________________
માનદેવસૂરિજી
શ્રીમાનદેવસૂરિ મહારાજના નામથી કયો જૈન બચ્ચો અજાણ હશે ?- સૂરિ: શ્રીમાનહેવÆ એ પદ બોલનારો પ્રત્યેક જૈન લઘુશાંતિ સ્તવ તથા તેના રચનાર શ્રીમાનદેવસૂરિજીને અવશ્ય ઓળખવાનો જ. મહાપ્રભાવક આ સૂરિજીનું વતન નડુલ - નાડોલ. ધનેશ્વર અને ધારિણી એમના પિતા-માતા. શ્રી પ્રદ્યોતનસૂરિજી એમના ગુરુદેવ. બાલ્યવયમાં જ ચારિત્ર લઇને પ્રચંડ મેધાના બળે તેઓ સમર્થ વિદ્વાન અને ગુરુકૃપાપાત્ર બન્યા. તેમના તપ-ત્યાગ અને શુદ્ધ ચારિત્રના તેજથી લક્ષ્મી અને સરસ્વતી વગેરે દેવીઓ પણ આકર્ષાઇને તેમનું સાનિધ્ય પામવા આવતી. કાળક્રમે સર્વરીતે સુપાત્ર જાણીને ગુરુએ માનદેવમુનિને આચાર્ય પદારૂઢ કર્યા, પણ બન્યું એવું કે પદ પ્રદાન સમયે જ તેમના ખભા ઉપર શ્રી અને સરસ્વતી દેવી બેઠેલી ગુરુના જોવામાં આવી. આ જોઇને ગુરુનું મોં જરાક ખિન્ન થઇ ગયું. તેમને મનમાં દહેશત જાગી કે ક્યાંક આ મારો તેજસ્વી શિષ્ય કાલે લપસી તો નહિ પડે ? પણ ચકોર શિષ્ય ગુરુના બદલાયેલા મુખભાવને તરત-વરતી ગયા- અને તે જ પળે યાવજ્જીવ છ વિગઇના ત્યાગની પ્રતિજ્ઞા લઇને ગુરુને ચિંતામુક્ત બનાવ્યા. કાળાંતરે એકવાર તક્ષશિલા નગરીમાં મહામારીનો આધિદૈવિક પ્રકોપ ફેલાયો. ત્યાંના સંઘે શાસનદેવીની આરાધના કરતાં, શાસનદેવીએ શ્રીમાનદેવસૂરિજીનું નામ સૂચવ્યું. શ્રી સંઘે પોતાના પ્રતિનિધિ તરીકે વીર નામે શ્રાવકને ગુરુ પાસે મોકલ્યો. હવે બન્યું એવું કે તે શ્રાવક
મુસાફરી કરીને જ્યારે સૂરિજી પાસે પહોંચ્યો, ત્યારે સૂરિજીની સામે જયા-વિજયા-જયંતા-અપરાજિતા એ ૪ શાસનદેવીઓ બેઠેલી. શ્રાવકે તેને સામાન્ય સ્ત્રી માની લીધી, ને આચાર્ય આ રીતે સ્ત્રીઓને ભેગી કરે છે ! - તેવા વિચારે તેમનું મન અવજ્ઞાથી ઊભરાતાં તે વંદના કર્યા વિના જ સૂરિજીની સામે બેસી ગયો. તેનો આવો ઉદ્ધત વ્યવહાર જોઇ રોષે ભરાયેલી દેવીઓએ તેને પરચો બતાડ્યો. પણ સૂરિજીની સૂચનાથી છેવટે તેને છોડી દીધો. પોતાની ગેરસમજ બદલ શ્રાવકે લજ્જિત થઇને સૂરિજીની ક્ષમા યાચી, ને પોતાનું પ્રયોજન કહ્યું. સૂરિજીએ તત્કાળ મંત્રગર્ભિત પ્રભાવપૂર્ણ સ્તોત્ર - લઘુશાંતિનું નિર્માણ કર્યું અને તેના પાઠ પૂર્વક મંત્રિત જળનો નગરમાં છંટકાવ કરાવ્યો. જેને પરિણામે ઉપદ્રવો શાંત થયા. તિજયપહુત્ત સ્તોત્ર પણ આચાર્ય શ્રી માનદેવસૂરિજીની રચના છે.
15
org
