________________
૮૨
हिरण्यनाभं शैलेन्द्रं काञ्चनं पश्य मैथिलि ! । विश्रामार्थं हनुमतो भित्त्वा सागरमुत्थितम् । एतत्कुक्षौ समुद्रस्य स्कन्धावारनिवेशनम् ॥ अत्र पूर्वं महादेवः प्रसादमकरोद्विभुः । एतत्तु द्दश्यते तीर्थं सागरस्य महात्मनः ॥ सेतुबन्धमितिख्यातं त्रैलोक्येन च पूजितम् । एतत्पवित्रं परमं महापातकनाशनम् ॥ इति રામચંદ્રજી કહે છે કે હે સીતે ! આ સમુદ્રનું તીર્થ છે જે જગ્યામાં અમોએ એક રાત નિવાસ કર્યો હતો આ જે (સેતુ) પુલ દેખાય છે. તે નળની સહાયતાથી તને પ્રાપ્ત કરવા માટે અમોએ બનાવેલ હતો જરા સમુદ્ર સામે તો દેખ જે વરુણ દેવનું ઘર છે જેમાં કેવા ઊંચા ઊંચા મોટા તરંગો ઉછળી રહ્યા છે. જેનું બીજું કાંઈ દેખાતું નથી વિવિધ પ્રકારના જલ જંતુઓથી ભરેલા તથા શંખ અને છીપલાઓથી યુક્ત છે આ સમુદ્રમાંથી નિકળેલો સુવર્ણમઢેલો આ પર્વતને દેખો જે હનુમાનના વિશ્રામ માટે સાગરના મધ્યભાગને ફાડીને ઉત્પન્ન થયેલો છે અહીંયા વિશ્વવ્યાપક વિભુ મહાદેવજીએ અમોને વરદાન આપેલ હતું. આ જે મહાત્મા સમુદ્રનું તીર્થ દેખાય છે. તેનું નામ સેતુબંધ છે અને ત્રણેય લોકથી પૂજિત છે આ પરમ પવિત્ર છે અને મહા અપાયને નાશ કરવાવાળા છે આ અંતિમ શ્લોકો ઉપર વાલ્મીકીય રામાયણના ટીકાકાર લખે છે કે
