________________
હવે તે જાગો!. દરેકને પિતાના વિચારો બીજાને ઠસાવવા છે. માટે જ તે આજે અળસિયાની જેમ, વાદે વાદ નીકળી પડ્યા છે. વાત ત્યાં સુધી વધી છે કે સામે જે પિતાના વિચારે ઝીલવા–સાંભળવા તૈયાર ન થાય તે હાથ ઉપાડતાં પણ વિચાર ન કરે.
ધારાશાસ્ત્રી ન્યાયાધીશને પોતાના વિચારે જણાવે, પણ કઈ સ્ટેજ ઉપર ધસી જઈને કે બોચી પકડીને સમજાવે ખરે? પણ હું જાણું છું કે આજના નવનવા વાદના હિમાચતીઓના વિચારે સ્થિર નથી, ઊંડા ચિંતનમાંથી પ્રગટેલા નથી, માત્ર પુસ્તક વાંચીને ભાડૂતી ઉછીના લીધેલા વિચારો જ છે! અને એ ભાડૂતી વિચારે પરાણે ઠસાવવાનો પ્રયત્ન થાય છે. કેટલું હાસ્યાસ્પદ છે? તમારા વિચારે જે મૌલિક અને સુંદર હોય તો જગતને ચેકમાં મૂકે. સુંદર હશે તે એને જરૂર સ્વીકાર થશે. અને ન સ્વીકાર થાય તે ઉશ્કેરાઈ જવાની કંઈ જરૂર નથી.
ઊંડા ઉતરીને વિચાર કરો કે મારા વિચારમાં શું દોષ છે કે લેકે સ્વીકારતા નથી. પણ આ વસ્તુ ક્યારે બને? જે મન પર સંયમ હોય અને ચિત્તની સ્થિરતા હોય તે. એ વિના એટલી ધીરજ પણ ન આવે અને સાર–અસારનો વિચાર પણ ન આવે.
કાંટે સ્થિર હોય તે માપ (તેલ) નીકળે, પણ કટ હાલતે ચલતે ચંચળ હોય તે માપ ન નીકળે તેમ ચિત્ત સ્થિર હોય તે મહાપુરુષોનાં વચન સાંભળવામાં રસ અને આસ્વાદ આવે, તેની અસર થાય, અને પિતાના વિચારમાં રહેલી ત્રુટીઓ પણ જણાય, માટે ચિત્તની સ્થિરતા કેળવો