________________
ઑક્ટોબર, ૨૦૧૫
પ્રબુદ્ધ જીવન
૩૩
ભાd=uતભાવ
સુધારો કરી ભરભાંખળું થાય એટલે કે દિવસનો ઉજાસ શરૂ થાય આપનો જૂન-૨૦૧૫નો અંક-૩, હજુ ગયા અઠવાડિયે અમારા ત્યારે કરવો જોઈએ. અથવા જો વહેલી પરોઢે વિહાર અનિવાર્યપણે શ્રી સેટેલાઈટ સંઘમાં આવ્યો, વાંચવા મળ્યો. આપના દરેક માસિક કરવાનો હોય તો જે દિશામાંથી વાહનો આવતા હોય તે દિશામાં અંકની અમારા શ્રી સંઘની પેઢીની ઑફિસે પૃચ્છા કરતો જ રહું છું. (સામી બાજુ) વિહાર કરવો જોઈએ. સાથે લાલ રેડીયમના પટ્ટા આપ આ માસિક દ્વારા જે જ્ઞાન, સમજ-જૈન સમાજને પીરસી રહ્યા આગળ પાછળ દેખાય તે રીતે બંને ખભા ઉપર પહેરવા જોઈએ છો તે ખૂબ જ ઉત્તમ પ્રકારનું અને ખૂબ ખૂબ અનુમોદનીય કાર્ય જેથી વાહન ચાલકોને વાહનની લાઈટમાં ખબર પડે કે કોઈક સામેથી કરી રહ્યા છો.
આવી રહ્યું છે અથવા જઈ રહ્યું છે, તો કદાચ અકસ્માતો નિવારવા જૂન-૨૦૧૫નો અંક વાચતા જે જ્ઞાન-સમજ મળી તે ખૂબ જ શક્ય બને જિનાજ્ઞા વિરુદ્ધ કાંઈ વધુ પડતું લખાઈ ગયું હોય તો સુંદર છે. (૧) ઉત્તરાધ્યયન ઉપરનો લેખ જૈન સમાજ માટે ખૂબ જ મિચ્છામી દુક્કડમ્. પ્રેરણાદાયી છે. (૨) ધર્મ ગ્રંથોનું પુનઃ સંકલન (લેખાંક-બીજો)
pદીપકભાઈ એમ. શાહ જેમાં સ્વામી વિવેકાનંદજી વિષે માહિતી આપી છે તેને આજના આ
બી-૧/૧૨, પ્રસિદ્ધ એપાર્ટમેન્ટ, શ્યામલ રૉ-હાઉસ, કાળના યુવાનો વાંચે, વિચારે, સમજે અને બીજાને પણ સ્વામી
વિ. ૫. પાસે, સેટેલાઈટ, અમદાવાદ-૩૮૦ ૦૧૫. વિવેકાનંદજી વિષે માહિતગાર કરે તો તે સરાહનીય ગણાશે. તેમ જ આ લેખની ઝેરોક્ષ કોપીઓ કરાવી આપણા દેશની સંસદ “પ્રબુદ્ધ જીવન' (૭-'૧૫) અંકમાં, “શ્રી જૈન મહાવીર ગીતા” (પાર્લામેન્ટ)ના દરેક સાંસદો, મંત્રીઓ, પ્રધાનો, રાષ્ટ્ર પ્રમુખને વિષેનો તમારો તંત્રી લેખ વિચાર્યો, તેમાં, આપણાં જૈન ધર્મીઓની જો આપવામા આવે તો તેઓના મનમાં સ્વામી વિવેકાનંદના ઘટતી જતી સંખ્યા, ચિંતાનો વિષય જણાઈ. ૨૫૦૦ વર્ષ પૂર્વે ૪૦ વિચારોનો આવિષ્કાર કરી શકાય. (આ મારું અંગત મંતવ્ય છે.) કરોડમાંથી એક કરોડ કેમ થઈ ગયા? ખરેખર તો તે સંખ્યા વધતી
