Book Title: Gyandhara 06 07
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
જૈન શાળાના બાળકો માટેના આદર્શ આચારકમની રૂપરેખા
અમદાવાદ સ્થિત || ડૉ. રમણીકભાઈ જી. પારેખ રમણીકભાઈ સાયન્સમાં Ph.D. કરેલ છે. જૈન ધર્મના અભ્યાસુ છે.
બાળકોમાં ધર્મ પ્રત્યે રસ જગાડવાનું શ્રેષ્ઠ માધ્યમ જૈનશાળા છે. જેનશાળા ધર્મ ઈમારતનો પાયો છે એટલું જ નહીં ધર્મની કરોડરજ્જુ સમાન છે. બાળપણમાં મળેલા સુસંસ્કારો તેના માનસ પટ પર જીવનપર્યત રહી જતા હોય છે અને આજ સગુણો ધર્મશ્રદ્ધાનો પાયો બને છે. આ બાળકો ભાવિના કદાચ સુજ્ઞ સંત અથવા શ્રાવક બની શકે છે. વર્તમાન જૈન સમાજે જેનશાળાના બાળકોની અભ્યાસ પ્રવૃત્તિ વિશે ગંભીરપણે ચિંતન તેમજ વિચાર વિનિમય કરવાની અગત્યની જરૂર છે.
જ્યાં બાળકો ધર્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાના છે તે જૈનશાળા હવા, પ્રકાશ ઉજાસવાળી, સ્વચ્છ, સુઘડ, પ્રદૂષણરહિત, શાંત જગ્યાએ હોવી જોઈએ. બેસવાની સરસ વ્યવસ્થા ધરાવતી હોવી જોઈએ વિવિધ સ્લાઈડ જોઈ શકાય તેવા પ્રોજેક્ટર, તેમજ બ્લેકબોર્ડની સુવિધાવાળી હોવી જોઈએ. સામાન્યતઃ ચૌદ વર્ષની સુધીની વય ધરાવતા જુથને બાળક તરીકે વ્યાખ્યાતીત કરવામાં આવે છે. શિક્ષક ધર્મજિજ્ઞાસુ, અદ્યતન પદ્ધતિથી પ્રશિક્ષણ પામેલા હોય તે આવશ્યક છે. બાળકો પ્રત્યે તેમનો વાત્સલ્યભાવ નીતરતો હોય તો ગમે તેવા ગહન વિષય સરળ બનાવી દે તે નિર્વિવાદ વાત છે. જૈનશાળા ધર્મજ્ઞાન ઉપરાંત જીવન ઘડતરની તાલીમ પણ આપે છે. જૈનશાળા રંગબેરંગી પોસ્ટર, સોનેરી સુવાક્યોથી સજાવવી જોઈએ.
બાળકોને જેનશાળામાં જે શિક્ષણ બે કે ત્રણ વર્ષના ગાળામાં અપાય છે તે સામાન્ય રીતે આ મુજબ છે.
૧) વિનય, વિવેક વંદન નમસ્કાર, જય જિનેન્દ્રથી અભિવાદન (જ્ઞાનધારા ૬-૭ ૭૫ જૈિનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૩
