________________
૩ ૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
ઑક્ટોબર, ૨૦૧૫
બહેનોને આકર્ષવાની અગાધ શક્તિ અને ભક્તિ દૃષ્ટિગોચર થઈ. તક તેમાંથી મેળવું છું. આગામી અંક પર્યુષણ મહાપર્વ વિશે છે.
Tહરજીવનદાસ થાનકી તેમાંથી જીવનનો ઉઘાડ મેળવીશ જ. હું ભલે જૈન નથી પણ જિન (૪).
શાસન, જિન વિચારસરણી તથા જૈન ધર્મમાં અનેકાન્તવાદની મીરા ભટ્ટના, “આધ્યાત્મના ક-ખ-ગ', વિચાર્યા, પ્રસન્નતા થઈ. અનિવાર્યતા સ્વીકારાઈ છે ને દરેક પ્રત્યેનો સમભાવ, અન્યને બાળ-સહજતા, બાળકનું હોવું જ પર્યાપ્ત. સ્વામી સહજાનંદ થઈ સમજવાની તાલાવેલી અને ઔદાર્ય છે. સામાન્ય રીતે સંપ્રદાય ગયા. તેઓ સહજ આનંદના ઉપાસક હતા. આનંદ આપ મેળે મળતો મગજને તાળું મારતા હોય છે. આમ જ છે, તે સિવાય બીજું કાંઈ રહેવો જોઇએ, તેને મેળવવાનો પ્રયત્ન વ્યર્થ. જીવનમાં, આપણે જ નથી. આજ સાચું છે જણાવી તાળાં બંધ કરતા હોય છે. જેને કોઈ જે કંઈ કરીએ, તેમાંથી સહજ રીતે આનંદ પ્રાપ્ત કરી લેવાનો રહે. જ્ઞાતિ નથી, પણ વિચાર છે, જીવન છે. ભગવાન મહાવીરની અહિંસા એ મનગમતી પ્રવૃત્તિ કરનારને કામનો થાક લાગતો નથી, જો તે ના થાય દરેક જીવને જીવવાના મનોરથ છે તે મુદ્દા ઉપર કોઈ જીવને હાનિ ન તો તેને કંટાળો આવે છે! આમ જીવનલક્ષી કોઈપણ કલામાં, મન-હૃદય પહોંચાડવી એ તાત્પર્ય છે. મને ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' આકર્ષે છે. અને આત્માને ઓતપ્રોત કરવાથી સ્વામીત્વ પ્રાપ્ત થઈ શકે.
શિંભુ યોગી મીરાબેનની વાત, આત્મા, દેહથી ભિન્ન છે. દેહમાં આત્મા, ચોક્કસ સમય પૂરતો જ રહેવા આવ્યો છે, તે દેહનું બંધન તેને જૂલાઈ-૧૫ના અંકમાં ઈંદિરા સોનીએ આલેખેલ રક્તપિત્તગ્રસ્ત ગમતું ના હોવાથી તે મુક્તિ ઝંખતો રહે છે. એ તેને ક્યારે અને માનવીની કથા સવિશેષ ગમી. કેવી રીતે મળે એ વિષે ખૂબ ખૂબ વિચારાયું છે. આત્માને વિસ્તારીને, આજે માનવ જીવનની સમાજ વ્યવસ્થા એવી થઈ ગઈ છે કે તેને ઊંચે ચડાવીને, ડહાપણ દ્વારા તેની અનુભૂતિ કરવી રહી. પરિવારમાં આદરભર્યું સ્થાન મેળવનાર વ્યક્તિ પણ કોઈ રહસ્યમય આત્માનું માન-સન્માન જાળવીને તેની ઓળખાણ કરવી રહી. તેને રોગમાં સપડાઈ જાય, આ બિમારી લાંબી ચાલે, વ્યક્તિ ઈચ્છે તો પણ ગમે તે કરવું રહ્યું. ના ગમે તે ત્યજવું રહ્યું. આમ, આત્માનો અવાજ તેનો છૂટકારો ન થાય ત્યારે તેની સેવા ચાકરી કરતા પરિવારજનો પણ સાંભળતાં શીખીએ તો ઘણાં ખોટાં કર્મોથી સહેજે બચી શકીએ. આ કામમાં જલ્દી છૂટકારો માગે, ગુસ્સા સાથે ન ગમતો વ્યવહાર કરવા તેની ચેતવણીનો, તેના ઝબકારનો સમયસર પ્રતિભાવ આપવો રહ્યો. લાગે ત્યારે વિચાર આવે કે આ પરિવારની સ્નેહભાવના ક્યાં ગઈ?
