Atmanand Prakash Pustak 054 Ank 01 03

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

શ્રી આત્માનનૢ પ્રકાશ
સાહિત્ય વિષયક પ્રવૃત્તિ
સભાની સાહિત્ય વિષયક પ્રવૃત્તિ અંગે પશુ થોડુંક વિચારવા જેવું તે છે જ, સૌ પહેલાં આપણે કબૂલ કરવું જોઇએ કે જે ઉત્સાહ અને વેગથી સભા સાહિત્ય પ્રકાશન કરી રહેલ તેમાં કંઈક અંશે મંદતા અનુભવાય છે. આ મતા ભલે સમય અને સંયેાગાને અનુલક્ષીને હાય પરંતુ થોડા વધુ ઉત્સાહુ અને પ્રયત્નશીલતા દાખવીએ તે જરૂર ઘણું થઈ શકે તેમ છે.
યુગદ્રષ્ટિ એળખીને આજે સાહિત્ય પ્રકાશનને જે નવા એક મા છે તેને વિચાર કર્યા વિના ચાલે તેમ નથી, અને એ કરતાં પણ મહત્ત્વના પ્રશ્ન છે. સાહિત્યપ્રચારના, જૈન સાહિત્યના ફેલાવા જૈન તેમજ જૈનેતામાં થાય અને ભારત તેમજ ભારતની બહાર આપણા સાહિત્યને પહોંચાડીએ એ આપણુ ધ્યેય છે.
આપણા આ ધ્યેયને અનુલક્ષીને આજે આપણે શું કરવાનું છે, તેને વિચાર કરવા પડશે, સભાએ કિંમતી ચંચરના સભાના સભ્યાને ભેટ આપ્યા છે, તેમ જ જ્ઞાનપિપાસુ પૂ. મુનિવર્યા અને દેશ-વિદેશના જૈન જૈનેતરાને પણ પોતાના ગ્રંથો યકિચિત્ પ્રમાણમાં ભેટ તરીકે આપ્યા છે, અને એ રીતે સાહિત્ય ચારના કાર્યમાં પોતાના કીંમતી ફાળા નોંધાવ્યા છે. પણ આટલા સાહિત્યપ્રચારથી હવે આપણે સ ંતોષ માની શકીએ તેમ નથી. આજે જૈન સાહિત્યના વ્યાપક દ્રષ્ટિએ પ્રચાર કરવાની અનિવાર્ય અગત્ય આપણી સમક્ષ ઊભી થાય છે, જનતામાં આધ્યાત્મિક દ્રષ્ટિ ઉધડતી આવે છે, માનવતાના સર્જનનું વાતાવરણુ સર્જાતું આવે છે, અને સૌ કાઈ વિશ્વશાન્તિને માટે ઝંખના કરી રહ્યું છે, બીજી ખાજી માનવતાના સર્જનમાં વિશ્વશાન્તિની સ્થાપનામાં જૈન સમાજ આજે કેટલેા અગત્યના ભાગ ભજવી શકે તેમ છે તે વાત પણ વ્યાપક રીતે સમજાતી આવે છે, અને જૈન દર્શનના અભ્યાસ કરવાની લાકચિ પણ ઊધડતી માવે છે. આમ વાતાવરણુ અનુકૂળ થતું આવે છે તે સમયે જૈન-સિદ્ધાન્તનુ રહસ્ય આમ જતના સમજી શકે, ભારતના સાંસ્કૃતિક ધડતરમાં જૈન દર્શને જે મહત્વ। કાળા આપ્યા છે તે જનતા જાણી શકે, જૈન સ્થાપત્ય-કળા~-કૌશલ્યના મૂલ્યાંકને જનતા આંકી શકે અને રાષ્ટ્રિય સંસ્કૃતિના ઘડતરમાં અનેક જૈન વિભૂતિએએ નિજ સમર્પણના કાળા આપતી ઉજ્જવળ કથાએ નોંધાવી છે તેની યાદ આપતું સાહિત્ય તૈયાર કરવુ પડશે અને આવા સાહિત્યની સસ્તી અને સુંદર આવૃત્તિએ પ્રગટ કરી વ્યાપક દૃષ્ટિએ તેના પ્રચાર કરવા પડશે.
અલબત્ત, જૈન સાહિત્યના પ્રચારનું આ કામ મેટું છે અને સમગ્ર જૈન સમાજે આ પ્રશ્ન ગંભીરપણે વિચારવા પડે તેમ છે, આમ છતાં આ શિામાં સભાએ પણ શકય એટલા પુરુષાર્થ ખેડવેા જ પડશે, અને તેની સાધના માટે જરૂર પડયે સાહિત્યના ક્ષેત્રે કાય કરી રહેલ ભાવનગરની સંસ્થાઓના પરસ્પર સહકાર પણ સાધવા પડશે.
અગત્યતાની દ્રષ્ટિએ વિચારીએ તે જેમ લેાકભાગ્ય સાહિત્ય તૈયાર કરવાની અનિવાર્ય અગત્ય આપણી સામે ઊભી છે તેમ જૈન સાહિત્યના અભ્યાસક્રા તૈયાર કરવા માટે એક જૈન વિદ્યાપીઠ જેવી સંસ્થા સ્થાપવાની શક્યતા પણ ભાવનગરને આંગણે છે. આ કાર્ય પાર પાડવા માટે ભાવનગરમાં યેાગ્ય સાહિત્ય સામગ્રી અને સ્થાનની પણુ સગવડ છે અને જૈન-જૈનેતર વિધાપ્રેમીઓએ પાતાને બનતા સહકાર આપવાના વચને પણ અવારનવાર આપ્યા છે. પણ એની સિદ્ધિના સમય હજી પાયે ન હોય