Divyadeep 1969 Varsh 06 Ank 01 02

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 5

દિવ્ય દીપ
ચૂકવા પછી પ્રામાણિક કેટલા પ્રામાણિક છે તે જુઓ.
મેાટા હાદ્દા પર રહેલાને પાંચ હજાર રૂપિયા આપે, એ લાંચ નહિ લે. કહે: ઊઠાવી જાઓ, મને લાંચ આપવા આવ્યા છે ? પટાવાળાને ખેલાવે, પેાલીસ પાસે પકડાવે, છાપામાં આવે, જગજાહેર થાય. ૮ કેવા પ્રામાણિક અમલદાર ! પાંચ હજારને ઠોકર મારી. ’
બીજો જઇને પચાસની એફર કરે. પેલેા કહે: તુ મને જાણતા નથી ? સી. આઇ. ડી. ને ખેલાવી પકડાવે.
હજી એની પ્રામાણિકતાની કિંમત (value) ચૂકવી નથી. જરા આગળ વધા.
કાઇ પાંચ લાખ રૂપિયા લઇને આવે અને કહે : ‘ સાહેબ તમારા પગાર કેટલા ? - - એ હાર. ' ‘ વારુ, તમે નોકરી કરીને કેટલા વર્ષમાં પાંચ લાખ રૂપિયા મેળવી શકશે। ? વિચાર કરી જુએ, વિચાર કરે, બીજુ કાંઇ નહિ. ’
પાંચ લાખ રૂપિયાનું વજન વધતું જાય. પ્રામાણિકતાનું પલ્લું ઉપર જતું દેખાય. બિચારી પ્રામાણિકતા વેચાઇ જાય.
પાંચ હજારમાં નહિ, પચાસ હજારમાં નહિ પાંચ લાખ પ્રામાણિકતાને ખરીદી શકે !
‘માણસ પ્રામાણિક છે' એના અર્થ એ કે એની પ્રામાણિકતાનાં મૂલ્ય ચૂકવનારો હજી સુધી અને મન્યેા નથી. મૂલ્ય ચૂકવનાર મળે છતાં પણ ન ચળે તેા માનવુ' કે એને આત્માના અસ્તિત્વની
પ્રતીતિ થઇ છે.
સામાન્ય રીતે તમે બહુ સારા છે પણુ તમારા સારપની બરાબરીમાં ઊભી રહી શકે એવી કોઇ વસ્તુ જીવનમાં નથી આવી એટલે સારા ! તમારી પાસે લાખ રૂપિયાના હીરો હાય અને એને કેાઈ દસ હારની એફ
(offer)
૩
કરે તેા શુ કહેા ? ચાલ ચાલ, હવે ઊભા થઈ જા.’ આગળ વધતાં નવાણું હજારની કરે ત્યારે પણ તમે કહી શકાઃ મને નવાણુ હજારની offer હતી પણ મેં એને ઊભા રહેવા ન દીધા.
પણ એમ કદી બને કે સવા લાખ આપવા આવ્યા હતા તેમ છતાં પણ મે ના પાડી !
પ્રલેાભન આળગીને બહાર આવે ત્યારે જાણવું કે એનામાં આત્મશ્રદ્ધાને અને પરમપ્રકાશના દીવા પ્રજવલી રહ્યો છે. એની આસપાસ હવે ગમે એવાં મૂલ્યા આવે પણ પેાતાની નીતિ અને પ્રામાણિકતાને એ છેડવા તૈયાર નથી. ભૂલ કરે તે માનવ. પણ ભૂલ કરીને જે હસે છે તે દાનવ છે. મનમાં રાજી થાય :
CC
કેવી કુશળતાથી મેં ભૂલ કરી કે કોઇને ખબર પણ ન પડી. ’’
ઘરાક પાસેથી પૂરા પૈસા લે પણ કાપડ એવું પધરાવે કે એ ત્યારે રૂએ.
પૈસાના પ્રલેાભન ખાતર હલકી વસ્તુ પધરાવવા બદલ પશ્ચાતાપ નથી પણ અભિમાનથી છાતી ફુલાવે છે.
ત્રીજો પણ પ્રકાર છે, જે ભૂલ કરીને રડે છે, મનમાં પશ્ચાતાપ કરે છે. મે આ બહુ ખાટું કર્યુ એવા આતાપ અનુભવે તે સજ્જન છે.
દુર્ગુણમાંથી બહાર આવી શકતા નથી પણ આવવાની તાલાવેલી છે. મનમાં દુઃખી છે, પોતાની નબળાઈએ માટે જાગૃત છે, ફરીથી નખળાઇઓને વશ થઈને ભૂલ ન થાય એ માટે ઉપયેાગ છે પણ નબળી પળેામાં નબળાઇએ સામે ઝૂકી જાય છે. મનમાં રહેલ નિળતાના તત્ત્વને સામના કરી શકતા નથી.
એ નમે છે, પડી જાય છે પણ એના મનના ઊંડાણમાં દુઃખ છે.