Atmanand Prakash Pustak 069 Ank 05 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 3

નવા માનવંતા પેદ્રન
શ્રી બાવચંદ મંગળજી મહેતા (ટુંકા જીવન પરિચય )
ગીતાના કમચાગ જેના જીવનમાં ચરિતાર્થ થયા છે, તેવા શ્રી. ખાવચંદ મગળજીના જન્મ અમરેલીમાં તેમના નિવાસસ્થાને સ. ૧૯૫૦માં થયા હતા. તેમના પ્રપિતામહ શ્રી. માવજી હીરજી આજથી સો વર્ષ અગાઉ વડાદરા રાજ્યની સત્તા નીચેના કાઠિયાવાડ વિભાગના સૂબા હતા અને અમરેલી, દામનગર, ધારી, કોડીનાર વગેરે વિભાગની બધી સત્તાનાં સૂત્ર તેમના હસ્તક હતાં. તેમના મૃત્યુ બાદ તે સત્તા તેમના પુત્ર હુંસરાજ માવજીના હાથમાં આવી. તે વખતે તેમની જાહેાજલાલી એક મેટા સ્ટેટથી પણ વધુ હતી. શ્રી. ખાવચંદભાઇ, માવજીબાપાના પુત્ર માણેકચંદભાઇના પૌત્ર થાય. આજથી લગભગ દોઢસો વરસો પહેલા માતાપિતાનુ મૃત્યુ થતાં ખાલ્યવયે શ્રી. માવજીબાપા પેાતાના વતન મજેવડી પાસેના ગેાલાધર ગામેથી પેાતાના મેાસાળ જેઠા કુરાને ત્યાં અમરેલી આવ્યા અને પછી અમરેલી જ તેમનું વતન અની ગયું.
શ્રી. માવજીબાપા રાજદ્વારી અને મુત્સદ્દી પુરુષ હતા. તેમની પ્રજાએ નાની મોટી નાકરીએ જ કરૈલી. આ સમગ્ર કુટુંબમાં વેપાર-ધંધા તરફ સૌથી પ્રથમ લક્ષ ખાવચંદભાઇએ દારજ્યુ’. ખાવચંદભાઇએ પણ અમરેલીમાં સરકારી ખાતામાં નોકરી કરી, પણ કુટુ’બમાં નોકરી કરવાના ચાલી આવતા શિરસ્તાના ભંગ સૌથી પ્રથમ તેમણે કર્યાં. નાકરી એટલે પરાધીનતા. એમને તેા એમના પેાતાના પગ પર ઊભું રહેવુ હતુ. એટલે નાકરીથી કયાંથી સાષ થાય ? પરદેશ જવું, વેપાર ખેડવા અને પુષ્કળ ધન પ્રાપ્ત કરવું' એ એમનુ જીવન ધ્યેય હતુ અને જાતમહેનત તેમજ પુરુષાર્થ વડે એ ધ્યેય જીવનમાં તેમણે સિદ્ધ પણ કરી બતાવ્યું છે.
લગ્ન પછી થોડા સમય બાદ ઈ. સ. ૧૯૧૪માં ઓરિસ્સા જેટલે દૂર કટક શહેરમાં તે પેાતાનુ’ ભાગ્ય અજમાવવા ગયા. નવા લોકો અને નવા પ્રદેશ. ત્યાં ગયા પછી પણ એક બે માસ