________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૨૮ શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ ભાદ્રપદ ૧૬૧. પ્રશ્ન-કૃષ્ણ મહારાજ પાંચ લવ કરી માઢ જશે, તે પાંચ ભવ ક્યા કયા ?
ઉત્તર–૧ મનુષ્યભવ=વાસુદેવપણાનો ભાવ કારણ કે ક્ષાયિક સમ્યફત્વ પામ્યા છે. ૨ ત્રીજી નરકને ભવ. ૩ મનુષ્યભવે. ૪ બ્રહ્મદેવલોકન દેવ. ૫ છેલ્લે મનુષ્યભવ એટલે આ ભરતક્ષેત્રમાં ગંગાદ્વાપુરના જિતરા રાતના અમમ નામાના પુત્ર થશે ને તે ભવમાં મોક્ષે જશે. આ રીતે પાંચ ભવ જાણવા. કહ્યું છે કે;-નરવાડ નામवम्मि, देवो होऊण पंचमे कप्पे । तत्तो चुओ समाणो, वारसमो तित्थयरो ॥१॥ વિશેષ બીના શ્રી કર્મપ્રકૃતિની શ્રી યશોવિજયજીકૃત ટીકા, ત્રિશિલાકા ચરિત્ર, વસુદેવહિડી વગેરે ગ્રંથોમાં જણાવી છે.
૧૬૨. પ્રશ્ન–શ્રી દુષ્યસભ( દુખસહ )સૂરિ પાંચ ભવ કરી મોક્ષે જશે, તેમને પાંચ ભવો યા કયા ?
ઉત્તર–૧ મનુષ્યભવ-આ ભવમાં ક્ષાયિક સમ્યકત્વ પામ્યા. ૨ દેવભવ, ૩ મનુષ્યભવ-પાંચમા આરાને છેડે જન્મ પામી ચગ્ય અવસરે સંયમની સાધના કરતા આચાર્ય પદ પામશે. દુસહસૂરિ નામે ઓળખાશે. ૪ દેવભવસૌધર્મ દેવલોકમાં દેવપણું. ૫ છેલ્લે મનુષ્યભવ પામી મોક્ષે જશે. આ રીતે પાંચ ભવ જાણવા. વિશેષ બીના શ્રી કર્મપ્રકૃતિ ટીકાદિમાંથી જાણવી.
૧૬૩. પ્રશ્ન–શ્રવણસંમુખી કાળનું સ્વરૂપ શું?
ઉત્તર_અાવઠારરાશિમાં ઘણાં કાળ સુધી વિવિધ દ સહન કરી જે જીવ અકામનિર્જરાદિ કારણોની મદદથી વ્યવહારરાશિમાં આવ્યા. અહીં જે જીવ બે પગલપરાવત્ત કાળની અંદર જરૂર મોક્ષે જવાને તેના જીવને જ્યારે વિવેક રહિત સ્વભાવે ધર્મને સાંભળવાની જે કાળે તે ચાહના થાય, તે શ્રવણસંમુખી કાળ કહેવાય.
૧૬૪. પ્રશ્ન-માર્ગસંમુખી કાળનું સ્વરૂપ શું?
ઉત્તર–એક સો તેસઠમાં પ્રનત્તરમાં જે બે પુદગલપરાવર્તની બીના જણાવી છે તેમાંથી ઘટતાં ઘટતાં જ્યારે દેઢ પુદગલપરાવર્ણ કાળ જે જીવને મા જવા માટે બાકી રહે ત્યારે તેના પરિણામધારા નિર્મળ બને. તે સમયે તે ધર્મના રસ્તે દોરનારા માર્ગાનુસારી ગુણ મેળવવાની ચાડના થાય. આ રીતે આ દઢ પગલપરાવર્ત કાળ માર્ગસંમુખી કાળ કહેવાય.
૧પ. પ્રમ-ધર્મથવન કાળનું સ્વરૂપ શું ?
ઉત્તર–અનુક્રમે અધ્યવસાયની દ્વારા નિર્મળ થતાં થતાં પૂર્વોક્ત દેઢ પુગલપરાવર્ત કાળમાંથી ઘટાડો થતાં ત્યારે મોક્ષે જવાનો કાળ એક પુદગલ પરાવ પ્રમાણુ બાકી રહે ત્યારે અધર્મનો ત્યાગ કરી સત્ય ધર્મને પાળવાની તીવ્ર ઉત્કંઠા થાય, આ કાળનું નામ ધર્મવૈવન કાળ કહેવાય. અનુક્રમે આ ધર્મવૈવન કાળમાં રહેલો જીવ યથાપ્રવૃત્તિકરણથી કર્મોની લાંબી સ્થિતિને ઘટાડે છે.
For Private And Personal Use Only
