Book Title: Gyandhara 06 07
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
માન્યતા પણ કી આજકાલની નથી. પ્રાચીન ધર્મ પુરુષો અને સાધુ ભગવંતોએ વારંવાર આ સત્યનું ઉચ્ચારણ કર્યું છે.
જૈનધર્મનો આશય સંપૂર્ણ અહિંસાનો સાક્ષાત્કાર કરવાનો હોવા છતાં એવી સર્વાંગ સંપૂર્ણ અહિંસાનું પાલન જીવન નિર્વાણની દૃષ્ટિએ શક્ય નથી. સૌ કોઈ ઓછામાં ઓછી જીવહિંસાથી જીવનનો નિર્વાહ થાય એ રીતે પોતાનો જીવનક્રમ ગોઠવે તો પણ અહિંસાની વિભાવના અપનાવી છે એમ કહી
શકાય.
જૈનધર્મી તરીકે ગમે તે પ્રવૃત્તિ કરીએ પણ મુખ્ય ઉદ્દેશ અહિંસા અને સત્યનો સાક્ષાત્કાર કે પ્રચાર કરવાની છે તે ભૂલવું ન જોઈએ. હિંસાનું નિવારણ કરવાના પ્રયત્ન અને પુરુષાર્થ ન
છોડવા જોઈએ.
અહિંસામાં આસ્થા ધરાવતી કોઈપણ વ્યક્તિએ પોતાની આસપાસ ચાલતી હિંસાનો મૂક સાક્ષી બનીને, અસહાય કે લાચાર બનીને કે નિષ્ક્રીય થઈને બેસી ન રહેવું જોઈએ. આવુ થાય તો વ્યકિતની અહિંસા-ભાવનાનો વિકાસ થંભી જાય છે. સારાનો સ્વીકા૨ ક૨વો અને ખરાબની સામને ઝઝૂમવુ એજ માનવ જીવનની વિશેષતા છે.
જો માનવી અહિંસાનો મહિમા સમજે તો માનવીના વિકાસને રૂંધતા બધા કષાયોથી દૂર રહેવાના વૃત્તિ એનામાં જાગ્યા વિના ન રહે. મહાવીર ભગવાને માનવ સમાજને અહિંસાના સર્વોત્તમ માર્ગે ચાલવાની બૂલંદ ધર્મઘોષણા કરી છે.
મુનિશ્રી સંતબાલજી એ કલકત્તાના કાલીમાતાના મંદિરમાં અપાતા પશુબલિદાનના નિવારણને પોતાનું એક મિશન-ધર્મકાર્ય બનાવ્યું હતું. આ અને આવાં અનેક ઉદાહરણ આપી શકાય.
અહિંસાના વિધાયક સ્વરૂપ તરીકે કરુણા (અનુકંપા પ્રેરિત) ની ભાવનાને પણ જૈનધર્મે સંપૂર્ણ પ્રોત્સાહન આપ્યું છે. માનવીને માનવી બનાવવાનું કામ અહિંસા અને એનાં જ અંગરૂપ પ્રેમ, જ્ઞાનધારા ૬-૭ X ૯૦ જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭
