Jain_Satyaprakash 1943 08

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 15

અંક ૧૧] નિહુનવવાદ
( ૩૩૫ “એ એકસો ચુમ્માલીસ વરતુના પ્રશ્નો કયા છે? પ્રથમ તે તેમણે “પુથ્વી ઘો” એમ કહ્યું, ત્યારે માટીનું ઢેકું આપ્યું.”
માટીનું ઢેકું પૃથ્વી તરીકે કેમ આપ્યું ? તે કંઈ સંપૂર્ણ પૃથ્વી નથી. તે તે પૃથ્વીને એક ખંડ છે. આખી પૃથ્વી તે આપી શકાય નહીં.”
માટીના ઢેફામાં પૃથ્વીને ઉપચાર કર્યો, વ્યવહારમાં પણ એવા ઉપાચારથી જ કામ ચાલે છે. જેમ કોઈ કહે કે-મેં બધી જમીન ખરીદી લીધી તો શું દુનિયાની સર્વ જમીન કંઈ તેણે થેડી ખરીદી છે? અમુક વિવક્ષિત જમીનને તે બધી જમીન કહે છે. બધા પંડિતે પધારી ગયા, બધા શિષ્યો આવી ગયા, ત્યાં પણ વિવક્ષિતને જ બધા કહેવાય છે. તે પ્રમાણે માટીના ઢેફાને પૃથ્વી શબ્દથી સંબંધી શકાય, દેશમાં સર્વને ઉપચાર કરી શકાય છે.”
“પછી શું માંગ્યું ?”
પછી “અપૃથ્વી” માંગી, ત્યારે પાણી આપ્યું. પછી “પૃથ્વી” માંગી ત્યારે ઢેફાને ભાંગી તેને એક ટૂકડો આપ્યો. પછી. “નોઅપૃથ્વી” માંગી ત્યારે, મારે જવું નથી એમ નથી, મારે ખાવું નથી એમ નથી, મારામાં તાકાત નથી એમ નથી વગેરેમાં બે વખત નથી નથી એ પ્રમાણે નિષેધ કરેલ હોવાથી નિશ્ચય પૂર્વક ખબર પડે છે કે મારે જવું જ છે, મારે ખાવું જ છે, મારામાં બળ છે જ, એ પ્રમાણે નઅપૃથ્વીથી પૃથ્વી આપી શકાય, પણ દેવે ચળુ પાણી આપ્યું. કારણ કે અપૃથ્વીથી પાણી આપ્યું હતું. નેપૃથ્વીથી ઢેફાને ખંડ આપ્યો હતો. માટે નો અપૃથ્વીથી થોડું પાણી આપ્યું. એ પ્રમાણે વ્યવહારથી દેશ વગેરે કપી ઉપર પ્રમાણે આપતા. પણ નિશ્ચયથી દેશ દેશી ભેદ છે જ નહીં એટલે ચારે પ્રશ્નના ઉત્તરમાં યચિત બે જ વસ્તુ મળતી. છવ વગેરે નિરવયવ એટલે જેના ખંડ નથી પડતા એવી વસ્તુમાં તો ચારે વખતે પરસ્પર વિરુદ્ધ બે જ વસ્તુ આવતી.”
“આ તે તમે ચાર પ્રશ્નો બતાવ્યા. ૧૪૪ પ્રશ્નો કેવી રીતે થાય?”
નવ દ્રવ્ય, સત્તર ગુણો, પાંચકર્મ, ત્રણ જાતિ, એક વિશેષ અને એક સમવાય, એમ કુલ મળી ૩૬ થયા, તે દરેકને ચાર ચાર પ્રશ્નો પૂછ્યા એટલે ૩૬૮૪=૧૪૪ પ્રશ્નો થયા.”
“જ્યારે ત્યાંથી જીવ ન મળે એટલે સિદ્ધ થયું હશે કે “જીવ' છે જ નહીં. પછી શ્રી રાહગુપ્તનું શું થયું?”
“જીવ નથી એવું નક્કી થયું એટલે રાજાસાહેબ શ્રી ગુપ્તસૂરિજી મહારાજને ખૂબ સન્માન આપ્યું ને તેમને વાદમાં વિજય થયો એવું જાહેર કર્યું. રોહિગુપ્તને ગુરુની સામે થયા તે કારણે બધા લોકોએ ખૂબ ધિક્કાર્યા, રાજાસાહેબે પણ તે પરાજિત થયેલ એવું કહી રાજસભાથી દૂર કર્યા ને આખા શહેરમાં “શ્રી વર્ધમાન સ્વામી જિન જયવંતા વર્તે છે,” એવો પડહ દેવરા-ઢોલ વગડાવ્યો.
શ્રી ગુપ્તસૂરિ મહારાજે હગુપ્તને કંઈ કર્યું કે નહીં?” હા, આચાર્ય મહારાજે પણ વાસક્ષેપને બદલે કુંડીમાંથી રાખ લઈ તેમના માથા