________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
ઢાંકણું બનાવો.” આ પ્રમાણેને હુકમ આપવાથી ગામના સવે લેકે રાજાના આદેશ પ્રમાણે થવાનું અશક્ય જાણીને મનમાં આકુળ વ્યાકુળ થયા, અને ગામ બહાર એકઠા થઈને પરસ્પર વિચારવા લાગ્યા કે—“હવે આપણે શું કરવું ? આપણી ઉપર રાજાને આ સંખ હકમ આવી પડે છે અને રાજાના આદેશ પ્રમાણે જે આપણે નહીં કરીએ તો આપણને રાજા ઘણે અનર્થ ઉપજાવશે.” આ પ્રમાણેની ચિંતાએ કરીને આકુળ વ્યાકુળ થયેલા તેઓને વિચાર કરતાં મધ્યાહ્ન થઈ ગયે. અહીં હિક તેના પિતા વિના જમતો નથી, અને તેના પિતા ગામના લોકો ભેળો બેસી રહેલો છે, તેથી સુધાએ પીડાયેલો હક પિતાની સમીપે આવીને રોવા લાગ્યો અને બેલ્યો કે– “હું સુધાએ કરીને અત્યંત પીડા.પામું છું, માટે ભોજન કરવા ઘેર ચાલો.” ભરત બે કે–“હે વત્સ ! તું તે નિશ્ચિત છે તેથી તું ગામનું દુ:ખ જાણતો નથી.” રેહક બેલ્યો કે–“હે પિતા ! આપણું ગામને શું દુ:ખ આવી પડ્યું છે ?” ત્યારે ભારતે રાજાનો આદેશ વિસ્તારથી કહી બતા.” તે સાંભળીને પેતાની બુદ્ધિને પ્રગલપણાથી જલદી કાર્યની સિદ્ધિ થવાનું વિચારીને તે બે કે “તમે આકુળ વ્યાકુળ થાઓ નહીં. રાજાને યોગ્ય એવો મંડપ બનાવવા માટે તમે તે શિલાની નીચે દે, તેમાં યથાયોગ્ય થાંભલાઓ મૂકો, અને ચારે બાજુ ચૂના વિગેરેને લેપ કરીને અત્યંત રમણુક ભીંતે તૈયાર કરે.” તે સાંભળીને સર્વે મુખ્ય પુરૂએ “આણે બહુ સારી અક્કલ બતાવી” એમ કહીને તેનું વચન અંગીકાર કર્યું. પછી સર્વ જન ભજન કરવા માટે પિતાને ઘેર ગયા. ભજન કરીને સર્વે ભેળા થયા. અને તે શિલાની નીચેના પ્રદેશમાં કામ કરવા માંડ્યું. કેટલેક દિવસે સંપૂર્ણ મંડપ તૈયાર કર્યો, અને તે શિલાને મંડપનાં આચ્છાદાન રૂપ કરી દીધી. પછી ગામલેકના કહેવાથી રાજાના નોકરીએ રાજાને નિવેદન કર્યું કે –“હે દેવ ! ગામના લોકોએ આપના આદેશ પ્રમાણે કર્યું છે.” રાજાએ પૂછ્યું કે–“ શી રીતે કર્યું ?ત્યારે રાજપુરૂષોએ મંડપ બનાવ્યા સર્વ પ્રકાર રાજાને કહ્યો. રાજાએ ફરીથી પૂછયું કે–“ આ કાર્ય કોની બુદ્ધિથી થયું છે?” તેઓએ જવાબ આપે કે –“હે દેવ ! ભરત નામના નટના પુત્ર રાહકની બુદ્ધિથી થયું છે.” રાજા તે સાંભળીને ખુશી થયે. આ કાર્યમાં રોહકની ઉત્પત્તિકી બુદ્ધિ જાણવી. આ રીતે સર્વ દષ્ટાંતોમાં તેજ બુદ્ધિ જાણવી. (અહીં બીજું દષ્ટાંત પૂર્ણ થયું.)
વળી એકદા રાજાએ રેહકની બુદ્ધિની પરીક્ષા કરવા માટે એક ઘેટો ત્યાં મેકલ્ય, અને ગામના લોકોને હુકમ કર્યો કે-“આ ઘેટે અત્યારે તેલમાં એટલે
For Private And Personal Use Only