Book Title: Ayurvediya Kosh Part 01
Author(s): Ramjitsinh Vaidya, Daljitsinh Viadya
Publisher: Vishveshvar Dayaluji Vaidyaraj
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
अश्वयुजः
अश्व भ्रमण | घोड़ार चड़ा-बं० । ( Riding on horse ·back. )
गुण- घोटकारोहण ( घोड़े की सवारी ) वात, पित्त, अग्नि तथा श्रमकारक है और मेद, तथा कफ का नाश करने वाला और बलवान मनुष्यों के लिए अत्यन्त हितकारक है । दिनच० ।
७८६
श्रश्वयुजः ashva-yujah - सं० पु० आश्विन मास, क्वार | The 6 th bindu month ( September-october. ) अश्वरक्षकः aşhva-rakshakah - स० पुं० अश्वपाल, अश्वसेवक, साईस । घोड़ार सहिषबंo | ( A groom. ) अश्वरिपुः ashva-ripuh - सं० पु० ( १ ) करवीर वृक्ष, कनेर ( Nerium odorum.)। ( २ ) महिष, भैंस | ( A buffalo.) भा० । अश्वरोधकः ashra rodhakah - सं० पु० अश्वरोधक aşhva-rodhaka - हिं०संज्ञा पुं०
श्वेत करवीर वृक्ष | सफेद कनेर - हिं० । ( Nerium odorum, Aiton) रा० नि०
व० १० । अश्वरोहकrashva-rohakà. - सं० स्त्री० अश्वरोहा ashva-rohá अश्वगंधा । असगन्ध-हिं० । ( Withania somnifera. )
अश्ववराहः
अश्वलम् aşhvalam-सं० क्लो० क्षुद्र तृण विशेष | घोड़े सर बं० | "अश्वलञ्च तृण बल्यं रुच्यं पशुहितावहम् ।" वै० निघ० । अश्वलोमा ashva.loma - सं० पु० सर्प विशेष | ( A snake. ) त्रिका० । aşhva-varáhh- सं० पु० वाराहाकन्द | An esculent root or a yam ( Dioscorea ) वै० निघ० । अष्टका ( ashtaka - सं० स्त्री० वृत भेद | (A sort of tree. ) हे०च० । श्रभ्ववच्र्चः, -स्ashva-varchchah, -s - सं० क्ली० श्रश्वविष्ठा, घोड़े की लीद । घोड़ार नाद -बं०। ( The dung of horses. )
श्रश्वतुरी
अश्ववहः,-वाहः ashva-vahah, vabab -सं० पु०
अश्ववार aşhva-vara - हिं० संज्ञा पुं०
अश्ववाहक, घुड़सवार । जटा० |
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अश्ववारः aşhva-varah - सं०] ० ( १ ) कनेर ( Nerium odorum ) | ( २ ) घोड़े का बाल | (Hair of the horse ) अथर्व० । सू० ४ । २ । का० १० ।
अश्ववारणः ashva-váranah - सं० पुं० गवय । हे०च० | See-Gavaya. श्रश्ववैद्यः ashva vaidyah - सं० पुं० श्रश्वशास्त्र ( शालिहोत्र आदि ) के प्रणेता, श्रश्व चिकित्सक ।
श्रश्ववैद्यकम् shva-vaidyakam-सं०ली० श्व चिकित्साशास्त्र । इसके प्रणेता शालिहोत्र, नकुल, भोज और जयदत्त प्रभृति विद्वान हुए हैं । अश्वशाला ashvashálá सं० स्त्री०, हिं०
संज्ञा स्त्री० (१) मन्दुरा । हला० । ( २) वह स्थान जहां घोड़े रहें। तबेला, घुड़साल, अस्तबल | स्टेब्ल ( A stable. ) - इं० |
अश्वसेन ashva-sena - हिं०संज्ञापु० तक्षक का पुत्र नाग विशेष, सनतकुमार | अश्वसेवक ashva-sevaka - हिं० संज्ञा पुं० अश्वपाल, साईस । ( A groom. ) श्रश्वहः ashva-hinah - सं० पु० करवीर वृक्ष, कनेर | ( Nerium odorum.) रत्ना० । भैष० भग्न-चि० निशाद्य तेल | अश्वहा ashvahá-सं० पु० श्वेत करवीर वृक्ष, सफेद कनेरका पेड़ । ( Nerium odorum, dilon ) मद० व० । अश्वक्षुरत्रःashva-kshuraiah - सं०पु०कनेर,
करवीर । ( Nerium odorum ) अथर्व० ! श्रश्वक्षुरा ashva-kshura श्रभ्वक्षुरिका ashva-kshuriká श्रश्वतुरी ashva-kshuri अपराजिता, विष्णुकान्ता ( ternatea. ) | ( २ )
कृष्ण
For Private and Personal Use Only
-सं०
}
त्रो"
श्वेत
Clitorea
अप

Page Navigation
1 ... 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895