________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મુખપૃષ્ટ ઉપર મૂકેલા લેાકનું વિવેચન,
સુ
હુવે દુનીઆના ડાહ્યા માણસાએ કઇક કઇક નિર્ણયો કર્યો છે, કઇક કઇક ધર્મા પ્રવર્તાવ્યા છે, તેમાંના ખાસ જરૂરી નિર્ણય પર ધ્યાન પહેોંચાડીએ કે જેમાં શ્રદ્ધા રાખવાથી આપણું કાંઇક પાર પડી શકીએ.
ખાલ્યાવસ્થામાં જ્યાં સુધી મનુષ્ય સ્વતંત્ર વિચારી ખની શકતા નથી ત્યાં સુધી તેને માબાપ કે મહેતાજી કહે તેમ કરવાનું હાય છે. માબાપના રેવ ગુરૂ ને ધર્મને તેણે પેાતાના દેવ ગુરૂ ને ધર્મ માનવાના હાય છે. ઉંમરે પહોંચતા સ્વતંત્ર વિચાર કરતાં તેની પ્રણાલિકાઓમાં કાંઇક ફેરફાર કરવા યેાગ્ય લાગે તો કરવા, પરંતુ ખનતા સુધી એક ધર્મ છેાડી મીજામાં જવું ઘટીત નથી.” કારણુ સ્વતંત્ર વિચારવડે જો તે ખરેાખર વિચારશે તેા તેને તેના પોતાનાજ ધર્મીમાં એવુ ઘણુ એ મળી આવશે કે જે બીજા ધર્મોમાં પણ સામાન્ય રીતે હોય છે. દાખલા તરીકે નીતિથમ એ સર્વ ધર્મીમાં સામાન્ય ધર્મ છે. નાસ્તિક પણ દુનીના વ્યવહારની ખાતર નીતિને સ્વીકારે છે અને તેટલે અંશે તે પણ આસ્તિક છે. સવ કાઇ સ્વીકારે છે કે કોઇ પણ પ્રાણીને દુનીમાં કામ કર્યાં વિના ચાલતુંજ નથી, કોઇનાથી આળસુ બેસી રહી શકાતુ નથી. એમ હોવાથી પુરૂષા શાખાદ સિદ્ધ થાય છે, જો કે દુનીઆમાં કેટલાએક નશીખવાડી હાય છે, પરંતુ તેમને પશુ જો પૂછવામાં આવે કે ‘ નશીબની ઉત્પત્તિ કયાંથી થઈ ? નશીખ બનાવનાર કાળુ ? ? તે સ ંપૂરું વિચારે તેને જરૂર જણાશે. અગર તેને સમજાવી શકાશે કે નશીબ પુરૂષાર્થનું જ ફળ છે; માટે પુરૂષાર્થવાદીજ દરેકે મનવુ
માવા બરસ્તે એટલે દરેકને કામ કરવાનાજ અધિકાર છે, મૂળના વિચારમાં એસી રહેવાતુ નથી. ફળ તેનુ ગમે તે આવે; સારાં માઠાં કર્મનું ફળ જાવશેજ આવશે, તે કાઇને છેાડતુ નથી. એવી દ્રઢ શ્રદ્ધા દુ:ખના વિસામેા છે.
એવી રીતે ધર્મના મુખ્ય મુખ્ય નિયમેા-નિષ્ણુ ચાદરેક ધર્મમાં સામાન્ય રીતે માજીદ હાય છે, ફક્ત તેને અમલમાં મૂકવાની રીતિ વિગેરેમાં ફેરફાર હોય છે; માટે કોઈએ પેાતાના ધર્મ ન બદલતાં પેાતાને જ્યાં ફેરફારની જરૂર લાગે ત્યાં ફેરફાર પેાતાને માટે કરીને વવું, બીજાને તે ફેરફારા મનાવવાની જરૂર લાગે અને પોતાની શક્તિ હોય તેા તે માટે શાંતિથી યત્ન કરવા. પરંતુ પોતાના દેવ, ગુરૂ, અને ધર્મ, નીતિધર્મ અને પુરૂષા વિગેરેમાં દ્રઢ શ્રદ્ધા રાખવી.
૧ અહીં એમ ન સમજ્જુ કે પોતાના ધર્મ હિંસાપ્રાધાન્ય હોય તેા પરીટ્ટા કર્યો પછી અદિ'સાપ્રાધાન્ય ધર્મ ન સ્વીકારવું. એમ સમજવામાં આવે તા તા વિવેકની જરૂર આવતી ય; માટે વિવેકપૂર્વક જે પેાતાના ધમ સુંદર લાગે તેા તેને ન તવા, એકાએક અન્ય 4મંમાં મેવાઇ ન જતુ' એમ સમજવાનું છે.
For Private And Personal Use Only
