Book Title: Prabuddha Jivan 2010 03 Author(s): Dhanvant Shah Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh View full book textPage 2
________________ આમન સંદર્ભસહિત અર્થતે પામીએ ચેલણા સૂતી હતી. કાતિલ ઠંડીની ઋતુ હતી. તેનો હાથ કામળાની બહાર રહી ગયો હતો. તે હાથ ઠંડો પડી ગયો. વચ્ચે આંખ ખૂલી. એકાએક એના મુખમાંથી ઉદ્ગાર નીકળી પડ્યો, “તે શું કરતો હશે ?' મગધ સમ્રાટ શ્રેણિકની ભ્રમર તંગ બની ગઈ. ‘મહારાણી પોતાના કોઈ પ્રેમીને યાદ કરી રહી છે’એમ સમજીને તેમનું મન શંકાઓથી ભરાઈ ગયું. તેમણે મહારાણીના મહેલને સળગાવી દેવાનો આદેશ આપી દીધો. અંતે રહસ્ય ખૂલ્યું. ચેલણ્ણાએ એ જ સાંજે એક મુનિને જંગલમાં ધ્યાન ધરતા જોયા હતા. પોતાના હાથને ઠંડો પડેલો અનુભવીને એકાએક તેના મુખમાંથી એવો ઉદ્ગાર સરી પડ્યો હતો કે, ‘તે શું કરતો હશે ?’ આ સંદર્ભમાં એ વાક્ય બીજો અર્થ આપે છે. સંદર્ભ વગર કોઈ પણ વાક્યે જે ીં આપ્યો, તેથી એશિકને કોપાન્ય બનાવી મૂક્યો. દેશ, કાળ અને સંદર્ભો વગર આગમોના અર્થને પકડવામાં કેવી મુશ્કેલી પેદા થાય છે એ વાત એ જ લોકો સમજી શકે છે જેણે તેના વિષે થોડું પણ ચિંતન કર્યું હોય. આપણા પ્રાચીન વ્યાખ્યાકારોએ આગમના એક પાઠના અનેક અર્થ રજૂ કર્યા છે. તેનો ચોક્કસ અર્થ આપવામાં તેઓ સ્વયં સ્પષ્ટ ક્રમ કૃતિ (૧) મહાવીર માર્ગ : 'ઈઠ્ઠા અવસર મત ચૂક (૨) ભગવાન મહાવીરનું બુનિયાદી ચિંતન (૩) મહાવીર કથા શા માટે ? (૪) ઉપાધ્યાય ચોવિજયજી રચિત સર્જન-સૂચિ શ્રી વર્ધમાન સ્વામી જિન-સ્તવન (૫) નીર્થંકર ભગવાન મહાવીર વિશે પુસ્તકી (૬) લોક વિદ્યાલય વાળુકડ (પાલીતાણા) ચેક અર્પણ કાર્યક્રમ પ્રબુદ્ધ જીવન માર્ચ, ૨૦૧૦ નહોતા. એવા અનેક આર્થિક શબ્દો છે, જેમનો સ્પષ્ટ અર્થ આજે પણ પ્રાપ્ત નથી અને એવા પાઠ પણ છે જેમના માટે – ‘તત્ત્વ પુનઃ કેવલિગમ્યમ્' કહીને જ છૂટી જવું પડે છે. આમ છતાં આગ્રહ મહાવીર આજે વિદ્યમાન હોત તો તેઓ આ સંઘર્ષો જોઈને સઘળું છોડીને હિમાલયની કોઈ ગુફામાં જઈ બેઠા હોત, એકાન્તવાસ કરી દીધો હોત. પોતાને કારણે આવા સંઘર્ષો થાય એવું તેમણે ક્યારેય એવો છે કે જાો સઘળું સત્ય પ્રત્યક્ષ જ હોય. આવી ઈચ્છયું ના હોત. આજે ઉપાશ્રયો, ધર્મસ્થાનોને પરિસ્થિતિમાં આપણે મહાવીર જયંતી ઉજવીને પણ તેમની વિજયપતાકા લહેરાવવાનો અધિકાર પામી શકતા નથી. તેમના વિભિન્ન રૂપોમાં એકતા પ્રગટાવી શકતા નથી. એ ત્યારે જ શક્ય છે કે જ્યારે આપણે મહાવીરને મહાવીરની દૃષ્ટિએ જ લોકોને જોવા દઈએ. કારણે વિવાદ છે, નાની-નાની માન્યતાઓને કારણે પણ વિવાદ છે. આ વિવાદોમાં મહાવીરને શોધવાનો પ્રયત્ન કેટલો સાર્થક થશે ? (૭) આજીવન સભ્યોનો પૂરક રકમ માટેનો અદ્ભુત પ્રતિસાદ (૮) જયભિખ્ખુ જીવનધારા-૧૬ ૧૯) શ્રી