ્રંથ પર આધારિત ‘અક્ષરદીપને અજવાળે, ચાલ્યો એ રીતે વિશિષ્ટ છે કે આ રીતે પુત્ર દ્વારા લખાયેલા ચરિત્ર પરથી એકલવીર’ નાટકમાં જીવનમાં કપરાં સંજોગોની વચ્ચે અડગ પિતાની જીવનકથા નાટ્યરૂપે પ્રસ્તુત થવાનો ગુજરાતી સાહિત્યનો ખમીરથી જીવનાર એવા લેખકની છબી ઉપસાવવામાં આવી છે. આ પ્રથમ પ્રયાસ છે. જયભિખ્ખએ એકવીસમા વર્ષે કલમને ખોળે જીવવા માટે નોકરી ‘અક્ષરદીપને અજવાળે, ચાલ્યો એકલવીર’ નાટક શ્રી નહીં કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી.
| દિલીપભાઈ એમ. શાહ અને જૈન સોશ્યલ ગ્રુપ્સ ઇન્ટરનેશનલ આ નાટક જયભિખ્ખના દામ્પત્યજીવનનાં હૃદયદ્રારક પ્રસંગો ફેડરેશન મુંબઈ રિજીયનના સૌજન્યથી શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ અને એક ઝિંદાદિલ લેખકના જીવસટોસટના સાહસો સુપેરે દ્વારા ૫મી નવેમ્બરે સાંજે ભારતીય વિદ્યાભવન (ચોપાટી)માં દર્શાવવામાં આવ્યા. પ્રાસાદિકતા, પ્રવાહિતા તથા આગવી પ્રસ્તુત થશે અને એ પછી ગુજરાતના અન્ય શહેરોમાં પણ એની શૈલીછટા સાથે લખાયેલા આ વિસ્તૃત ચરિત્ર પરથી ડૉ. અલ્પા પ્રસ્તુતિ રાખવામાં આવી છે. * * *
