________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક વિદ્વાનના ભાષણની સમાલોચના.'
ત્યાંથી લાવશે અને શી રીતે વાંચશે કે ભણશે ? વળી શ્રીનિશીથ સૂત્રમાં ગૃહસ્થને વળી વાંચના આપનાર સાધુ માટે પ્રાયશ્ચિત બતાવેલું છે, શ્રી પ્રશ્ન વ્યાકરણના બીજા વરદ્વારમાં સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે-ભગવંત વીતરાગે પાધુ સત્ય વચન જાણે અને ભાખે તે માટે સિદ્ધાંત તેઓને દીધું અને દેવેંદ્ર તથા નરેંદ્રને (મનુષ્ય તથા દેવને) સિદ્ધાંતને અર્થ સાંભળીને સત્ય વચન ભાખે એટલા માટે અર્થ
છે.” ઇત્યાદિ અનેક શાસ્ત્રના આધારે બતાવેલા છે. શ્રી આવશ્યક સૂત્રમાં શ્રાવકને દશવૈકાલિકના ૪ અધ્યયન સુધી ભણવાની આજ્ઞા આપેલી છે. ઉપરાંત નિષેધ છે.
શ્રી આવશ્યકસૂત્રમાં આગ પ્રાકૃતમાં લખવાનું કારણ બાળકે, મુખ અને સ્ત્રીઓ સહેલાઈથી સમજી શકે એ બતાવ્યું છે એમ પંડિતજી કહે છે તે બરાબર છે, પરંતુ તે કથમ ઉપરથી તેમાં શ્રાવકને સમાવેશ થતો નથી. તેવા સાધુ સાખીઓને માટે જ આ હકીકત લખેલી છે. કોઈ પણ કથનને પિતાના વિચારને અનુકૂળ કરી દેવાનો આ પ્રયત્ન પંડિતજનો માટે ઘટિત નથી.
પંડિતજી કહે છે કે–આગમાં કોઈ ઠેકાણે એ શબ્દ નથી કે જ્યાં એવું જણાવ્યું હોય કે શ્રાવકે આગમ વાંચી શકે તેમાં પાપ હાય.” આ કથન કેટલે દરજજે સત્ય છે તે ઉપર બતાવેલા સૂત્રોના આધારેથી સમજી શકાય તેમ છે. વળી આજ્ઞાભંગથી વધારે વજું કઈ પાપ શાસ્ત્રકાર કહેતા નથી, અને આમાં આજ્ઞાન ભંગ થાય છે એ સ્પષ્ટ છે. - પંડિતજી કહે છે કે “ આ ગ૫ જે તદ્દન જ શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ છે તે શા માટે
મારવામાં આવી હશે? એનું કારણ એ છે કે સાધુઓને માટે ખરે આચાર–સ- ત્તમ ત્યાગ આગમોમાં પ્રતિપાદન કરે છે. હવે હાલન એટલે તાંત્રિક યુગના સાધુઓનું ચરિત્ર એટલું તે શિથિળ થઈ ગયું કે–તેઓને એવું લાગ્યું કે જે શ્રાવકો ખરા સાધુઓ કેવા હોય તે બાબત આગમમાં જેશે તે આપણી જેવા શિથિળ ચારિત્રવાળાને ઉભા જ નહીં રાખે અને આપણને કદાચ સાધુ તરીકે કબુલશે પણ નર્યું. આ કારણથી યુતિવાદમાં પ્રવીણ સાધુઓએ આ ફરમાન બહાર પાડ્યું કે શ્રાવકો રાગમ વાંચી શકે નહીં. ” આ લખાણ કેટલું બધું અસત્ય અને મહાપુરૂની ઉપર આક્ષેપવાળું છે તે વિચારવા ગ્ય છે. પ્રથમ તે શ્રાવકેએ સૂત્ર ને વાંચવાનું ફરમાન સિદ્ધાંતનું જ છે. બીજું સાધુઓને ખરો આચાર–સર્વોત્તમ રચાગ માત્ર સિદ્ધાંતમાં જ નહીં પણ અનેક ગ્રંથોમાં અને અનેક પ્રકરણમાં બતાવેલ છે કે જેનાં નામ લખાં પાર આવે તેમ નથી. પ્રાથે એક પણ આચાર ગ્રંથ 'કે ચરિત્ર અથવા તષિયક પ્રકરણ સાધુના શુદ્ધ આચારના પ્રતિપાદન વિનાનું નથી. હું છેલામાં છેલ્લા નાનામાં નાના પ્રકારના નામ આપું છું કે જેમાં મુનિશ જેને
For Private And Personal Use Only
