Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 09 10

Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

વિશ્વભૂ તિ આદશ સાધુ બન્યા. ધર્મશાસ્ત્રોને ભૂતિને તરત ઓળખી લીધા અને નદીકુમારને સારી રીતે અભ્યાસ કર્યો, અને તપ દ્વારા શરીરને બેલાવી વિશ્વભૂ તિને પાદવિહાર કરતા બતાવ્યા. હાડપિંજર જેવું બનાવી દીધું. એક મુક્કીથી કેઠી વિધભૂતિને જોતાં નંદીકુમારને તેની અગાઉની પરના તમામ કઠાંને ખેરવી પાડનાર વિશ્વભૂ તિ દાદાગીરી યાદ આવી ગઈ. એટલામાં કઈ ગાયની મુનિ હવે તે પ્રાણીમાત્રને જરાપણ ઈજા ન કર. અડફટમાં વિશ્વભૂતિ આવી જતાં તે ઉછળીને દૂર વાના વતવાળા બન્યાં.
ગબડી પડ્યાં. નંદીકુમાર આ દશ્ય જોઈ મેટેથી પાણીમાં પડેલે કચરો તળીએ જામી જવાં હસી પડયા અને ટાણે મારતાં બોલ્યા: “કેમ ભાઈ ઉપરથી પાણી સ્વચ્છ અને નિર્મળ દેખાય છે, પણ 3
કેઠાં તડ ! તારી મૂડીનું જોર કયાં ગયું, જે આવી એ જ પાણીને આમતેમ ફેરવતાં નીચે પડેલે
છે નમાલી ગાયની અડફટથી આમ રસ્તા પર ગુલાટે
માલ થી કચરો જેમ પાણી સાથે મળી જઈ પાણીને ડહોળું
ખાવી પડે છે!” બનાવી દે છે, તેમ માનવીમાં પણ કામ કોઈ
નંદીકુમારની આવી કર્કશ અને કટાક્ષભરી વાણી તાત્કાલિક ગમે તેટલા દબાઈ ગયેલા હોય તે પણ
સાંભળતાં વિશ્વભૂ તિના તમામ પ્રાચીન સંસ્કારે તેના સૂક્ષ્મ સંસ્કારને નિર્મળ કરવા એ કાર્ય ભારે
ઉદ્દીપન થયાં, મહા તપસ્વી અને સંયમી હોવા દુષ્કર છે. કઠિન તપશ્ચર્યા દ્વારા શરીર ગમે તેટલું
છતાં શલ્ય રહિત ન હોવાના કારણે વિશ્વભૂ તિએ તવાય પણ ચિત્તમાં સૂમ રસો કેમેય સુકાતા નથી.
પિતાના મગજની સમતુલા ગુમાવી અને ગુસ્સામાં મધુર સ્વર, સુંદર રૂપ, સુગંધી પુષ્પ, મિષ્ટપદાર્થ
આવી જઇ બધાના દેખતા પેલી ગાયને શીંગડા અને સુકોમળ સ્ત્રી–આ પાંચ વિષય છે, તેઓ
વડે ઉપાડી તેને માથા ઉપર વીંઝીને આકાશમાં ઇંદ્રિયને મળે નહિ, અર્થાત્ કાનને સુસ્વર મળે નહિ. આંખને સુરૂપ મળે નહિ, રસનાને અનુકુળ
ઊંચે ઉછાળી. તીવ્ર કેધના આવેશમાં વશ થઈને
એ કિયા કરતી વખતે મનમાં ને મનમાં તેણે દઢ પદાર્થ મળે નહિ ત્યારે તે વૃદ્ધ નારી તિવ્રતા
સંકલ્પ કર્યો કેઃ “મેં આજ સુધી આચરેલા કઠેર જેવું થાય છે, પણ આનું નામ આત્મસંયમ કહે
તથા મહાન તપનું કંઈ ફળ હોય તો આવતા વાય નહિ, ઇન્દ્રિયના સારા વિષય પર રાગ ન થાય
જન્મમાં આ નંદીકુમારનું મારા હાથે મૃત્યુ થાઓ.” અને ખરાબ વિષય પર વ ન થાય એજ સાચે
મહાન તપસ્વીઓના સંક૯પ સિદ્ધ થયા વિના આમ સંયમ છે.
રહેતા નથી. અને ભગવાન મહાવીરના અઢારમાં મહાવ્રતધારી વિશ્વભૂ તિના જીવનમાં એક પ્રસંગ ભવમાં તેના હાથે જ નંદીકુમારના જીવનું સિંહ. એવો બન્યા અને તેના તપ સંયમનો ભૂક્કો થઈ સ્વરૂપે મૃત્યુ થયું. ગયે. મુનિરાજ વિશ્વભૂ તિ એક વખતે મથુરામાં આ ઉપરથી સમજી શકાશે કે કામ કેધ તાત્કાવિચરતા હતા, અને તે દિવસમાં તેમને પૂર્વને લીક ગમે તેટલા દબાઈ જાય, પરન્તુ તેમના સૂક્ષમ હરિફ નંદીકુમાર વિશ્વનંદી રાજાને પુત્ર જેના સંસ્કારને જડમૂળથી નાશ કરે એ ભારે મુશ્કેલ માટે વિશ્વભૂ તિને પુષ્પ કરંડક ઉદ્યાન મરજીયાત છે. મહા તપસ્વી, સંયમી અને ત્યાગી અને નહિ પણ ફરજીયાત છોડી દેવું પડેલું) મથુરા પણ કામ, કેપ, મેહ, માયારૂપી શલ્યાએ ઉંચેથી નરેશની રાજપુત્રી સાથે લગ્ન કરવા જાનૈયાઓ નીચે પછાડ્યાં છે. જાતિમદ, લાભમદ, કુળમદ, સાથે ત્યાં આવ્યો હતે. મા ખમણના પારણું અર્થે ઐશ્વર્ય મદ, બળદ, રૂપમદ, તપમદ, અને શ્રતમદ ભિક્ષા લેવા મુનિરાજ વિશ્વભૂ તિ રાજમાર્ગ પરથી પણ એક પ્રકારનાં શલ્યા છે. અને હરિકેશી મનિ. જઈ રહ્યાં હતા નદીકુમારના અનુચરોએ વિશ્વ સુભૂમ ચકવત, મરિચી, દશાર્ણભદ્ર, બાહુબલી, ઓગષ્ટ-૨૯ ]
[૧૩૭