________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
તેઓ ભગવાનના શરીર ઉપર બેસી તેમનું માંસ કાપી લેતા, કોઈ વાર તેમના ઉપર ધૂળ વરસાવવામાં આવતી, કોઈ વાર તેમને ઊંચેથી નીચે પટકવામાં આવતા, તેા કોઈ વાર આસન ઉપરથી તેમને ગમડાવી નાખવામાં આવતા.’
શાલિશીષ નામે ગામમાં માહુ માસમાં
ધ્યાન ધરતાં કટપૂતના વ્યંતરીએ ઠંડા પાણીના બિંદુએ સતત્ વરસાવ્યા કર્યાં અને ભારે ઉપદ્રવ કર્યાં. મહાવીરના ત્રિપૃષ્ટ વાસુદેવના જન્મમાં તે વ્યંતરી તેની અણુમાનીતી વિજય વતી નામની રાણી હતી.
દીક્ષા ખાદ ૧૦મા ચામાસામાં દૃઢ ભૂમિમાં પેઢાલ ગામમાં મહાવીરને સોંગમદેવે કરેલાં અનેક ઉપસર્ગો સહન કરવા પડ્યાં. મ્લેચ્છના દેશમાં ઉગ્ર તપ કર્યું. કીડીએ, ડાંસ, વીંછી, નાળિયા, સર્પ, ઉંદરે આવી ભગવાનના માંસ લેાહીની યથેષ્ટ મિજબાની ઉડાવી ગયા. અનુકૂળ પ્રàામને દેવાંગના જેવી સ્ત્રીએની આજીજીએ, હાવભાવે, ભગવાન અણુનમ રહ્યાં. કૃતાપરાધે
પિજને.
માનિ ગામમાં છેલ્લા કારમો પ્રસંગ, ગેાવાળે સે પેલા બળદો. બળદે માટે પૂછતાં મહાવીર ધ્યાનમાં હોય કશું ન બેસ્યા, ગાપાળે કાનમાં એ શુળ લઈ એ બાજુથી બંને કાનમાં ખેાંસી દીધી, બહારના ભાગ કાપી નાંખ્યા,પુષ્ટ અપાપાનગરી આવ્યા, સિદ્ધાર્થ નામના વણિકને
ત્યાં જતાં ખરક નામના વૈઘે આ જાણ્યું, તેણે કાનમાંથી શૂળ કાઢી ભયકર ચીઝ પડી ગઈ, ત્રિપૃષ્ટ વાસુદેવના જન્મમાં શય્યા પાલના કાનમાં સીસુ રેડયું, સુખ સમૃદ્ધિમાં સત્તાના ઘેનમાં માણસ પાપ કરે છે તેનુ ફળ,
ઋજુવાલુકા નદીના ઉત્તર કિનારા પર ભગવાન મહાવીરને ગાદોહાસને વૈશાખ શુક્ર ૧૦ના દિવસે કેવળજ્ઞાન થયું.
માર્ચ, ૧૯૭૭
તપા—આ રીતે તપ અને સાધના દ્વારા ઘાતિકમાંના નાશ થતાં કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું. તપની વિશિષ્ટતા પૂર્વકર્મોને બાળવામાં તપ રસાયન રૂપ છે. ભગવાને આંતરદૃષ્ટિ ઉમેરી બાહ્ય તપને અ ંતમુ ખ ખનાખ્યું. તપના હેતુ જીવનમાં ઊંડા ઉતરીને જીવનના અંતળ સહેલે છે. પગ મર્કટ સમી ચંચળ વૃત્તિઓને ફેંકી દેવાના છે. તપશ્ચર્યાથી દેહ કૃશ કરવા વૃત્તિના ઉશ્કેરાટને દબાવે છે, વિષયના વેગને કૃશ કરવી કિડન છે. દેહુ અને ઇંદ્રિયાનુ` ક્રમન શકે છે, પણ વિષયેા તરફ વૃત્તિનું વલણ જ્યાં સુધી રહે ત્યાં સુધી તપશ્ચર્યાની સર્વાંગસિદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ ન ગણાય. દમન એ સાધના છે અને શમન એ સિદ્ધિ છે એટલે વિષયા તરફ જતી વૃત્તિના જડમૂળથી નાશ કરવા એ જ તપની સિદ્ધિ છે. તપના એ વિભાગ બાહ્યતપ (અનશન, નાદરી વૃત્તિસક્ષેપ, રસત્યાગ, સ લીનતા, કાયકલેશ ) આભ્યંતર (પ્રાયશ્ચિત, વિનય, વૈયાવૃત્ય, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન કાર્યાત્મ) દેહને લગતાં બધા જ દેખી શકાય તેવા નિયમ ખાદ્ય તપમાં આવી જાય છે. આભ્યતર તપમાં
જીવનશુદ્ધિના આવશ્યક નિયમા આવી જાય છે. બાહ્ય તપના હેતુ આભ્યંતર તપની પુષ્ટિ માટેજ છે. પતંજલીએ તપતુ પ્રયેાજન બતાવતાં કહ્યુંઃ કલેશેાને નબળા પાડવા તે સમાધિના સ ંસ્કારો
કરવા માટે છે. તને પત ંજલીએ ક્રિયાચાગ કહ્યો છે અને તેથી ક્રિયાયેગથી જુદે રાજયે ગ સ્વીકારવા પડ્યા છે. આપણે ત્યાં તપમાં ક્રિયાયેગ અને જ્ઞાનયેાગ બનેના સમા વેશ થઈ જાય છે. બાહ્ય તપ જે ક્રિયારૂપ તે અત્યંતર તપ-જ્ઞાનયેાગની પુષ્ટિ અર્થે જ છે. જીવનનાં અંતિમ સાધ્યમાં જ્ઞાનયોગની પુષ્ટિ જ ઉપયાગી છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈતધનુ હાર્દ અહિં શા’–અહિંસાના વિવેચન માટે જીવશાસ્ત્રની રચના, પૃથ્વી, પાણી, વાયુ, અગ્નિ, વનસ્પતિ બધાય જીવને
: ૧૪૧
For Private And Personal Use Only
