Jain Dharm Prakash 1951 Pustak 067 Ank 02

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

પ્રભુની અગરચનાને અંગે ગેરસમજુતી.
(લેખક : સાહિત્યચંદ્ર શ્રો બાલચંદ હીરાચંદ્ર,-માલેગામ )
પ્રભુની મૂર્તિના અંગ ઉપર અનેક જાતના અલંકાર પહેરાવવામાં આવે છે. બાદલુ, કટારી, અને કેશર, કસ્તુરી, ચંદન વિગેરે દ્રવ્યોથી રચના કરવામાં આવે છે. તેમજ અનેક રંગાના સુગધી ફૂલેથી હાર વિગેરે પહેરાવી ખૂબ ઠાઠ જમાવવામાં આવે છે. પ્રસંગાનુસાર સાચા હીરા, માણેક, પન્ના, માતી વગેરે કિંમતી વસ્તુઓથી રોજામાં વધારા કરવામાં આવે છે. અનેક જાતના દશાંગાદિ ધૂપ કરવામાં આવે છે તેમજ અનેક દીવા પ્રગટાવી ખૂબ સર્જાવટ કરવામાં આવે છે. આ બધું જોઇ આપણા કેટલાએક બંધુઓના મનમાં એવા વિચારા ડાકિયું કરી જાય ૐ ૐ-આ બધા પ્રકાર નિરર્થક અને નિરુપયોગી છે. એનાથી ભક્તિનું કાર્ય થતું નથી પણ માઠુ કે પરિગ્રહ વધારવાની વૃત્તિ જ જાગે છે; માટે એ બધુ બંધ થવુ જોએ. એની પાછળ થતો વ્યય અટકાવવા જોઇએ.
પૂર્વોક્ત વિચારાની પુષ્ટિમાં તેએ એવી દલીલ આગળ ધરે છે કે-પ્રભુ ! વીતરાગ છે, એમને કાઇ પણ વસ્તુની જરૂર સુતી નથી, તેમને આપણે મેહી તરીકે કરી મૂકીએ છાએ, એવા તે। અનેક જુદા જુદા વિચારે એમન! મગજમાં ઘર કરી બેઠેલા હોય છે, અને અનેક પ્રસગે તેઓ પેાતાના એ વિચારે પ્રગટ થયે' જાય છે. તેને માચે ઉકેલ નહીં મળવાથી પેાતાના વિચારે તે દૃઢ કરતા જાય છે. એટલેથી એ કાર્ય અટકતુ નથી પશુ કેટલાએક સામાન્ય માણ્સામાં તેવા વિચારા સાંભળી બુદ્ધિભેદ ઉત્પન્ન થાય છે અને તેઓ સશયત્મા અતી જાય છે. એ બધી હકીકત જાણ્યા પછી તેને સાચે ઊંકુલ શું છે ? એને વિચાર કરવાની આવશ્યકતા ઉપન્ન થાય છે.
પહેલા તે એ વિચાર કરવાને છે કે-પ્રભુને આત્મા તે વીતરાગ થઇ મુકત થએલે છે. તે સર્વથા નિરુપાધિક, અરૂપી અને અવનીય છે. તેને રૂપી કરી કાઇ ઉપાધિ જોડી ચકાતી જ નથી. મુતાત્માનું રૂપ કલ્પવુ એ તદ્દન અશકય છે. ત્યારે જ્ઞાની જતેાએ મૂર્તિની કલ્પના શી રીતે કરી હશે? જગતમાં અજ્ઞાની તેમજ જ્ઞાની પડિતે ડાય છે. બાળેા હાય છે તેમ વૃદ્ધો હૈાય છે. ક્રોધી તેમજ શાંત માનવા હાય છે. લેાભી તેમજ ઉદાર દાતાઓ હાય છે. પાપી તેમજ પુણ્યાત્મા હૈાય છે. ગમે તે વિચારના કે ગમે તે દરજજાના કા હોય તેમને ધમ સન્મુખ રાખવા, જડત્વ પાસેથી દૂર ખસેડી આત્મસન્મુખ રાખવા એ નાની તેના મુખ્ય ઉદ્દેશ હેાય એમાં શંકા નથી. જ્ઞાની મહાત્માએ માનવને સ્વભાવ બરાબર એળખી લીધેલો હતો. ઉત્તપ્રિયાઃ લહુ મનુજ્ગ્યા:। એટલે મનુષ્યને સ્વભાવ દ્વારા ચવાચો શ્રુતજ્ઞાનને પરાક્ષ કર્યુ છે. વર્ષાં અક્ષરની અવિનાશીરૂપ વ્યુત્પતિના અર્થવાળા પશુ અમુક દૃષ્ટિથી બની શકે છે. અને તે અનેક અર્થ વણાંમાંથી ખરવા છતાં વીના નારા થતો નથી, માટે નિરૂકતી અક્ષરના વધુ વ્યવહાર કરવામાં બાધ આવતે નથી. કહ્યું છે કે ઘેય સ્રર્ નયજ્ઞેશ્વર સેળ