________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આતમપ્રિય શ્રી મનસુખભાઇને ફરી ફરી ભાવાંજલિ તંત્રી સ્થાનેથી–
શાહ ગુલાબચંદ લલુભાઈ આપણે પહેલી વખત મળ્યા ત્યારથી જાણે નોંધ તમારા હાથે જ લખવાની સર્જાયેલ હશે. પૂર્વ જન્મને સ્નેહ તાજો થતો હોય તેમ દિન- કહોઇ શું લખશે? તેના જવાબમાં તમે પ્રતિદિન આપણી નીકટતા વધતી ગઈ! આપણી બેલ્યા કે ગુલાબચંદભાઈ કુદરતની કળાને આત્મીયતા એટલી બધી કે કલાકોના કલાકે સમજવી મુકેલ છે. કાળની કોઈને ખબર નથી, આપણે સાથે બેસી વિવિધ વિષયોની ઊંડાણમાં કોણ કોની નોંધ લખશે તે કેને ખબર છે? વિચારણા કરતા હોઈએ ત્યારે સમય ક્યાં ગયે છેલા નીકળેલ ઉદ્ગારો ખરેખર સાચા પડ્યા. તેને પણ ખ્યાલ રહે નહીં.
મનસુખભાઈના મૃત્યુની શ્રદ્ધાંજલિ આત્મામુરબ્બી શાહ સાહેબે પોતાની નાદુરસ્ત નંદ પ્રકાશના ડીસેમ્બરના અંકમાં “એ સજન્ય તબીયતને લઇને સભાના પ્રમુખસ્થાનેથી રાજી- શીલ મનસુખલાલભાઈ” એ હેડીંગ નાચે મારે નામું આપ્યું અને પ્રમુખસ્થાન કમિટિના લખવી પડી એ લખતા દિલ લેવાઈ ગયું તેમજ શાહ સાહેબના આગ્રહથી મેં સ્વીકાય" હતું અને તેમણે ઉચ્ચારેલ શ૦ દે નું સ્મરણ તે વખતે માસિકના તંત્રી થવા માટે આપે
તાજું થતું ગયું હતું. મને આગ્રહ કર્યો. પણ એ સ્થાન માટે આપ જ
વિધિનું વિધાન તે જુઓ! મનસુખભાઈ યોગ્ય છે તેમ મેં આપને વિનંતિ કરી. ઘણી ગયા અને અંતે માસિકના તંત્રી મારે થવું આનાકાની વચ્ચે મારી વાતને આપે સ્વીકાર તેમ કમિટિએ નક્કી કર્યું અને મને
તેમ કમિટિએ નક્કી કર્યું અને મને સ્વીકારવા કર્યો. આપે જીવનની છેલ્લી ઘડી સુધી માસિકનું
- અતિ આગ્રહથી પૂર્વક કહ્યું. આગ્રહને વશ અને સભાના અન્ય કામમાં પૂરેપૂરી કાળજી
થઈ મારે તે સ્વીકારવું પડ્યું. અને ખંતથી કામ કર્યું અને સભાના વિકાસમાં પ્રિય મનસુખલાલભાઈ! લખ્યા વિના નથી સારો ફાળો આપ્યા.
રહી શકાતું કે તમારી બેટ પુરાય તેમ નથી. આપણે છેલ્લે તમારા પરલેકગમન પહેલા
હું તે ન છૂટકે તંત્રી થઈ બેઠે ! તમારે બાર દિવસ અગાઉ મારે ઘરે મળ્યા હતા.
સથવારો આજે નથી; મને એકલતા સાલે છે. તે વખતે જાણે કે આ આપણી મુલાકાત છેલ્લી
તંત્રી થયા પછી પહેલે જ અંક સ્વ. શ્રી જ હોય તેમ લગભગ ત્રણ કલાક જૈન સમાજ, મને
મનસુખલાલ તારાચંદ મહેતા શ્રદ્ધાંજલિ અંક જૈન સાહિત્ય અને જૈન સંસ્થાઓની દિલ તરીકે મારા હસ્તક જ પ્રગટ થયો ! કેવી ખેલીને ખૂબ વાતો થઈ. એ બધી વાતોને ભવિતવ્યતા. અંતે મૃત્યુ સંબંધમાં તર્કબદ્ધ વાતે ચાલી. તંત્રી થયા પછી મારા હાથે જ તમારે જ તે વખતે આપના દિલમાં મૃત્યુને નજીકમાં જ સ્મારક અંક બહાર પાડતાં મારા દિલમાં શું શું ભેટવાનું હોય નહીં તેવા ઉદ્દગારો તમારા થયું હશે તેનું વર્ણન કરી શકું તેમ નથી. મુખમાંથી નીકળતા હતા. આ વખતે મેં બધા સગા સ્નેહી અને તમારા પરિચયવાળાના હસતા હસતા તમને કહ્યું કે મારી ઉમર જોતાં લેખો વાંચતાં તમારા વિવિધ પાસાઓની વધારે હું મૃત્યુના કિનારા ઉપર બેઠે હોઉં તેમ લાગે વધારે ઓળખાણ થઇ, બહુ માન ઉપર્યું. છે. અને કદાચ થોડા સમયમાં જ મારા મૃત્યુની તમારી ડાયરીમાં લખેલ વાક્યો તે જીવનમાં
માર્ચ, ૧૯૭૭
: ૧૬૭
For Private And Personal Use Only
