________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
સા
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ
'
.
'
મ
*
C
6
6
કેટલાક શિલાલેખામાં પૂર્વના જ ભાવને સૂચનાર ‘ શુ॰ તિ॰ ’ અને ‘ ઃ તિ॰ ' રાદ પણ મળે છે. તે ન્ને શબ્દો પપ્પુ યૌગિક અને સામાસિક · શુકલતિથિ એ શબ્દનાં ટુકાં રૂપ છે. ‘ શુકલ ’ ને ‘શુ’અને ‘તિથિ ’ ને ‘િ એ અતેના જેડાણથી થ્રુ તિ॰' તથા ‘છાહુલ ' ને! ‘ ૐ અને તિથિ ’શે • તિ ’એ અનેનાસ ધથી અને “ અયારેયમ્ ” ના નિયમથી વ॰ તિ શબ્દ અન્ય છે. એ શબ્દોની પેઠે બીજા પણ એવા અનેક શબ્દો છે કે જે તેના મૂ રૂપમાંથી ટુંકા કરીને લખવામાં આવે છે. જેમ કે, પડિત'ને બદલે ૫૦ સ થતું ને અઢલે સ૦ ? કે ‘ સબ ' · શીખ્મ ' ને મદલે ન્રી ' કે (ગૃ૰ અથવા ગિ લવ ” ને છલે ૧૦ ’. • હુમત ” ને મલે હું ? ૮ ઠક્કુર ' ને બદલે ‘ ૪૦ હે તમને બદલે મહુ॰ ', ‘ શ્રેષ્ઠિન ' ને બદલે ‘શ્રે’ કે ‘ શે ' જ્ઞાતીય ને બદલે જ્ઞાતિ ’ ઇત્યાદિ રહે રીતે આપણી પત્ર વખવાની ચા પદ્ધતિમાં · ચિચ્છવ ’ ને મડલે ‘ ચિ’કે ‘ ચિર' ’. · પૂજ્યપાદ ' લે પૂર્વ . ‘રાજમાન ’ ને બઠ્ઠલે ‘ ર૦’, ‘ મહેતા ’ ને બદલે ‘મે’ રગાન ” ને બદલે અમે શાડુ ' ને ખદલે શા॰ ' વિગેરે શબ્દો લખાય છે. આપણાથી જરાય જાણ્યુ નથી. શિલાલેખ કાતરનારા અને પત્ર લખનારાએ પેાતાની સરળતા માટે તે તે શબ્દોનાં મૂળ રૂપાને સક્ષેપીને લખે છે અને કેટલા અક્ષર કતરામણુંનું મૂલ્ય ઓછુ આપનારા, તે તે કારીગરા ( સલાટા, લહિયાએ અને કસારાઆ ) પાસે તે તે લાંગારૂપવાળા શઢનાં મૂળ રૂપાને ટુંકાણમાં જ કેત રાવે છે, એથી આપણે તે શબ્દની વ્યુત્પત્તિ વા મનાવટ તરફ દુર્લક્ષ્ય કરી, તે જ ટુંકા શબ્દોને વિચિત્ર જાણી નિપાતના અભ્યયના ગણુમાં ગણાવી દઈએ તે પણી સાક્ષરતા કેવી દીપે ? ઘણા જણ ‘ સુ॰ હિઁ ’ અને ‘ ૩૦ તિ ’ લખે છે. પણ ( ‘ શુ૦ ’ ના ‘ ૩૦ ’ થવાથી ) ખેડતુ નથી.
*
પૂણ
'
C
'
14
છેવટ એક વિનતિ છે કે, ગોવા ટુંકા શબ્દોને લખતાં જે તે અક્ષરા પા નિશાની શખી લખવામાં આવે તે તે શબ્દો અખંડ છે એવા ભ્રમ ટકી શકશે નહી પ્રેરિયા ચંદન,
2
વા
www.kobatirth.org
i
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩. અત્યારે કેટલાક પંડિતની પદવીવાળા, પોતાના નામની રારૂઆતમાં પાસ' કે 'પાર
*
'
શબ્દ યેજે વસ્તુતઃ ૫' એ શબ્દ ‘પતિ ' ના સૂચક છે અને ન્યાસ ઃ પ આપ ' તે વે છે એટલે મારા કે પન્યારા ” ને બદલે ૫૦ ’લખવુ શુહતમ કે નળી કેટલાક ડગેએ પન્યાસ ' શબ્દ સ ‘ પ્રાંશ ’ઉપરથી મા ‘ પણ’સ અને જાય છે એ તે તેમની અન્યનું સ ટ્યુમરૂપ છે, (12)
વિકા
For Private And Personal Use Only