Jain_Satyaprakash 1946 01

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 7

નડિયાદના એક જિનમંદિરની પ્રતિમાઓના લેખ
સગ્રાહક—વૈદ્ય ચીમનલાલ લલ્લુભાઇ ઝવેરી, મહુધા.
ગૂર્જર દેશમાં પાટણુ, અમદાવાદ, ખંભાત, ખેડા, ખેરસદ, વડેદરા, ભરૂચ અને સુરત વગેરે અનેક નાનાં મેટાં નગરા માનમાં હસ્ત ધરાવે છે. તે જ કાટીનું નિડયાદ પણ એક છે. નડિયાદનું પ્રાચીન કાલે વ્યાપારી દૃષ્ટિએ હત્ત્વ એછું અંકાતું હતું, પરન્તુ જ્યારથી બી. બી. ઍન્ડ સી. આઈ. રેલ્વેનું બેંકસન્ થક થયું અને એની સાથે ગુજરાત રેલ્વે જોડાઈ તેમજ અંગ્રેજ સરકારે રાજકીય દૃષ્ટિએ આ સ્થાન સગવડવાળું માન્યું ત્યારથી નડિયાદનું સ્થાન મહત્ત્વનું ગણાવા લાગ્યું. આપણે અહીં જૈન દષ્ટિએ તેનું પ્રાચીન અહત્ત્વ કેટલું છે તે જોઇશું. દતકથા મુજબ નડિયાદમાં પ્રાચીન કાલે સાત જૈન દેવાલયેા હૈાવાનું સાંભળવામાં આવે છે. એ ઉપચી સમજી શકાય છે કે નડિયાદમાં પ્રાચીન કાલે જૈનેાની વિપુલ વસ્તી હાવી જોઇએ. પરંતુ વર્તમાનમાં માત્ર ત્રણ જ જૈન દેવાલયે વિદ્યમાન છે. નડિયાદમાં વસ્તા જેના ત્રણુ ભિન્ન ભિન્ન જ્ઞાતિમાં વિભક્ત છે: શ્રીમાલી, પારવાડ અને સુતરીયા. આ ગામના મૂલ વતની શ્રીમાલી જૈન શ્રાવકામાંથી શાહુ દીપચંદ પેાતાના પરિવાર સાથે કા–સાણંદના ઠાકારના આગ્રહથી કોડમાં જઈને વસ્યા છે. એ જ પ્રમાણે અન્ય ધનવાના પણ વ્યાપારિક દષ્ટિએ અન્ય નગરામાં જઈ વસ્યા હેય એ બનવા જોગ છે. જેવી રીતે શ્રીમાલીએ અન્ય ગામેમાં જઈ વસ્યાનું પ્રમાણ મળે છે તે જ પ્રમાણે પારવાડા પણ વ્યાપાર નિમિત્તે વડતાલ જઈ વસ્યા છે કે જેએ હાલ પશુ નિRsયાદરાજ કહેવાય છે, અને થાડાં વર્ષો પૂર્વે તે તેએ નડયાદમાં માને જ લગ્ન વગેરે કરતા. આ સાને લીધે નડિયાદમાં આ બન્ને જૈન જ્ઞાતિએની વસતી નહીંવત્ છે. છતાં જે છે તે સંધમાં અગ્રગણ્ય ભાગ લેનારામા છે. આમ છતાં પણ નડિયાદમાં ધંધાર્થે અથવા સરકારી તેાકર તરીકે આવી વસેલા બહાર ગામના જેનાથી જૈન વસતિમાં પડેલી ખાટ પૂરાય છે. એ સિવાય નડિયાદમાં જૈનધમ પાળનારી વિગ જાતીએ।માં પ્રાચીન શિલાલેખામાં વાયડાજ્ઞાતિનું નામ લેવામાં આવે છે. હાલ આ ગામમાં વસતા વાયડાવિષ્ણુકા જૈનેતર ધર્મના ઉપાસક છે, પરન્તુ તે પ્રાચીન કાળે જૈન હતા તેના પૂરાવેા નીચે આપવામાં આવેલા અજિતનાથના દેરામાંથી પાષાણુમૂર્તિએના લેખા અને ધાતુપ્રતિમાના લેખા ઉપરથી જોઈ શકાશે. મને અજિતનાથચૈત્યમાંથી મળેલા લેખા પૈકી પ્રાચીનમાં પ્રાચીન લેખ સંવત્ ૧૨૩૮ તે છે, એ લેખ અને ધાતુપ્રતિમાના લેખા ગુજરાતી અનુવાદ સાથે વર્ષના ક્રમ પ્રમાણે અહીં રજુ કરું છું.
(१) संवत् १२३८ वैशाख सुदि ११ गुरौ श्रीनागेंद्र गच्छे श्रीसिद्धसेन सूरि संताने पार० चाहभार्या सलपणचा श्रेयोर्थं बिंबं कारितं ।
[૧] સ ́વત્ ૧૨૩૮ વર્ષમાં વૈશાખ સુદ ૧૧ ગુરુવારે શ્રીનાગેદ્રગચ્છમાં શ્રીસિદ્ધસેનસિરના સંતાનમાં પારેખ ચાડની સ્રો સુલક્ષણુાએ કલ્યાણુ માટે બિંબ (મૂર્તિ) કરાવ્યું.
(२) ॥ संवत् १४७५ वर्षे श्रीश्रीमालज्ञातीय श्रे० देवढ भा० देवलदे सुत चांपाकेन आत्मश्रेयोर्थं श्रीपद्मप्रभबिंब कारापितं आगमपक्षीय भ० श्रीअमरसिंह सूरिभिः प्रतिष्ठितं ॥
[૨] સંવત્ ૧૪૭૫ વર્ષે શ્રી શ્રીમાલી જ્ઞાતિના શેઠ દેવડની સ્રી દેવલદેવીના પુત્ર ચાંપાએ પોતાના કલ્યાણ માટે પદ્મપ્રભુની મૂર્તિ કરાવી. આગમ પક્ષના ભટ્ટાર્ક શ્રી અમરસિદ્ધસૂરિએ પ્રતિષ્ઠિત કરી.