________________
૨૫
ના દાનથી અને કરાડા ગાયાના દાનથી જે લાભ થતા નથી તે એક ફક્ત હૃદયની શુદ્ધિ કરવાથી લાભ થાય છે. બાવને, ડાકડમાલ અને ભભકા લેાકને આંજી નાખે તેવા હાય પશુ બે હૃદયની શુદ્ધિ નથી તેા આત્માની ઉચ્ચતા કદી થઇ શક્તી નથી, હૃદયની શુદ્ધિથી લેાચુંબકની પેઠે અન્ય મનુષ્યાના પ્રતિ આકણું થાય છે. હૃદયની શુદ્ધિથી સૂર્યના પ્રકાશની પેઠે પાતાના સ માગમમાં આવનાર અનેક મનુષ્યાને પવિત્ર કરી શકાય છે. હ્રદયની શુદ્ધિવિ ના ગુરૂના મેધ પણ હૃદયમાં ઉત્તમ પ્રકારની અસર કરી શકતા નથી, ગુણા નુરાગ દષ્ટિથી અનુભવપૂર્વક વિચાર કરવામાં આવશે તે હૃદયની શુદ્ધિ થવાની. જે મનુષ્યા અન્ય મનુષ્યેાના અનેક સદ્ગુણાને મૂકીને દોષાને દેખ્યા કરે છે તે મનુષ્ય. પાતાના હૃદયની શુદ્ધિ કરવાને સમર્થ થતા નથી. દુનિયા માં દેખા અને સદ્ગુણા સત્ર હેાય છે. ગુણો દેખવાથી અને હૃદયમાં સદ્ ગુણાની ભાવના કરવાથી હૃદયની શુદ્ધિ થાય છે. જે જે પાપા અજ્ઞાન વડે થર્યા હાય તેનુ ગુરૂ પાસે પ્રાયશ્ચિત્ત લેવાથી ધ્યની શુદ્ધિ થાય છે. જે જે દાખાચરણે સેવવામાં આવે તેના ત્યાગ કરવાની પ્રાતિજ્ઞા અને તેની મારી માગવાથી હૃદયની શુદ્ધિ થાય છે. હૃદયની શુદ્ધિ થતાં હૃદય માખણુની પેઠે કામળ અને સુંદર વાડીની પેઠે અનેક નાનાદિ ગુણથી શૈાભી ઉઠે છે. ભાવ રૉંચ કરવાની પ્રેરણા સુમતિ કરે છે.
લક્ષ્મીની ઉપાધિમાં પડેલા રાત્રી દીવસ ધાન્યના કીડાની પેઠું લક્ષ્મીના કીડા બને છે અને જેની વસ્તુતઃ કિમ્મત નથી એવી લક્ષ્મીની કિમતર્ક છે અને જેની કિમ્મતના પાર નથી એવા આત્માના ઉપર બિલકુલ લક્ષ્મીદાસે લક્ષ્ય આપતા નથી. આ એકાન્તે લક્ષ્મીના દાસ બને છે તે આ પ્રભુભક્તિ, ગુરૂભક્તિ, પરમાર્થ પ્રેમ, પરાપકાર, આત્માની ઉન્ન તિના હેતુ તર” લક્ષ્ય આપી શકતા નથી. લક્ષ્મીદાસા જડ એવી લક્ષ્મીના ઉષાસા છે તેથી તેમની વૃત્તિ વારંવાર જડ પદાર્થોની સાથે સબંધ રાખે છે તેથી તે જડ જેવા બની જાય છે કહ્યું કે લે તેનું પ્લાનિંગ घरे ते तेवो थह जाय. इलि भमरी ध्यानथी भ्रमरी यह उडजाय લક્ષ્મીમન્તો જડ વસ્તુઓના લાભથી ચૈતન્ય તત્ત્વતર વૃત્તિને વાળી શકતા નથી તેથી તે આત્માનું સહજ સુખ પ્રાપ્ત કરવા શક્તિમાન થતા નથી. લક્ષ્મી મન્તા દાવાનલની પેૐ સર્વ વસ્તુઓને ઈચ્છે છે પણ તેમની તૃષ્ણાની શાન્તિ થતી નથી. કાષ્ટ મેરૂ પર્વત જેટલા રત્નના ભંડાર પામે તેપણ એ તેના હથ્યમાં તૃષ્ણા છે તે કદી તે ખરૂં સુખ અને ખરી શાન્તિ પ્રાપ્ત કરી
