Book Title: Gyandhara 06 07
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
જ શાવક ઉતિ આપનાર વ્યક્તિત્વ, વિન અને તેને એક
એમ.એ., પીએચ.ડી. ( ડૉ. પાર્વતી નેણશી ખીરાણી) જૈન ધર્મના અભ્યાસી, સાધુ-સાધ્વીજી વૈયાવચ્ચમાં સક્રિય સામયિકોમાં લેખો લખે છે. જેનશાળાની પ્રવૃત્તિમાં સક્રિય છે.
શ્રાવક કવિ ઋષભદાસ” જેમનું વિરાટ વ્યક્તિત્વ, કૌશલભર્યું કવિત્વ અને કસદાર કર્તુત્વ પ્રભાવિત કરી રહ્યું છે એનું અહીં
આલેખન
કવિ
ભીખ મળતો ૨૦ વર્ષ
શ્રાવક કવિ ઋષભદાસનું વ્યક્તિ તરીકે અસ્તિત્વ કેટલા વર્ષ રહ્યું એનો કોઈ સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ મળતો નથી. પરંતુ એમની કૃતિઓ અને વિદ્વાનોના સંશોધનના આધારે આશરે ૬૦ વર્ષ સુધી તેઓ ઋષભદાસની પર્યાયમાં રહ્યા હશે એમ અનુમાન થાય છે. અંદાજિત વિ.સં. ૧૬૫૧ થી ૧૭૧૧ એમના વ્યક્તિત્વના કેટલા પાસાઓ નિમ્નાંકિત શિર્ષકો દ્વારા ઉજાગર કરી શકાય.
આદર્શ પૌત્ર-પુત્ર - કવિએ પ્રાયઃ એમની દરેક કૃતિઓને અંતે પોતાના પિતામહ (દાદા) અને પિતાની જરૂરિયાત પ્રમાણે સંક્ષિપ્ત કે વિસ્તૃત પરિચય આપ્યો છે જેથી સિદ્ધ થાય છે કે તેઓ આદર્શ પૌત્ર/પુત્ર હતા.
જંબુદ્વિપ અનોપમ કહીઈ, ભરત ખેત્ર ત્યાહું જાણું રે, દેસ ગુજર ત્યમાંહિ અતિ સારૂ, નગર વિસલ વખાણું રે સોય નગરમાંહિ વિવહારિ નામ ભલું મહિરાજ રે, "પ્રાગવંશ વડો તે વસો, કરતાં ઉત્યમ કાજ રે - સ્યુલિભદ્ર રાસ
સંઘવી શ્રી મણિરાજ વખાણું પ્રાગવંશ વડવાસોજી, સમકિત શીલ સઘરા કહીઈ, પુણ્ય કરઈ નશદીસોજી મહીરાજનો સુત સંઘવી સાંગણ, વીસલ નગરનો વાસીજી
જઈન ધર્મ માંહિ તે ઘો ઘારી, ન કરઈ વીગથા હાંસીજીજ્ઞાનધારા ૬- ૧૦૧) જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