Buddhiprabha 1911 10 SrNo 07

Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal

Page 9

છે. અન્ય મનુષ્યનાં હૃદય દુઃખવવાં નહિ એવી પ્રેરણું કરનાર સુમતિ છે. નાત જાતના ભેદે પરસ્પર કુસંપની હેળી સળગે છે તેને શમાવવાની પ્રેરણા કરનાર સુમતિ છે. ગચ્છની ભિન્ન ભિન્ન દિયાએથી જૈન વર્ગમાં પરસ્પર ગચ્છને મનુષ્ય પ્રતિ જે અણગમે અદેખાઈ અને પ થાય છે તેને નાશ કરવાની પ્રેરણ કરનાર સુમતિ છે. ધમની સામાન્ય તકરારમાં મનુષ્ય મહાન કલેશ કરે છે તેને શમાવનાર સુમતિ છે. જગતમાં સર્વ જાતના મનુ
ના કલ્યાણ અર્થે જૈન ધર્મ છે એવું સિદ્ધ સમજાવનાર સુમતિ છે. સર્વ પ્રકારના મનુષ્યમાં ન્યાયની પ્રેરણ કરનાર સુમતિ છે. મનુભ્યોમાં રહેલી નિર્દયતાનો નાશ કરીને દયાની સુકોમળતા પ્રગટ કરાવનાર સુમતિ છે. દુર્જનપણાની વૃત્તિને ત્યાગ કરાવવાની પ્રેરણા કરનાર સુમતિ છે. આત્માઓએ પરસ્પર પૂર્ણ પ્રેમથી એક બીજાને મદદ કરવી જોઈએ એમ પ્રેરણ કરનાર સુમતિ છે. મન વાણી અને કાયા થી સર્વનું ભલું કરવું જોઈએ એવી પોપકારની પ્રેરણું કરનાર સુમતિ છે. દેવ, ગુરૂ અને ધમની આરાધનાની પ્રેરણું કરનાર સુમતિ છે, જંગમતીર્થ અને સ્થાવરતીર્થનું સ્વરૂપ સમજાવનાર સુમતિ છે, આખી દુનિયાના પર શુદ્ધ પ્રેમની વૃષ્ટિ કરાવનાર સુમતિ છે. જગતમાં સર્વ જીવોને ઉપકાર કરે જોઈએ એવી પ્રેરણું કરનાર સુમતિ છે અનેક અપરાધ કરનાર શત્રુઓ પર ક્ષમાં ધારણ કરવી જોઈએ એવી અન્તરમાંથી પ્રેરણા કરનાર સુમતિ છે. બાવના ચંદનની પેઠે શાન્તિકારકવાણી બોલાવનાર સુમતિ છે, ક્ષમાના ઉત્તમ પાઠ ભણાવનાર સુમતિ છે, ઉત્તમ પ્રકારની લઘુતા ધારણ કરવી જોઈએ. સર્વજીની સાથે નમ્રતાથી વર્તવું જોઈએ અને વનમાં પણ કઈ બાબ તને અહંકાર ન કર જોઈએ એવી સારી પ્રેરણ કરનાર સુમતિ છે કપટની બાજીથી કદાપિ શ્રેય: થવાનું નથી અને સરલતાથી સર્વથ સદા ભલું થાય છે માટે મન વાણી અને કાયાથી સરલતા ધારણ કરવી એવી સત્ય પ્રેરણું કરનાર સુમતિ છે. લેભથી કદી શાન્તિ થતી નથી. અદ્યાપિ પર્યત કોઈ લેભથી કઇ સત્ય સુખ પામે નથી અને ભવિષ્યમાં પામનાર નથી. લાભથી ઉલટી મનમાં હાયવરાળ પ્રગટે છે અને મન અશાન રહે છે. લેભથી અનેક પ્રસારનાં પાપ કરવાની પ્રકૃત્તિ થાય છે અને તેથી ઘેર કર્મ બાંધવાં પડે છે એમ હદયમાં નિશ્ચય કરાવીને લેભની મુકિતને નિશ્ચય સંમતિ કરાવે છે. મનમાં કોઈ પણ પ્રકારની ઈચ્છા પ્રગટે નહીં એવી સ્થિતિમાં તપની પ્રેરણું કરનાર સુમતિ છે. તપથી અનેક ભવનાં કરેલાં કર્મક્ષય થાય છે અને તેથી આત્માની શુદ્ધિ થાય છે એમ તેનાં સૂમ રહસ્યને સમજાવીને તેની પ્રાપ્તિ કરાવનાર સુમતિ છે. સંયમના સમાન અન્ય કોઈ નથી. જે