Gyandhara 06 07

Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre

Page 86

- ગ્રામ્ય વિસ્તારની જૈનશાળાનાં બાળકો સમય ફાળવીને આવે છે. સૂત્રો પણ પાકા કરે છે. એમને પણ એમની જીવનશૈલી અનુરૂપ શિક્ષા આપવી પડશે.
જૈનશાળામાં વિનય, વિવેક, નમ્રતા, ઋજુતા વ. શીખવાડવામાં આવતા હોય છે.એ દ્વારા સાચુ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી તેવું આચરણ કરવાની હિતશિક્ષા મેળવતા હોય છે જેનશાળા જ્ઞાનની સરવાણી તેમજ શ્રેયની નિસરણી બનવી જોઈએ. બાળકોએ વડીલો, માબાપ તેમજ ગુરુ ભગવંતો સાથે કેવી રીતે વિનીતતા દાખવવી તે શીખવાડે છે જે તેના જીવન ઘડતરમાં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.
સામાયિક, પ્રતિક્રમણ શીખવાડતી વખતે સૂત્રોની સાથે સૂત્રોનો અર્થ એની વિશેષતાઓ પરિચય આપીને શુદ્ધ ઉચ્ચાર સહિત સમજાવવા જરૂરી છે. ક્રિયાની સાથે ક્રિયાનાં મર્મો, રહસ્યો, વર્તમાન સમયની યથાર્થતા અને શાશ્વતતા દર્શાવવી જોઈએ. આ સુત્રો દશ્ય શ્રાવ્યની મદદથી સમજાવવાથી બાળકને બહુ ગોખવું નહીં પડે અને જલદીથી યાદ રહી જશે.
માતાપિતા પોતાના સંતાનોમાં સ્થિર અને દ્રઢ સંસ્કારોનું બીજારોપણ કરવા સમર્થ છે. 'Charity begins at home' ના નિયમ અનુસાર દરેક માબાપ બાળકોને ધાર્મિક અભ્યાસની મહત્તા સમજાવીને જૈનશાળામાં મોકલે તે ખૂબ જ આવકારદાયક છે. ઘરમાં નવકારમંત્ર, પ્રભુભક્તિ-પ્રાર્થનાથી વાતાવરણ ગુંજતુ હોય, રાત્રિ ભોજનના ત્યાગ સાથે ખાનપાન અને વ્યવહાર જૈનધર્મને અનુરૂપ હોય, કંદમૂળનો ત્યાગ, પર્વ તિથીઓએ લીલોતરીનો ઉપયોગ બંધ. ઘરમાં આ વાતાવરણથી બાળકને ઘણુ શીખવા મળે છે. અને ધર્મશિક્ષણ મેળવવાની ઉત્કૃષ્ટ અભિલાષા થાય છે અને જૈનશાળામાં જ્ઞાન મેળવવાની પ્રેરણા થાય છે.
વર્તમાન વિશ્વમાં શાકાહારી બનવાની વાત આવે છે. જૈનશાળામાં બાળકોને કંદમૂળનો ત્યાગ, ઉકાળેલું પાણી પીવું, તિથિઓની અગત્યતા વ. વૈજ્ઞાનિક તેમજ આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિબિંદુથી સમજાવવા જોઈએ. અહિંસા પ્રધાન જૈનધર્મમાં છ કાયના જીવોની (જ્ઞાનધારા ૬-૭૦% ૭૭ જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-છે