________________
કેવલિભુક્તિવ્યવસ્થાપનદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૨૩ ટીકા :
परमौदारिकं चेति-परमौदारिकं चागं-शरीरं, भिन्नं चेदौदारिकादिभ्यः क्लृप्तशरीरेभ्यः, तर्हि तत्र का प्रमा=किं प्रमाणं? न किञ्चिदित्यर्थः, औदारिकादभिन्नं चेत्तत्केवलमतिशयितरूपाद्युपेतं तदेव, तदा भुक्तिं विना न तिष्ठति, चिरकालीनौदारिकशरीरस्थितेर्भुक्तिप्रयोज्यत्वनियमात्, भुक्तेः सामान्यत: पुद्गलविशेषोपचयव्यापारकत्वेनैवोपयोगात्, वनस्पत्यादीनामपि जलाद्यभ्यादानेनैव चिरकालस्थितेः, शरीरविशेषस्थितौ विचित्रपुद्गलोपादानस्यापि हेतुत्वेन तं (विना) केवलिशरीरस्थितेः कथमप्यसम्भवात्, तत्र परमौदारिकभिन्नत्वस्य कैवल्याकालीनत्वपर्यवसितस्य विशेषणस्याप्रामाणिकत्वादिति ।।२३।। ટીકાર્ય :
પરમોરિ .. ચર્થ, અને પરમદારિક અંગ=શરીર, દારિકાદિ ક્યુપ્ત એવા પાંચ શરીરોથી જો ભિન્ન છે તો તેમાં દારિકાદિ પાંચ શરીરોથી ભિન્ન એવા પરમઔદારિકરૂપ છઠ્ઠા શરીરને સ્વીકારવામાં, શું પ્રમાણ છે ? અર્થાત્ કોઈ પ્રમાણ નથી અર્થાત્ આગમમાં ઔદારિકાદિ પાંચ શરીરોનું વર્ણન ઉપલબ્ધ છે, પરંતુ પાંચ શરીરોથી ભિન્ન એવા છઠ્ઠા પરમઔદારિક શરીરનું વર્ણન ઉપલબ્ધ નથી, માટે ઔદારિકાદિ પાંચ શરીરોથી ભિન્ન પરમઔદારિક શરીરને સ્વીકારવામાં કોઈ પ્રમાણ નથી.
મૌલારિવામિત્ર .... નિયમ, જો ઔદારિકથી અભિન્ન છે અર્થાત્ શાસ્ત્રમાં વર્ણન કરાયેલાં પાંચ શરીરોમાંથી જે ઔદારિક શરીર છે, તેનાથી અભિન્ન છે, તો અતિશયિત રૂપાદિથી યુક્ત એવું તે જ છે=ઔદારિક જ છે, તો ભક્તિ વગર રહી શકે નહિ; કેમ કે ચિરકાલીન ઔદારિક શરીરની સ્થિતિનો ભક્તિપ્રયોજ્યપણાનો નિયમ છે.
અહીં કોઈને પ્રશ્ન થાય કે શરીરની સ્થિતિ તો આયુષ્યથી રહે છે. તેથી શરીરની સ્થિતિમાં ભક્તિને પ્રયોજ્ય કેમ સ્વીકારી શકાય ? તેથી બીજો હેતુ ગ્રંથકારશ્રી કહે છે –
મુવ7: ૩યો,િ સામાન્યથી ભક્તિનું પુદ્ગલવિશેષતા ઉપચયના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org