Buddhiprabha 1915 05 SrNo 02

Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal

Page 7

થિી મહાવીર જયન્તી.
વળે છે. એક કુંડાળું બીજા કુંડાળાને જન્મ આપે છે, એ રીતે છેક કિનારા સુધી કુંડાળા પહોંચે છે. તે જ પ્રમાણે મહાન પુરૂષોના શરીરમાંથી શાનિતના પરમાણુઓ જગતમાં વ્યાપી રહેલી સુક્ષ્મ પતિમાં જાય છે, તે બીજા પરમાણુઓને ધકકે મારે છે. આ પ્રમાણે જેટલું બળ પ્રથમના પરમાણુઓમાં હેય છે તે પ્રમાણમાં તે બાજાઓમાં શાંતિ ફેલાવે છે. અને મહાન પ્રભુનું શાન્તિબળ ઉત્તમ હોવાથી તેમનામાંથી નીકળતા શાંતિનું વાતાવરણ ચારે બાજુએ ત્રણ ભુવનમાં ફેલાય છે, અને જગતના તમામ જીવોને શણુ વાર શાન્તિ આપે છે.
પોતે જ્ઞાની છતાં અભ્યાસ કરવાને ગુરૂને ઘેર ગયા. જે પ્રમાણે મહાન પુરૂ વત છે તે પ્રમાણે ખાઓ આચરે છે. વિધા મેળવવાના ત્રણ માર્ગ છે. ધન, વિદ્યા અને ગુરૂપદશુપા. ત્રીજો માર્ગ સાથી ઉત્તમ છે અને આર્યાવર્તમાં પ્રથમ તેજ માર્ગ પ્રચલિત હતા. ત્યારે હિંદુસ્થાનની ભવ્યતા કાંઈક ઓર જ હતી, શિક્ષણ મફત આપવામાં આવતું હતું, અને વિદ્યાથીઓ પણ ગુરૂની ખરા હૃદયથી ભકિત કરતા હતા. કહ્યું છે કે, વિનયન Tસ્તવઃ સ્થાનં તા મત-વિનયથી ગુરૂ સંતુષ્ટ થાય છે, અને તેથી જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે. ખેદની વાત છે કે આપણે આ બાબતમાં તદ્દન જૂદીજ શૈલી ગ્રહણ કરી છે, પણ તેમાં પણ ગુરૂકુળ જેવી સંસ્થાઓ હજુ પ્રાચીન હિંદુસ્થાનની પદ્ધતિને આપણને કાંઈક ખ્યાલ આપે છે. જેનોમાં પશું તેવાં ગુરૂકુળ સ્થપાવાની જરૂર છે.
એ એક પ્રકારનાં ગુરૂકુળા છે. ત્યાં અન્નદાન, વિદ્યાદાન અને ધાર્મિક જ્ઞાનદાન અપાય છે. માટે તેવી સંસ્થાઓને ખાસ મદદની જરૂર છે. આપણી જૈનોની ભરવરતીવાળા શહેરમાં અત્રેની બેગને નાણુની તંગી ભોગવવી પડે એ ખરેખર ખેદ ઉપજાવનારૂં છે, માટે હે બંધુઓ ! હું આપ સર્વને વિનંતિ કરું છું કે આપ દરેકે પિતાનાથી બનતી મદદ બોર્ડીંગને કવી.
શ્રી મહાવીર પ્રભુને મારા ગુણ એ હતું કે જે બાબતને પિતે ઉપદેશ આપતા હતા તે દરેક બાબત તેમના જીવનમાં આપણે આચરેલી જોઇએ છીએ. દાન પતે તે એક વર્ષ સુધી આપ્યાંજ કર્યું અને જગતને બોધ આપ્યો કે દાન આપે. પિતે ધનનું દાન કર્યું, અને જ્ઞાન મળ્યું ત્યારે આત્મજ્ઞાનનું દાન કર્યું, માટે દાન એ જૈન ધર્મને ઉમદા સિદ્ધાંત છે. Inaction in an act of mercy is an act in a deadly sin £4141 51471 છતી શક્તિોએ ભાગ ન લે તે નિયતાના કામમાં ભાગ લીધા બરાબર છે. ઉપદેશ આપવાને પોતે જૂદા જૂદા સ્થળમાં વિચર્યા. અનાર્ય દેશમાં જ્યાં વિશેષ ઉપદ્રવ થવાને સંભવ હતું, ત્યાં પણ તે ગયા. કારણ કે તેમની ભાવના એ હતી કે સર્વ પ્રાણુ આ સત્ય માર્ગ જાણી દુઃખથી બચે. લોક અંતરંગ શત્રુથી છતાયેલા છે માટે તે અંતરંગ શત્રુઓને જીતવાનો ઉપાય બતાવે કે જેથી તેઓ સુખી થઈ શકે. તેમણે જે બોધ આપ્યો તેને સૂવકતાંગમાં એક વાકયમાં સમાવેશ કર્યો છે. કોઇપણ જીવન–પ્રાણીને ઈજા નહિ કરીને મનુષ્ય શાંતિરૂપ નિવણ પ્રાપ્ત કરે છે. સર્વ જીવતાં પ્રાણી પ્રતિ પ્રેમ દર્શાવે એજ એમને મુખ્ય સિદ્ધાંત હતે. પ્રેમ-દયા, મનુષ્ય અને મનુષ્ય વચ્ચે પ્રેમ, મનુષ્ય અને પ્રાણી વચ્ચે પ્રેમ, મનુષ્ય અને વનસ્પતિ વચ્ચે પ્રેમ-સર્વત્ર પ્રેમ-પ્રેમ અને પ્રેમ એજ તેમની ઉચ્ચ ભાવના હતી.
આ કારણથી જ તેમણે તે વખતમાં પ્રચલિત યજ્ઞો કે જેમાં પશુ હિંસા થતી હતી તેની સામે સખ્ત વિરોધ પ્રદર્શિત કર્યો. તેમણે જણાવ્યું કે “ જે અંદગી આપવાની તમારામાં તાકાત નથી તે લે લેવાને તમને શું ક છે ? પશુઓ પણ તમારા નાના બધુઓ છે.”