જૈન મહાવીર ગીતા : એક દર્શન-૧૭ (૧૦) એક જંગમ તીર્થનો યાત્રા અનુભવ (૧૧) અબુધ કોણ ? (૧૨) જૈન પારિભાષિક શબ્દકોશ (૧૩) સર્જન સ્વાગત (૧૪) પંથે પંથે પાથેય : હે રામ ! પૂજાને બદલે મારે કહેવું જોઈએ કે ન કહેવું જોઈએ-આપશે લોકો પૂજા કરવાનું સારી રીતે જાણીએ છીએ, પરંતુ જેની પ્રશંસા કરી રહ્યા છીએ, જેની સ્તુતિ કરી રહ્યા છીએ તેની વાત સ્વીકારવાનું બહુ ઓછું જાણીએ છીએ અથવા તો નથી જાણતા. જો મહાવીરની પૂજાને બલે તેમની આજ્ઞાને માથે ચઢાવી હોત, તેમની વાત સ્વીકારીને ચાલ્યા હોત, તેમના પગલે પગલે ચાલ્યા હોત તો શું આજે જૈન સમાજમાં મંદિરોને કારણે જે સંઘર્ષ ચાલી રહ્યો છે તે ક્યારેય ચાલ્યો હોત ખરો ? ધર્મના ક્ષેત્રમાં આટલો મોટો સંઘર્ષ! મહાવીરથી આ તદ્દન વિપરીત છે. હું જાણું છું કે મહાવીર મુક્ત છે, તેમનામાં રાગ-દ્વેષ નથી પરંતુ કર્તા ડૉ. ધનવંત શાહ ડૉ. જયકુમાર જજ અનુ. ડૉ. શેખરચંદ્રજી જૈન સુમનભાઈ એમ. શાહ ડો. કુમારપાળ દેસાઈ મથુરાદાસ ટાંક ડૉ. કુમારપાળ દેસાઈ પ. પૂ. આચાર્ય શ્રી વાત્સલ્યદીપ પારુલબેન ભરતકુમાર ગાંધી જિતેન્દ્ર એ. શાહ ડૉ. જિતેન્દ્ર બી. શાહ ડૉ. કલા શાહ કન્ધી દવે પૃષ્ટ ૩ ૫ ૧૨ ૧૩ ૧૫ ૨૨ ૨૪ ૨૬ ૨૯ ૩૨ ૩૩ ૩૪ ૨૫ ૩૬ ચર્ચની સામે એક માણસ ઘણા સમયથી ઊભો હતો. તે માણસ કાળો હતો. ત્યાં કોઈક અજાણી વ્યક્તિ આવી. તેણે ફરિયાદ કરી કે કેટલા સમયથી હું અહીં ઊભો છું, મને કોઈ અંદર જવા નથી દેતું. આવનાર વ્યક્તિ બોલી, તમે ઓળખો છો કે હું કોણ છું? હું ઈસુ છું. મને પણ અંદર નથી જવા દેતા. તમને અંદર નથી જવા દેતા તો તેમાં આશ્ચર્યની વાત શી છે? .આચાર્ય મહાપ્રજ્ઞ ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ની ગંગોત્રી ૧. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા ૧૯૨૯ થી ૧૯૩૨ જે પ્રબુદ્ધ જૈન ૧૯૩૨ થી ૧૯૩૩ બ્રિટિશ સરકાર સામે ન ઝૂક્યું એટલે નવા નામે ૩. તરૂણ જૈન ૧૯૩૪ થી ૧૯૩૭ ૪. પુનઃ પ્રબુદ્ધ જૈનના નામથી પ્રકાશન ૧૯૩૯-૧૯૫૩ ૫. પ્રબુદ્ધ જૈન નવા શીર્ષકે બન્યું ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ ૧૯૫૩ થી ૭ શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના મુખપત્રની ૧૯૨૯ થી, એટલે ૮૧ વર્ષથી અવિરત સફર, પહેલા સાપ્તાહિક, પછી અર્ધમાસિક અને ત્યારબાદ માસિક ૨૦૧૦માં ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'નો ૫૭માં વર્ષમાં પ્રવેશ પ્રબુદ્ધ વાચકોને પ્રણામ પૂર્વ તંત્રી મહાશયો જમનાદાસ અમરચંદ ગાંધી ચંદ્રકાંત સુતરિયા રતિલાલ સી. કોઠારી મણિલાલ મોકમચંદ શાહ જટુભાઈ મહેતા પરમાણંદ કુંવરજી કાપડિયા ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહે ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 36
