Jain_Satyaprakash 1943 08

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 14

ઉ૩૪ ]. શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ
[ વર્ષ ૮ “સારું, આપ તૈયાર થઈ પધારે હું જવાની સર્વ વ્યવસ્થા–જના કરાવું, ને પછી આપણે અહીંથી ત્યાં જઈએ.”
એક જણે પૂછેલા પ્રશ્નને બીજાએ નીચે મુજબ ખુલાસો આપ્યો :
“હું કઈ કઈ દિવસ સાંભળવા માટે જતો હતો ત્યારે ત્યાં “નો જીવ ને બદલે તેને લગતા અનેક વિષયોની ચર્ચા ચાલતી. કોઈ વખત જુદા જુદા નો વિચાર તો કોઈ વખત દ્રવ્યોને વિચાર ચાલતો. એમ ને એમ છ માસ સુધી ચર્ચા ચાલી. છેવટે એક વખત રાજા સાહેબે આચાર્ય મહારાજશ્રીને બોલાવીને આ ચર્ચાને જલદી અન્ત લાવવા સૂચવ્યું. એટલે આચાર્ય મહારાજે બીજે દિવસે નિકાલ લાવવાનું કહ્યું.”
પછી બીજે દિવસે શું થયું?”
બીજે દિવસે શાસ્ત્રાર્થ તો ન ચાલ્યો, પણ આચાર્ય મહારાજશ્રીએ એક ઉપાય કર્યો ને તેમાં શ્રી રેહગુપ્ત મુનિ ન ફાવ્યા.”
શું મહારાજશ્રીએ મંત્રપ્રયોગ કરી તેમને હરાવ્યા કે કઈ બીજો ઉપાય છે. શું બન્યું ?”
ના, આચાર્ય મહારાજશ્રીએ મંત્રપ્રયોગ તો કર્યો ન હતો, પરંતુ બહુ જ યોગ્ય ને સર્વમાન્ય ઉપાય બતાવ્યો જે ઉપાય શ્રી રેહગુપ્ત મુનિએ પણ કબૂલ રાખે.”
એવો કયો ઉપાય હતે ?”
તમારા ખ્યાલમાં હશે કે કેટલેક સ્થળે “કુત્રિકાપણ” નામે આપણું હોય છે, ને ત્યાં આપણે જે વસ્તુ માંગીએ તે મળી શકે છે.”
“હા. કેટલેક સ્થળે એવી દુકાને છે. એ જાણવામાં છે.”
“પછી આચાર્ય મહારાજશ્રી રાજાસાહેબ શ્રી રેહગુપ્તમુનિજી મંત્રીવર નગરશેઠ તથા બીજા લેકે વગેરે સર્વે કુત્રિકાપણે ગયા. ત્યાં જઈને “નોજીવ’ની માંગણી કરી, પણ. દેવે “નોજીવ.” આપો નહીં. “ જીવ આપો” એમ કહ્યું ત્યારે મેના, પોપટ, સારસ, હસ, કોકિલ, કબૂતર વગેરે આપ્યાં. “અજીવ આપો' કહ્યું ત્યારે પત્થર, માટી, કાષ્ઠ આદિ આપ્યાં. વળી ‘નેવ”ની માંગણી કરી ત્યારે પત્થર આદિ જ આપ્યા. કારણ કે જીવની સાથે પડેલા ને શબ્દનો અર્થ સર્વથા અભાવ એવો થાય છે. દેશથી અભાવ અર્થ લઈને નવને અર્થ જીવન ખંડ એવો કરે તે તેની લેવડદેવડ થઈ શકતી નથી. તે તે ફક્ત સમજવા પૂરતું જ હોય છે. એટલે અજીવથી જુદો “નજીવ’ દેવે આપે નહીં. વળી નોઅછવ” આપવા કહ્યું ત્યારે પણ મેના પોપટ વગેરે જ આપ્યાં. ત્યાં પણ સર્વનિષેધ અર્થ પ્રધાન રાખ્યો. એથી સિદ્ધ થયું કે, “નોછવ” નામનો કઈ જુદે પદાર્થ આ લેકમાં છે જ નહીં.”
“પછી શું થયું? બધા પાછા આવ્યા ?”
“ના. ત્યાં આચાર્ય મહારાજે જુદી જુદી ૧૪૪ વસ્તુની માંગણી કરી. તેમાંથી અમુક મળી, અમુકના ખંડ મળ્યા ને જેના ખંડ થઈ શકે એવું ન હતું તે ન મળી. પણ તેને બદલે તેની વિરોધી વસ્તુ મળી.”