________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાર
[ માર્ગશીર્ષ
મારું' ધારવું એવું હતું કે જંગલનાં હિંસક પશુ-કા ગીધી, તાપટાઢથી અને ભૂખતરસથી આ મહાદેવી કેવી રીતે બચી હશે? અનાર્ય પ્રદેશમાંથી તે કેમ છતી રહી હશે? કદાચ જીવતી હોય તે આવી ઇંદ્રપુરી જેવી નગરીમાં તે ક્યાંથી જ હોય? આ નગરીને કોઈ જીવ દુઃખી લાગતું નથી તે વનવાસ ભોગવતી દમયંતીને આ નગરીના સુખને ઉદય કયાંથી હોય ? આ વિચારમાં હું આ નગરી છોડીને આગળ જવાની તૈયારી કરતો હતો તેવામાં લોકોમાં બેલાના કેટલાક શબ્દો ક ચર થયા. “ટેડ ફાટયો ને હાર જડ્યો
સતીએ સતીત્વ પ્રગટ કર્યું અને રત્નની વૃદ્ધિ થઈ આ નિ સાંભળતાં આ નગરીમાં પ્રવેશવાની પ્રેરણા થઈ. નગરીમાં પેસતાં જ કામધેનુ સરખી, પગ અને ડોકે ઘુઘરમાળ બાંધેલી “સવછી ગાય” સામી મળી. અમારા બ્રાહ્મણ મત પ્રમાણે એ મને શુભ શુકન જણાયા ને હું આગળ ચાલ્યા. ઘણું ઘણું બજાર અને શેરીઓ જોયાં. એમ કરતાં કરતાં આ રાજદરબારગઢ નજીક આવી પહોંચ્યા. ત્યાં ઘણું માણસો જતાં આવતાં જોવામાં આવ્યાં, તેમની સાથે હું પણ જોડાયે. મેં ધાર્યું કે ખ માણસે ખાનપાનની અને બીજી અનેક વસ્તુઓ લઇને પાછા ફરે છે, તો મને પગે કાંઈક ખાનપાન આદિ મળશે, એ ઈછાએ હું લેકની સાથે દાનશાળા સુધી ખાવી પડે છે. વિવિધ પ્રકારનું અપાતું દાને જોઈને પ્રથમ તે હું દિમૂદ્ધ જ થઈ ગયે. દાન આપનાર તરફ દઇ જતાં જ તેજસ્વી તિલકવાળી એક મહાદેવી જોવામાં આવી. મનમાં થયું કે-શું આ દમયંતી કશે? આવા મહાન રથાન પર એ કયાંથી હોય ? એ વિચારમાં ને વિચારમાં હું કાંઈ લઈ શકો નહિ, અને ધારી ધારીને જોતાં મનને નિર્ણય થયો કે એ જ દમયંતી. શરીર ઘણું કુશ થઈ ગયેલું પણ પ્રકમાં છાની રહે તેમ નહોતું. મુખથી ગભીરતા અને સાત્વિક દષ્ટિ જોનારને તરી આવતી. સાધુતાના સાધુ ભાવમાં વેત વસ્ત્રો ઉમેરો થને જણ. આમ ઈશ્વરની કૃપાએ તમારી સૌને સમાગમ થયો અને મારી મા બર અપાવી. “મનુષ્ય યત્ન અને ઈશ્વર કૃપા ” એ સત્યનો મને અહો અનુભવ થશે. આજે દમયંતીને જોઈને મને બહુ હર્ષ થાય છે કે જગતનિયંતાએ તેને સમુદ્રપાર ઉતારી છે, તેમજ આજે આવા પરમભાગ્યવાનું નૃપને ત્યાં આટલું માનભર્યું સ્થાન ભગવે છે, એ જોઇને તો મારા આશ્ચર્યાને કઈ પાર રહેતું નથી.
રાજમાતા–મહારાજ, દમયંતી અડીં આવી ત્યારે એટલી બધી દુઃખી હાલતમાં હતી કે તેને જોઇને અમને ઘણી દયા આવી. અને અમે અમારા દરબારમાં રાખી, ચીંથરે હાલ હોવાથી તેમજ શરીર ઘણું કુશ અને કાળું પડી જવાથી અમે તેને ઓળખી શકયા નહીં, કેમકે તેને જેમાં ઘણાં વર્ષ થઈ ગયાં હતાં. વળી તેણે પિતાનું નામ ઓળખાણ પણ આપ્યાં નધિ. અને દાસી તરીકે રહેલા ખુશી બતાવી. અમે તેને દાસી કહીને જ બોલાવતા. અહાહા ! મહારાજ બેનની દીકરીને દાસી કહેનાર માસીએ કેટલું પાપ બાંધ્યું હશે?
દુમતી–ભૂદેવ ! અમારાથી એક ઘણું અઘટિત કાર્ય બની ગયું, મેં તેના ઉપર હાર ચાર જવાનું આળ પણ મૂક્યુંકહે ! મેં કટલે અપરાધ કર્યો કહેવાય ?
સુનંદા–વિપ્રદેવ !રાજ ઘેનથી અને કર્તવમાં ભૂલ્યા છીએ તેના પસ્તાવાનો કાંઈ પાર નથી.
For Private And Personal Use Only
