________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
288
જૈન ધર્મ પ્રકાશ
છે, કે જેના ઉપર ડા॰ હાલે ઘણું અજવાળું પાડયુ છે. (ધર્મ અને નીતિની એન્સા ઇલેોપીડીઆ પૃષ્ઠ ૨૫૯ થી. ) આત્મા ઉપર આ પૃથક્ પૃથક્ રગો જે થાય છે તે જે કાં રંગ પાડવાનું નુદ કાર્ય કરે છે તે કમીને લીધે થાય છે. જેવાં કર્મો આત્માને લાગે છે તેવાં રંગના આત્મા દેખાય છે. આ બાબત સ્પષ્ટ રીતે સાબીત કરે છે કે આત્માને લગતાં કર્મનાં પરમાણુ પાળક છે અપૂર્ણ.
કાપડિયા મઢ ગીરધરલાલ,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्राकृत भाषानुं महत्त्व.
સંસ્કૃત અને પ્રાકૃત, એમ બે પ્રકારની ભાષાઓમાં સસ્કૃત ભાષ! વધારે મહત્ત્વવાળી, વધારે સરસ અને વધારે મધુર છે એમ વર્તમાન પ્રવૃત્તિ ઉપરથી બ્લેઇ શકાય છે. પરન્તુ વાસ્તવમાં તેમ નથી. પ્રાકૃત ભાષાના અમુક સમય પછી પ્રચાર કેમ થઇ જવાથી અથવા સ ંસ્કૃતને ખાળેા ફેલાવા થવાથી હેને (પ્રાકૃતભાપાને) કમ મહત્ત્વવાળી સમજવી, એ પેાતાની તે પ્રત્યેની અનભિજ્ઞતાને ઢાંકવા ખરાખર છે. પ્રાચીન ઋષિઓ-મહર્ષિઓએ જેટલું સંસ્કૃતને માન આપ્યું છે, તેટલુ જ મલકે તેથી પણ અધિક માન પ્રાકૃતને આપ્યુ છે. આ વાતની સાક્ષી, જૈન ધર્મગ્રન્થાના જે મ્હોટા ભાગ પ્રાકૃતભાષામાં ચેાાયેલા અસ્તિત્વ ધરાવે છે તેજ બતાવી આપે છે. અને તે ઉપરાન્ત પરમપૂજ્ય સિદ્ધગિણિ મહારાજનાં વચને પણ આ વાતને પુષ્ટ કરે છે. સિદ્ધષિ ગણિ મહુારાજ પોતાની ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથા ’ ના પ્રથમ પ્રસ્તાવમાં કથે છે:—
"संस्कृता भाकृता चेति भाषे प्राधान्यमर्द्दनः
तत्रापि संस्कृता तावद्दाविदग्धहृदि स्थिता ॥ ५१ ॥ बालानामपि सद्बोधकारिणी कर्णपेशला ।
तथापि माकुता भाषा न तेषामपि भासते " ॥ ५२ ॥
અર્થાત્—સ ંસ્કૃત અને પ્રાકૃત અને ભાષાએ પ્રધાનપણાને ચેગ્ય છે, તેમાં પણ ( કેવળ ) સ ંસ્કૃત લાષા દુવિદગ્ધ પુરૂષોના હૃદયમાં સ્થિત હાય છે, અને પ્રા કૃતભાષા ( તા ) ખાલકોને પણ સદ્માધારિણી અને ક પેશલા હેાય છે. તથાપિ તે ( પ્રાકૃતભાષા ) દુવિદગ્ધ પુરૂસ્પેને રાવાતી નથી.
સિદ્ધપિ ગણુિ મહારાજનાં આ વચનાના સ્પાર્થ જોતાં આપણને સહુજ માલૂમ પડે છે કે--- સંસ્કૃત અને પ્રાકૃત અને ભાષાએ એક સરખી રીતે પ્રધાનપ
For Private And Personal Use Only
