Book Title: Jain Dharmno Prachin Sankshipta Itihas ane Prabhu Veer Pattavali
Author(s): Manilalmuni
Publisher: Jivanlal C Sanghvi Ahmedabad
View full book text
________________
૨૧૫
ધકેલી દે છે, એ હું બરાબર સમજ્યો છું, તેથીજ હું હવે સંસારમાં નહિ રહેતા સંસાર મુક્ત થવા ઈચ્છું છું. અને જો તમે મારા હિતેચ્છુ હો તો મારી આ ઈચ્છાને ફલિભૂત કરવામાં પરવાનગી આપશે. પુત્રનો વૈરાગ્યભાવ જોઈ પિતાએ તે પછી ધર્મદાસના સગપણની વાત છે દીધી.
ધર્મદાસે પણ યતિવર્ગની શિથિલતા નાખી હતી. દવાઓ કરવી, પૈસા મેળવવા, પાલખી માનાદિ વાહનેની ધામધુમ, લક્ષ્મી આદિ વૈભવ; આ બધું છતાં “ત્યાગી ” કહેવરાવવું એ ધર્મદાસજીના અંતરાત્માને કારી ઘા જેવું વસમું લાગ્યું, તેમને તે મહાવીરનો સારો સ્વાંગ સજી, સાચા ભેખધારી બનવાની મહત્ત્વાકાંક્ષા હતી અને તે માટે તેઓ કોઈ સુયોગ્ય સંત પુરુષની રાહ જોતા હતા. એવા વખતમાં “ કલ્યાણજી” નામના એક “ એકલ પાતરીયા ” શ્રાવક સરખેજમાં આવી ચડયા. તેમને બે સાંભળવા શ્રીમાન ધર્મદાસજી ગયા અને તે સાંભળી ઘણું સંતુષ્ટ થયા.
એકલ પાતરીયા શ્રાવક કયારે થયા? વિક્રમ સં. ૧૫૬૨ માં “ત્રણ શૂઈ” માનનાર કડવા મતી નીકળ્યા, પણ તેની ચેાથે પાટે પાછા કડવા મતી સાધુઓ ઢીલા પડયા. તેથી તેમાંના જે આત્માથી સાધુઓ હતા, તેઓએ વિચાર કર્યો કે સાધુના વ્રત લઈ ભાંગવા, તે કરતાં શ્રાવકપણું પાળવું વધુ ઈષ્ટ છે; કેમકે સાધુપણાનો વેશ લઈ તે પ્રમાણે નહિ પાળવાથી ભાષા દોષ લાગે છે તેથી શ્રાવકપણું સ્વીકારી વિતરાગ પ્રણિત શુદ્ધ ધર્મનો ઉપદેશ દેવે શ્રેયકર છે, એમ વિચારી કેટલાક સાધુઓ જુદા પડી બાર વૃત ધારી શ્રાવક પણે વિચરી ધમપદેશ દેવા લાગ્યા, તેમને વેશ સાધુના જેવું હતું, યહરણ ઉપરનું લુગડું કાઢી નાખી ખુલ્લી દાંડી રાખી હતી, એક પાત્ર ગ્રહણ કરી ભિક્ષા લેતા હતા, આચારવિચાર પણ સારો હતો. આથી તેઓ “એકલ પાતરીયા” શ્રાવક તરીકે ઓળખાવા લાગ્યા. આ સમૂહમાં ગુજરાતી લેંકાગચ્છના યતિઓ પણ ભળ્યા. તેમણે પણ પોતાને વિચાર પ્રવાહ ફેલાવવા ખૂબ પ્રયત્ન કર્યો, પરિણામે દેશભરમાં તેમના ઘણા અનુયાયીઓ થયા. તેમના ગચ્છમાં ૮૦૦ ઠાણા હતા એમ કહેવાય છે. ( જામનગરમાં એકલ પાતરીયા શ્રાવકને ભંડાર પણ હાલ છે ) આ કલ્યાણજી શ્રાવકના સુંદર આચાર વિચારે શ્રીમાન ધર્મદાસજીનું મન આકષાયું. તેમને પ્રથમથી જ લાગ્યું હતું કે આ કાળે સાધુઓમાં શુદ્ધાચાર જોવામાં આવતો નથી, તેથી શ્રાવકપણું પાળવું ઈષ્ટ છે, આમ માનતાં છતાં પણ તેઓ પોતાના નિશ્ચય કરી શક્યા ન હતા. હજુ ઉંડે ઉંડે પણ તેમને સાધુ–આચાર પાળવાની ભાવના બળવત્તર હતી. જેમ જેમ વખત જતો ગયે, તેમ તેમ તેઓ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
