________________
કૅરૅ
કયાં રહેવાનું છે ? ' તેમણે મને કહ્યું; ' મારી સાથે ચાલેા. ’ તેઓ જ્યાં આહાર આપવા જતા હતા, ત્યાં હું તેએની સાથે ગયા. તેઓએ ત્યાં અધધ આહાર આપ્યા. તે વેળા વરસાદ તે ચાલુ હતેા. ચેાથમલજીએ ત્યાંથી નીકલી. અડધે આહાર ખીજે ઠેકાણે પહોંચાડયા.
ચાલુ વરસાદે આહાર આવ્યેા. અને ચાલુ વરસાદે સાધુઓને જુદે-જુદે ઠેકાણે આહાર પહેાંચતા થયા. આ બધું મને ધણું જ નવાઇ ભર્યું" લાગ્યું, મેં ચેાથમલજીને પૂછ્યું, તેા જવાબમાં એમણે મને કહ્યું; • મને માત્રાની શંકા હતી, તે હું" માત્રુ કરવા નીકલ્યા. એટલે સાથેાસાથ અંહિ આહાર આપવા આવ્યેા, અને બાકીના અડધા આહાર ખીજે ઠેકાણે આપી આવી, હું માત્રુ જઈશ. ' તેરાપ'થી સ’પ્રદા યના સાધુએ પેાતાના વ્યવહારમાં કેટલું માયામ્રા સેવી રહ્યા છે, તેને આ એક નમૂને છે.
જયગથી વિહાર કરતાં રસ્તામાં વરસાદના કારણે લગભગ ૧૨ સાધુએ પાછલા ગામમાં રહી ગયા હતા, એમાં હું પણ હતા. અમારા માટે એક શ્રાવક બાલ બચ્ચા સહિત આગળ ગયા હતા, તે પાળે આવ્યા, અને અમને કહેવા લાગ્યા; મહારાજજી ! વરસાદના કારણે આપના વિહાર આગળ ન થઈ શક્યા, એટલે હું પાછા આવ્યા છું. રસેઇ તૈયાર થઈ રહી છે. કૃપા કરીને ગેાચરીને માટે પધારા. શ્રાવકની વિનંતિ સાંભળી મારી સાથે રહેલા સાધુએ પેાતાના માટે થયેલી રસેષ્ઠ તેને ત્યાં વહેરાવી આવ્યા. આવી આવી કેટલીયે હકીકત
જી
ગણુ અને ખીજા ગામેામાં બની કે જે સાધુ વનને માટે સથા અનુચિત તેમ જ કલ કરૂપ હતી. સાથે રહેલા સાધુઓ પરસ્પર એવી વાતા કરતા કે જે સાંભળતાં મારાં હૃદયમાં અરેરાટી ઉત્પન્ન થતી.
અમારી સાથે રહેલા [ ખીજા ] ચેાથમલજી નામના સાધુએ મને વાતમાં ને વાતમાં કહ્યું કે, જોધપુરમાં સ્થ’ઢીલના મ્હાને સેાહનલાલજી જેવા મેટા વિદ્વાન સાધુએ રાણીબાગ જોવા ગયેલા, અને ઉર્દુપુરમાં ખાગ જોવા ગયેલા.' આ બધું મને નવું સાંભળવા મઢ્યું. અહિંથી અમે બિદાસર પહોંચ્યા. આચાર્યજી પણ ત્યાં આવ્યા હતા.
ત્યાંષ
.
અહિંસાભાગચંદ નામના એક શ્રાવકને, સુખલાલજી મહારાજે કહ્યું; તમારે ત્યાંની માટી કાચી હતી, ' તે। ખીજા સાધુએ કહ્યું; ' ખાંટીમાં ધી ન હતું. ' આ પ્રકારની અનેક વાતે કે જે સાધુજીવ• નને માટે બહુ દોષયુક્ત હતી. આ બધી પ્રવૃત્તિ જોઇ, મેં નક્કી ક્યું કે, · અહિં રહી મારા પેાતાના આત્માનું પતન કરવું, અને આત્માને કલુષિત કરવા એ ક્રાઇ રીતે મેગ્ય નથી.’ આ બધી વિચારણા મારાં અંતરને વારવાર ખટકવા લાગી. છેવટે મારાથી ન રહેવાયું, એટલે મેં મારાં હૃદયની આ મૂંઝવ મારા પુત્ર જેને મારી સાથે દીક્ષા લીધી હતી, તે કનકમલને કહી. મેં એને કહ્યું; અહિં સાધુપ ાને લેશ પણ મને દેખાતા નથી. અહિં બધાયે સાધુએ સૂવિરૂદ્ધ આચરણ કરી રહ્યા છે.' કનકમલ પર આચાર્ય મહારાજને પ્રેમ હતા. તેઓ એને પ્યારથી રાખતા હતા. આથી મેં કહેલી બધી વાતે કનકમલે જઈને આચાર્ય મહારાષ્ટ્રને કહી. આચાય મહારાજે આ વાત, અમારા સંપ્રદાયના દીવાન મગનલાલજી મહારાજને હી. મગનલાલજીએ બીજે
.
વિસે મને એકાંતમાં બેસાડીને પૂછ્યું; “ તમને શું આ બધા સાધુઓનાં સાધુત્ત્વમાં શકા રહે છે? ’ જવામમાં મેં નીડરતાથી કહ્યું; · હા, આ બધા સાધુઓનાં આચરણ જોઇને મને જરૂર શંકા
થાય છે.'
ત્યારબાદ, મગનલાલજી મહારાજે અને આચાય મહારાજે મારી સાથે ઘણી-ઘણી વાત કરી. તેરાપથી સંપ્રદાયને અંગે અને તેના માયાવી આચારવિચારાતે અંગે મારે જે કાંઇ કહેવા જેવુ હતુ, તે તદ્દન નીડરતાથી મેં તે વેળા જણાવી દીધું. આખરે વિ. સં. ૧૯૯૬ ના ચૈત્ર વદિ બીજના દિવસે, તેરાપથી સોંપ્રદાયના સાધુઓનાં અસાધુત્ત્વ જીવનથી હું અલગ થઈ ગયા. ત્યારબાદ જગન્નાથજી નામના સાધુ, કે જેમને દીક્ષા લીધે ૨૦ વર્ષ થયા હતા, તેઓ પણ તેરાપથી સંપ્રદાયથી જૂદા પડી ગયા. આમ એક પછી એક સારા અને વૈરાગી સાધુએ છૂટા પડવા છતાંયે તે સંપ્રદાયના આગેવાન સાધુઆને પેાતાના દેષને ટાણેા ખીજાનાં શિર પર લાવતાં સ્હેજ પણુ સાચ નહતા થતા,