Atmanand Prakash Pustak 064 Ank 10 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 9

તે મને દાસી તરીકે ઘરની બહાર કાઢી મૂકી હતી જડાબલાને જીતવો. તે સારું. પૂર્ણ શ્રેષ્ઠી આ સાંભળી દુઃખી થયા. એવી જ રીતે વૈદિક પરંપરાના સન્માન્ય તેણે પુત્રીને દસ હજાર મહેરે મોકલી કહેવડાવ્યું
મહાગ્રંથ મહાભારતમાં આ વિચારને પ્રતિવાહિત કે, શહેરની સિરિમા ગણિકા રોજની હજાર સેના
કરતી આખ્યાયિકા આ પ્રમાણે છે: મહારો લે છે. તેને આ મહોરો આપી તેના બદલામાં તેને પંદર દિવસ તારા પતિની સેવામાં ‘કુરુકુળને સુહાત્ર રાજા એક વખતે મહર્ષિએને નિયુક્ત કરી પંદર દિવસ પુણ્ય કરજે.' મળીને રથમાં પાછો આવતો હતો. રસ્તામાં સામેથી
આવતો શિબિ રાજ મળે. બન્ને એકબીજાને ઉત્તરાએ પિતાના કહ્યા મુજબ ગોઠવણ કરી
ભેટ્યા અને વય પ્રમાણે એકબીજાને સત્કાર કર્યો. પુણ્ય કરવા માંડયું. પંદરમે દિવસે તે ખૂબ મહેનત
પણ બન્નેએ પોતપોતાને ગુણમાં સમાન ગણ્યા કરવાથી થાકીને પરસેવે રેબઝેબ થઈ ગઈ હતી.
અને કેાઈએ રસ્તો ન આવ્યો. એ દરમિયાન નારદ એની આવી દશા જોઈને એનો પતિ મનમાં આ
ઋષિ ત્યાં આવ્યા અને રસ્તો રોકવાનું કારણ પૂછ્યું, અત્યંત મૂર્ખ છે' કહીને હસ્યો. એને હસતો જોઈને
વસ્તુસ્થિતિ જાણી લઈને એમણે રાજા સુહાત્રને કહ્યું: શ્રેઝીપુત્ર હવે એક જ દિવસ સાથે રહેવાનો છે એ
કૌરવ ! ક્રૂર કોમળ પ્રત્યે કૂર થાય છે, અને સમજ્યા વિના “ આ સ્ત્રીને એક પુત્ર સાથે મૈત્રી
કોમળ કૃર પ્રત્યે પણ કમળ થાય છે. હે કૌરવ! છે, એને હેરાન કરું ' કહી સિરિમા નીચે આવી
સજજન દુર્જન પ્રત્યે પણ સજજન રહે છે તો ને ઉત્તરા ઉપર ઊકળતું ઘી નાખ્યું. પણ ઉત્તરાએ
સજન પ્રત્યે તે શા માટે સજજન ન રહે? કર્યા એ જ વખતે એના તરફ મૈત્રીભાવના ધારણ કરી
ઉપકારનો સો ગણો બદલો આપવો જોઈએ એ મૈત્રીભાવનાના પ્રભાવે ઊકળતું ઘી શીતળ જળ
શું દેવાનો નિયમ નથી કે? તારા કરતાં ઉશીનરનો જેવું થયું. એટલે સિરિમા બીજું ઘી લેવા જવા
પુત્ર શિબિ વધારે સાધુચરિત્રવાળે છે.” એટલું માંડી. પણ એટલામાં તો ઉત્તરાની દાસીઓએ એને
બોલીને છેલ્લે ઉમેર્યું : ખૂબ મારી. પરંતુ ઉત્તરાએ એને છોડાવી. શરીરે તેલ માલિશ કરાવ્યું અને નવડાવી. હવે સિરિમાને
जयेत्कदर्य दानेन सत्येनानृतवादिनम् । પોતાની ભૂલ સમજાઈ. અને ઉત્તરાના પગમાં પડી ક્ષમા #મોજમસાધુ સાધુના ઝચેત I. ક્ષમા માંગવા માંડી, ઉત્તરાએ એને બુદ્ધ ભગવાન
કંજુસને દાનથી છત, સત્યથી જૂદાબેલાને પાસે ક્ષમા માગવા કહ્યું.
જીત, ક્ષમાથી કુરકમને જીત અને સજજનબીજે દિવસે જ્યારે ભગવાન આવ્યા, ત્યારે તાથી દુર્જનને છો. તમે બન્ને ઉદાર છે માટે અપવાસી ગણિકા એમના ચરણમાં નમી પડી અને સમજીને નિર્ણય કરો.” રડતાં રડતાં બધી વાત કરીને માફી માગી. ત્યારે એ સાંભળીને રાજા સહોત્રે શિબિની પ્રદક્ષિણા ભગવાને ઉત્તરાને આ બાબત વિશે પૂછી “બ કરીને તેને માર્ગ આયો. પછી શિબિનાં ઘણાં સારું ! બહુ સારું !” કહીને ગાથા છેલ્યા : શુભકર્મોની પ્રશંસા કરીને ચાલ્યો ગયો. આમ મોઘેન નને જો અપાવું સાધુના કિને કપાયોનું ઉપશમન કરવાની ભાવનાને અન્ય ધર્મોએ વિરે વાય રાજેન વાઢીવવાનં | પુરસ્કારી છે.
અક્રોધથી ક્રોધને જીતવો, સજજનતાથી દુર્જનને આત્મહિત ચાહનારા મનુષ્ય પાપને વધારનારા છતો. દાનથી અતિ કંજુસને જીતવો અને સત્યથી ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ એ ચાર દોષનો
ઉપશમનું પર્વ
- ૧૬૭