Tહરજીવનદાસ થાનકી વાણી, વર્તનમાં એકાએક પરિવર્તન કેમ આવ્યું? (૫)
Tગોવિંદ ખોખાણી ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' દ્વારા જીવન સમૃદ્ધ બને તેવા વિચારોનું દાન
પ્રજ્ઞા જ્યોતિ, નવો વાસ, મુ. પો. માધાપર, મળે છે. જીવન ઘડતર થતું જાય. અંકમાં વિવિધતા આકર્ષે છે. બકરી
તા. ભુજ, જિ. કચ્છ-૩૭૦ ૦૨૦. ઈદ વિષેની નોંધ જોઈ. ડૉ. મહેબૂબ દેસાઈ આ અંગે વધુ પ્રકાશ
મોબાઈલ : ૦૯૪૨૬૯૬૭૮૧૮ પાથરે તે જરૂરી છે. અંકમાં શ્રી મનસુખભાઈ સુવાગિયાની મુલાકાત
(૮) નોંધ ગોપાલનની તાકીદની જરૂરિયાત ઉપરના મંતવ્યો જોયા. આપે ગુરુ ભગવંતોનો ભોગ લેતા ગોજારા અકસ્માતો વિષે આપને તે નોંધ છાપીને ઉપકારક કામ કર્યું. ડૉ. નિરંજન રાજ્યગુરુ પ્રાચીન થોડુંક મારા પંદર વર્ષના અનુભવોમાંથી જણાવું છું. મારા અનુભવો ભજનો, સંતોની વાણી અને મર્મ વિશેના તજજ્ઞ છે. માણવા જેવા વિચારો કદાચ આપને માનવામાં નહીં આવે છતાં લખું છું. મહાનુભાવ છે. આપે તે તક જવા ન દીધી. તેમના લેખો “પ્રબુદ્ધ યુધિષ્ઠિરને દુનિયામાં કોઈ ખરાબ માણસ દેખાતો નહોતો જ્યારે જીવનમાં આવકાર્ય છે. છેલ્લે પાને પંથે પંથે પાથેય એક સચોટ દુર્યોધનને દુનિયામાં કોઈ સારો માણસ દેખાતો નહોતો. આપતો દૃષ્ટાંત દ્વારા ઉત્તમ વિચારો આપે છે. શ્રી ઇંદિરાબેન સોની કુષ્ણયજ્ઞમાં સાક્ષાત્ ભગવાન છો આપને કોઈ ખરાબ માણસ દેખાશે નહીં. ઉમદા સેવા આપી રહેલ છે ત્યારે તેમના વિશાળ અનુભવોની ઝલક જૈન સાધુ-સાધ્વીનો જ ભોગ કેમ લેવાય છે? તો ગમે જ ને! જિનશાસનમાં અનેકાંતવાદનો સ્વીકાર છે એ તેની દુનિયામાં ઘણાં બધાં ધર્મો છે. ઘણાં બધાં સાધુસંતો છે. એમાં વિશિષ્ટતા છે. બીજે તેવું જાણવા મળ્યું નથી. તેમાં અન્ય ધર્મના એક જ ધર્મ મહાન છે જે જૈનધર્મ અને જૈન ધર્મના સાધુ-સાધ્વીઓ વિશે સભાવપૂર્વક લખાતું હોય છે. આભાર.
મહાન છે. તેમના સંત્સંગમાં પહેલો શબ્દ અહિંસાનો હોય છે. gશંભુ યોગી દરેક જીવ પ્રત્યે દયાભાવ રાખવો દરેક જીવને જીવવાનો અધિકાર ૧૯, રશિયન સોસાયટી, પાટણ જૈન ધર્મ અપાવ્યો છે. કીડીથી હાથીના જીવ સુધીની દુનિયામાં હિંસા
બંધ કરાવવા માટે પોતે જીવન અર્પણ કરતા હોય છે. કતલખાના ‘પ્રબુદ્ધ જીવનની રાહ જોવાય છે. તેને વાંચી વિચારતા થવાની બંધ કરાવવા માટે ઉપવાસ, ભૂખ હડતાલ આંદોલન કરતા હોય