Book Title: Gyandhara 06 07
Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Saurashtra Kesari Pranguru Jain Philosophical and Literary Research Centre
View full book text
________________
આશય અનેક પ્રકારનું હોવો જોઈએ. મુનિ શ્રી અમરેન્દ્રવિજયજીના શબ્દોમાં - “એ કંદમૂળ નહીં ખાય એ જેન છે એ ખોટું નહિ બોલે એ અન્યાય-અનીતિ નહિ આચરે એ જૈન છે એવી છાપ પણ ઉપસવી જોઈએ.”
કોઈ પણ બાળકના સર્વાગીણ વિકાસ માટે ચારેય આયામો (૧) શારીરિક (૨) બૌદ્ધિક (૩) માનસિક અને (૪) ભાવનાત્મક સંતુલિત રીતે વિકસિત થવા જોઈએ. આજની સ્કુલી શિક્ષામાં માત્ર બૌદ્ધિક અને થોડે અંશે શારીરિક શિક્ષા ઉપર જ ધ્યાન આપવામાં આવે છે આથી બાળકનો માનસિક અને ભાવનાત્મક પક્ષ સાવ પાંગળો રહી જાય છે. આથી ઘણા બૌદ્ધિકો, જેવા કે –
એન્જિનિયરો, વૈજ્ઞાનિકો, મેનેજરો ભાવનાત્મક અસંતુલનને કારણે નિષ્ફળ જતા હોય છે, કયારેક આપઘાત પણ કરવા પ્રેરાય છે.
આથી ધાર્મિક શિક્ષણ સાથે બાળકના માનસિક અને ભાવનાત્મક વિકાસ માટે પણ જૈનશાળા એક શક્તિશાળી માધ્યમ બની શકે તેમ છે. આપણા મગજના બન્ને ગોળાર્ધી-જમણું અને ડાબું, બન્નેના સંતુલિત વિકાસ માટે પણ જૈનશાળા એક શક્તિશાળી માધ્યમ બની શકે તેમ છે. સાથે-સાથે “ઈમોશનલ ક્વોશન્ટ” અને “સ્પિરીટ્યુઅલ કોવોશન્ટ'ના વિકાસ માટે જૈનશાળાના અભ્યાસક્રમમાં અભિપ્રેરણાત્મક (Motivational) કથાઓ, મંત્રો, સૂત્રોના સૈદ્ધાંતિક પત્ર સાથે યોગ (આસન-પ્રાણાયામ) તથા કાયોત્સર્ગ અને ધ્યાન જેવો પ્રાયોગિક પક્ષ હોવો પણ અત્યંત જરૂરી છે. આ પ્રયોગોથી બાળકમાં શિસ્ત, શાંતતા, સહિષ્ણુતા, એકાગ્રતા આદિ ગુણોનો સહજ વિકાસ સંભવિત બને છે.
આજના સમયમાં જૈનશાળાના અભ્યાસક્રમનું સ્વરૂપ કંઈક નીચે પ્રમાણેનું રાખી શકાય જેમાં સમય અને સંજોગ પ્રમાણે તથા ગુરુ ભગવંતોના માર્ગદર્શન પ્રમાણે સુધારા-વધારા કરી શકાય.
શિક્ષણનું માધ્યમ : અંગ્રેજી-ગુજરાતી અઠવાડિયે ૧ દિવસ – સમય ૨ કલાક
(જ્ઞાનધારા ૬-૭
૮૩
જૈનસાહિત્ય જ્ઞાનસત્ર ૬-૭
