________________
૧૨
હવે તા જાગે.!
કેવી પવિત્ર હતી ? મહાન્ સતી સીતાને યાદ કરેા. ત્રણ ખંડને ધણી રાવણ એના ચરણામાં પડતા હતા, પણ એ મહાદેવીએ એનાં પ્રલેાભનાને ઠોકરે માર્યાં.
રાવણ એટલે કેણુ ? એને ત્યાં કેવા વૈભવે! અચ્છા અચ્છા રાજાએ જેની સેવા કરે, ઈન્દ્ર જેની પાસે હાજર રહે અને જેની સત્તા સાવભૌમ ગણાય એવા રાવણે સીતાને કહ્યું :
•
તું શા માટે ભટકતા રામડા પાછળ બરબાદ થાય છે ? એની સાથે વનમાં ભટકવાનું, જમીન પર સૂવાનું અને સૂકાં ફળ ખાવાનાં, એનાં કરતાં મારી ઇચ્છાને તાબે થા તે હે માનિની! હું તને મારી પ્રિય પટરાણી બનાવું અને તારી તમામ ઇચ્છાઓને પૂર્ણ કરવાનું આ ખતપત્ર તારા ચરણામાં ધરું ! ”
વિચારે ! એક માજી રખડતા રામ અને ભેંકાર વનજંગલ, બીજી ખાજુ ચરણેામાં નમતા રાવણ અને સંપત્તિથી છલકાતું રાજ્ય ! પણ સીતાએ શિયળવતી સીતાએ, એ બધી સપત્તિને ઠોકરે મારીને કહ્યું: “નરાધમ ! આવું ખેલતાં લાજતા પણ નથી ? શરમ છે, રાવણ, તને શરમ છે! ધિક્કાર હા તારા ત્રણ ખંડના વૈભવને ! તારી સ'પત્તિ વિશાળ છે; વિરાટ છે, પણ તારે આત્મા વામણેા છે. રામની સંપત્તિ તને ઘેાડી દેખાતી હશે પણ એના આત્મા મહાન છે, વિરાટ છે! રામ તે રામ છે, એની સાથે તારી જાતને સરખાવતાં તને શરમ કેમ નથી આવતી ? કયાં સાગર ને કાં ખામેચિયુ'! તારું
માં
. પણ મારે નથી જોવું, અને તારી વાતેય મારે નથી સાંભળવી !” સયમનું આ કેવુ' આદશ ષ્ટાન્ત છે! પુન લગ્ન અને છૂટા-છેડાની વાતા કરનારાઓને જરા કહેજો કે રામાયણમાં