Dev Bhaktimala Prakaran

Author(s): Devvijay Maharaj
Publisher: Jain Atmanand Sabha

Page 5

પાંચમી ભક્તિ તીર્થયાત્રા રૂપ છે. આર્યધર્મની દરેક ભાવના દેશ અને કાળને ઉદ્દેશીને વિકાસ પામે છે. તીર્થને પ્રદેશ અને પર્વને કાળ હૃદય ઉપર જે ભાવના જાગ્રત કરે છે, તે ભાવના બીજે પ્રદેશે કે બીજે કાળે થતી નથી, ભગવાન તીર્થકર અને મહાત્માઓ જે પ્રદેશમાં વિચર્યા હોય અને જે પ્રદેશ તેઓના મોક્ષારહણના સ્થળરૂ થયો હોય તે પ્રદેશ તીર્થરૂપ ગણાય છે. તીર્થોના દ્રવ્ય તથા ભાવ ભેદ-દ્રવ્ય તીર્થ શું કામ કરી શકે છે અને તેનાથી ભાવતીર્થ કેટલું ઉપયોગી છે, ભાવતી તથા દ્રવ્યતીર્થ કેને કહે છે ? ભાવતીર્થની યાત્રા કેવી રીતે કરવી કે જેથી આ સર્વ લાભ મળે. તેમજ વર્તમાન કાળની થતી યાત્રાઓ કેટલે દરજે વિધી માર્ગની બહાર છે. તેમાં કેવો સુધારો કરવો વિગેરે ખાસ આ પાંચમી ભક્તિમાં વિસ્તાર પૂર્વક સમજાવવામાં આવેલ છે.
તેવા પવિત્ર પ્રદેશ તરફ ભક્તિરાખવી એ પરમાત્માની જ ભક્તિ ગણાય છે. તે ભક્તિના વિવેચનમાં લેખકે પિતાની પ્રતિભાને સારે પ્રકાશ પાડ્યો છે.
આ પ્રમાણે પંચવિધા ભક્તિની પ્રરૂપણા કરનાર આ લેખ શ્રદ્ધાળુ ધાર્મિક સમાજને પરમાત્માની ભક્તિને પૂર્ણ રીતે પોષક થઈ પડશે; એવી અમારી દૃઢ માન્યતા છે. આવા લેખો સમાજને માટે ઘણું આવશ્યક છે. દેવભકિતના ખરા સ્વરૂપને સમજવાથી તે તરફ લોકચિ શ્રદ્ધાપૂર્વક પ્રવર્તે એ કાંઈ જેવો તે ઉપકાર નથી. જેન-આગમ ઉચ્ચ સ્વરે પ્રબોધે છે કે, મનુષ્ય જીવનની સાર્થકતા ધર્મસાધન છે અને તે ધર્મસાધનને મૂળ પાયે પરમાત્માથી ભકિત છે પરંતુ તે ભકિત નિષ્કામ અને નિરપેક્ષ હોવી જોઈએ. જે ભવ્યાત્માના હૃદયમાં એ પંચવિધ ભકિતને દિવ્ય ભંડાર ભરેલ છે, તેનાથી અંતરશત્રુરૂપ કષાયો દૂર રહે છે અને તેના આત્મા રૂપ અમૂલ્ય હીરાના કમળ દૂર થવાથી સંતોષ, સમતા, શાંતિ અને આનંદરૂપ આત્મતિના ઉજવળ કિરણો પ્રગટ થઈ આવે છે.
વિશેષમાં કહેવાનું કે સાંપ્રતકાળે, અજ્ઞાનપણાથી થયેલ શંકાદિ દોષોને લઈને જે શ્રદ્ધાની મંદતા થયેલ હોય તેને દૂર કરવામાં આ લેખ મહાન સાધનરૂપ થઈ પડશે. આ ગ્રંથના વિદ્વાન લેખક શ્રીમાન મૂળચંદ્રજી મહારાજના શિષ્ય શાંતમૂર્તિ આચાર્ય મહારાજશ્રી વિજયકમળ સૂરીશ્વર મહારાજના શિષ્ય પંન્યાસશ્રી દેવવિજયજી મહારાજ છે કે જેણે ઘણોજ પરિશ્રમ લઈ આ ગ્રંથની યોજના કરી છે. આ લેખના વિદ્વાન લેખકે કરેલે શ્રમ સમાજને અતિ ઉપકારક થયો છે, તેથી અમે આશા રાખીએ છીએ કે દરેક જેન વાચકવર્ગ આ લેખને આઘંત વાંચી તે પ્રમાણે વર્તવા સપ્રેમ પ્રયત્ન કરશે તે લેખકને શ્રમ કૃતાર્થ થશે,
અત્રે એક બીજી હકીક્ત પણ જણાવવા જેવી છે કે આ દેવભક્તિમાળા