________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
પ્રાણુ દેહ તજજે,
આ પાત્રતાને પિછાનવા દષ્ટિ જોઈએ, આંખ આજ હી યા ભલે હી કલ;
જોઈએ. તમે કહેશે કે : આંખ તો છે અને તેથી જ ન મુઝકે દોષ દો કોઈ,
તે અમે જોઈ શકીએ છીએ.” સાચી વાત છે.
આપણી પાસે આંખ છે, પણ તે ચામડાની છે. સત્ય કિ થા ડરપોક મરનેકા.
જાણવા માટે તે આત્માની આંખ જોઈએ, દિવ્ય નયન : જ્યાં સુધી અંતરમાં ભવ્ય છે ત્યાં સુધી માણસથી જોઈએ. મહાત્મા આનંદધનજી ગાય છેઃ કાંઈ જ થઈ શકે નહિ. અમરવને ભાગે ડગલું ભરવું હોય તે અભય થવું જોઈએ. આજકાલ રેડિયો પર ચર્મ નયને કરી માર્ગ જેવતો, પણ એનંદઘનજીનું પદ આવે છે.
ભૂલ્યો સકલ સંસાર; અબ હમ અમર ભયે ન મરેગે
જેણે ન્યો કરી માર્ગ જોઈએ, આ મહાન ગીત રષ્યિ પર આવે એટલે એમ
ન્યન તે દિવ્ય વિચાર. ન માનતા કે ઘરઘરમાં અમરત્વનું ગુજન થઈ ગયું
અમાની આંખ વિના ચામડાની આંખથી જીવનછે ! આ ગીત હૈયામાં જવું જોઈએ. હૈયામાં એ
પંથ શોધનાર માનવી જ ભૂલ્યો છે. માત્ર ચર્મ ત્યારે જ ગુજે કે જયારે માણસનું મન વીતરાગતા
નયનથી જ જીવનપંથને ધનારને અંતે વિનિપાત તરફ ઢળે.
થાય છે. અંતરની આંખ વિનાના માણસની મને સિંહનું દૂધ સુવર્ણના પાત્રમાં જ ટકે. ઠીકરામાં લો એક વાત યાદ આવે છે. તે પાત્ર પણ ફૂટ અને દૂધ. પણ જાય. લાયકાતવાન પાત્રમાં જ ચગ્ય વસ્તુ ટકે છે.
ભાવનગરમાં “અંતરનાદ” ઉપર મેં વ્યાખ્યાન
આપેલું. એ વ્યાખ્યાન સાંભળ્યા પછી એક પરિચિત આજ તે જાણે બધા મહાન થઈ ગયાં છે. બધા
ભાઈ મળવા આવ્યા. મને કહે, “ મહારાજશ્રી, આપ જ પિતાની જાતને પાત્ર માને છે. પચાસ હજારની અંતરનાદને તો માને છે ને ? એ નાદને અનુસરવું મેટરમાં બેસીને આવે અને વિરણની, ત્યાગની, સંય- એ માનવીને ધર્મ છે ને ?” મેં ‘હા’ કહી. ત્યારે એ 'મની વાતો ઉચા મંચ પરથી લલકારે. પિતે મેવા- કહે. મારે પણ અંતરમાંથી અવાજ આવે છે.’ મેં મીઠાઈ ઉડાવે અને કેને શકરીયાના લોટને ઉપમ પૂછયું: “અવાજ શું કહે છે ?” એ કહેઃ “ લગ્ન કરકરવાની અને એક ટંક ભૂખ્યા રહેવાની ભલામણ કરે, વાનું. મને જરા આશ્ચર્ય થયું. મેં કહ્યું: “તમે તે આવા આચારહીન, વિચારહીન માણસને શંભુમેળો પરણેલા છો ને ?” એ કહે: ‘હા, એ ખરું પણ બીજી વાર ભેગો થવાના કારણે જ કેગ્રેસ જેવી મહાન સંસ્થાની પરણવાને અવાજ આવે છે. પહેલાની પત્નીમાં કાંઈ જ પણ બદનામી થઈ રહી છે. થોડા સાચા માણસો જે નથી. નથી રૂપ, નથી જ્ઞાન, નથી ગુણ કે નથી : કરી શકશે તે ખેટા લાખો ભેગી થઈને પણ નહિ કાંઈ જ નથી.” કરી શકે.
મેં કહ્યું: ‘એ તમારા અંતરને અવાજ નથી કાચા ઘડામાં પાણી ભરીએ તો ઘડો ફૂટ ને પાણી પણ શેતાનને અવાજ છે. તમે બનેના અવાજને નકામું જાય માટે એને પાક થયા દે. અગ્નિમાં-ભડીમાં જાણતા નથી એટલે આ ગેટાળે ઊભો થયેલ છે. તપવા દે. પછી ટકોરા મારીને લે. એવા પાત્રમાં જે અંતરનાદ હોત તો એમજ કહેત કે, જે છે એમાં વસ્તુ મૂકશો તે દીપી નીકળશે.
સતિષ ભાન અને તારામાં કોઈ વિશિષ્ટ તત્વ હોય
For Private And Personal Use Only
