________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
જીવદયા-અનુષા દાન.
૧૭૧
શેખર કિવને દેખી આ પ્રમાણે કહ્યું. જે પોતાનું ઉદર પૂરવાને પણુ અસમર્થ છે તેમના જન્મનુ' પ્રયેાજન શુ છે • અર્થાત્ તેમનુ જિવત નકામુ` છે. ભાજનું એવુ વચન સાંભળી કવિ એલ્યા કે ‘સુસમ છતાં પણ જે પાપકારી નથી તેમના જન્મનુ પણ શું પ્રયેાજન છે ?’ અર્થાત્ તેમનુ પણ જીવતફેક છે. તે સાંભળીને ફરી ભોજરાજએ કહ્યું કે ‘ હૈ જનનિ ! ( પૃથ્વી–માતા) તુ એવા પુત્રને જન્મ આપીશ નહિ, કે જે અન્યની યાચના કરવામાંજ કુશળ હાય, ' તે સાંભળી કવિ બોલ્યા કે ‘હું માતા! તું એવા પુત્રને પણ ઉદરમાં ધારીશ નહિ કે જે કરેલી પ્રાર્થનાના ભ'ગ કરે, ' મતલબ કે એવા નગુણા પરેશપકાર દાક્ષિણ્યતાદિક ગુણુથી હીન જનેને જન્મ પણ નકામે છે, એમ તે વિએ કહ્યું તે દાવાર એવા ભાજરાજાએ તે કવિને ૧૦૦ ગામ અને એક ક્રોડ સાનામહેારની અક્ષીશ કરી.
>
એ રીતે ભાજરા અનુક`પાદાન દેતા હતા. તથા વિક્રમાદિત્ય રાજાએ પણ સુવર્ણ પુરૂષના પસાયથી સુવર્ણ વર્ણવી પૃથ્વીને અતૃણ કરી હતી, તેથી અદ્યાપિ પર્યંત તેને સંવત્સર પ્રવર્તે છે. એકદા સમયે લક્ષ્મીદેવીએ પ્રસન્ન થઇ પ્રગટપણે વિક્રમ રાજાને વરદાન માગવા કહ્યું. ત્યારે તેણે લેાકાની અનુકંપાથી માળવા દેશમાં કપિ દુકાળ ન પડે ' એવું વરદાન માગ્યુ, જે યાવ દિવાકરા એટલે કાયમને માટે દેવીએ કબૂલ રાખ્યુ. અત્યારે પણ દુળ લોકાને દુકાળમાં માલવદેશજ આધાર ગણાય છે.
C
"
વિક્રમાદ્રિય રાન્તએ પાતાના કાશાધ્યક્ષ ( ભંડારી ) તે કાયમ માટે હુકમ કરી રાખ્યા હતા કે કોઇ પણ દુઃખી માણસ નજરે પડે તેને હજાર સેાનામાર, જેની સાથે મારે સંભાષણ થાય તેને ૧૦ હજાર, જેના વચનથી હું હસુ તેને એક લક્ષ, અને જેનાથી મને ઘણાજ સતોષ થાય તેને ૧ ક્રેડ સેાનામહાર આપી દેવી. દાનેશ્વરી વિક્રમરાજાની એ સાની સ્થિતિ હતી. અનુકંપાદાનનુ કેટલું મહામ્ય કહિંયે ? ટુંકાણમાં
ઉત્કૃષ્ટ આરોગ્ય, નિષ્કંટક રાજ્ય ( અખંડ સામ્રાજ્ય ), પ્રગટ નિરૂપમ રૂપલાવણ્ય, અતિ ઉજ્વળ-યશ-કીર્તિ, વળી ધન, યાવન, દીર્ઘ આયુષુ, અફિટેલ પરિવાર, અને આજ્ઞાવી ઉદાર દીલનાં પુત્રો એ બધું આ ચરાચર જગત્માં દયાનું જ ફળ સ*ૐ. દુનિયામાં જે કઇ ભવ્ય, આશ્ચર્યકારી, આનંદકારી અથવા પ્રશ'સાપાત્ર દેખાય છે તે સર્વ કૃપા-દેવીને જ પ્રભાવ જાણવા. કહ્યું છે કે" कृपानयामहातीरे सर्वे धर्मास्तृणाङ्कराः । જ્યાં શોષવતાયાં, વિંયંતિ તે ચિમ્ | ''
For Private And Personal Use Only