(૩) શ્રી વિજયશીલચન્દ્રસૂરિ લિખિત “જૈન ધર્મ વિશેના અનધિકૃત રહેવી જોઈએ! આજનો યુવા-વર્ગ, જૈન ધર્મ-કર્મમાંથી કેમ વિમુખ વિધાનો પ્રત્યે અંગુલિનિર્દેશ” અન્ય ધર્મના લેખકો દ્વારા જે પણ થઈ ગયો? તેનું ચિંતન કરવાને બદલે આપણે સૌ ભૂતકાળની કોઈ લખાણ લખાયું હોય તેના માટે આંખ ઉઘાડનારો સુંદર લેખ ભવ્યતાને વાગોળ્યા કરીએ, તો કેવું પરિણામ આવે તે શ્રીમદ્ છે. તેઓ જૈન ધર્મ પ્રત્યેની ભારોભાર અજ્ઞાનતા દર્શાવી રહ્યા છે, આચાર્ય બુદ્ધિસાગરસૂરીશ્વરજીના “જૈન ધર્મની પ્રાચીન અને તેમ જણાય છે. જૈન ધર્મ વિષે પૂર્વે થઈ ગયેલા પરદેશી આધ્યાત્મિકો, અર્વાચીન સ્થિતિ' ગ્રંથ પૂરી પાડે છે. વૈજ્ઞાનિકો, અરે, ખુદ ભારતના જ ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ એસ. આજે પણ “જૈન-ધર્મ-કર્મ'નો ફેલાવો કરવા શું કરવું? એ વિષે રાધાકૃષ્ણન, પંડિત જવાહરલાલજી વગેરેએ તેમના લખેલ વિચારવું જોઈએ. જો તેમાં કાળક્રમે દોષ પેસી ગયા હોય તો તેને પુસ્તકોમાં કરેલા ઉલ્લેખો વાંચી જવા જોઈએ જેથી તેઓને ખ્યાલ દૂર કરીને ગુણ ઉમેરતા જવું જોઈએ. “દોષ મટાડે તે ધર્મ’ બરાબર. આવે કે પોતે જૈન ધર્મ વિષે જે માન્યતા અથવા વિચારો ધરાવે છે ધારણ કરવુંનો અર્થ જ ‘ટકી રહેવું', એવો થાય. તે યોગ્ય છે કે અયોગ્ય.
મૂળે વૃત્તિમાંથી-મનના વલણમાંથી પ્રવૃત્તિ-નિવૃત્તિ આદિ શબ્દો (૪) ગુરુ ભગવંતોનો ભોગ લેતા ગોઝારા અકસ્માતો પરનો ઊતરી આવ્યા. જૈન ધર્મમાં પ્રવૃત્ત થયેલી સંકુચિતતાને દૂર કરવી શ્રી હિંમતલાલ ગાંધીનો લેખ વાંચ્યો. તેમાં ભારત સરકાર અને રહી. ભવિષ્યની પેઢી તેનાથી વિમુખ ના થતી જાય એવી પ્રવૃત્તિ અન્ય રાજ્યોએ જે “અનોપ મંડળ' નામના ગ્રુપ ઉપર પ્રતિબંધ મુકેલ આદરવી રહી. સમયને માન આપવું રહ્યું અને તેની જરૂરિયાતોને છે તે જ રીતે ગુજરાત સરકારે પણ પ્રતિબંધ મુકવો જોઇએ. હું પૂરી કરવી રહી. પ્રાચીનતા, અર્વાચીનતાનું ખાતર અવશ્ય બની જાણું છું ત્યાં સુધી ગુજરાત સરકારે “જૈન ધર્મના લોકોને હજુ રહે, ખોરાક નહીં તેની નોંધ લેશોજી. સુધી લઘુમતિમાં મુકવા માટેનું જાહેરનામું બહાર પાડ્યું નથી.
Tહરજીવનદાસ થાનકી (કદાચ હમણાં થોડા સમય પહેલાં જો જાહેરનામું પ્રસિદ્ધ કર્યું હોય
સીતારામનગર, પોરબંદર. તો તે વાંચવામાં આવ્યું નથી.) કારણ કે તેઓને જૈનોને લઘુમતિમાં મુકવા માટે શરમ-સંકોચ નડતો હશે તેમ લાગે છે.
ઉપનિષદમાં “ગૃહસ્થના કર્મનો વિચાર' ડૉ. નરેશભાઈ વેદનો બીજું ગુરુ ભગવંતો વહેલી પરોઢે જે વિહાર કરે છે તેમાં આંશિક લેખ સુંદર, સરળ અને હૃદયસ્પર્શી રહ્યો. તેમાં યુવાન જૈન ભાઈ
(૩)
