________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સત્તરભેઢી પૂજા
૫
જે શુભ ક્રિયારૂપ પાથી મનની સઘળી આશા ફેલવતી થાય. પછી નિર્જળ થયેલા પ્રભુની પ્રતિમાપ અંગમાં નવસ્થાન વિલેપનથી પૃથ્વ કરવી. તેની વિધિ આ પ્રમાણે છે. ચંદન-કસ્તૂરી-કસર અને ખરાસ યુકત કરી ઘસવું એટલે સુખડ ધસવી, તેમાં કસ્તુરી વિગેરે દ્રવ્ય ભેળવવા. પછી રત્નજડિત કટારીમાં તે વિલેપન ભરવું. પછી, ૧. જમણા ડાબા અગૂડ઼ે. ૨. જમણા ડાખા ઢીંચણે. ૩. પછી જમણા ડાબા કાં. ૪. જમણા ડાબા ખભે. ૫. મસ્તકની શિખા ઉપર. ૬. કપાળે, છ, કરે. ૮. હક્ય ઉપર ૯ અને નાભિ ઉપર, એમ નવ અગના સ્થાનમાં તિલક કરવા અર્થાત્ શરપૂર્જા નવ અંગે કરવી. આ શર પૂજાને વિલેપન પૂર્જા પણ કહેવાય છે, અથવા ચમૂળ કહો કે વિલેપન કહા, તેના એક જ
ભાવ છે.
B
હવે પૂન્ન કરનાર શ્રાવક પોતાના શરીરના ચાર અંગમાં પ્રથમ તિલક ક. ૧. કપાળમાં, ૨. ક ઉપર ૩. હૃશ્ય ૬૨, ૪, નાભિ એટલે હૂંડી ઉપર. એવી રીતે પૂન્ન કરવાથી ક્રુતિનો નાશ થાય અથવા તે કુમતિનો નાશ કરી આ વિલેપન પૂર્જા કરવી. આ મૂળ દ્રવ્યથી અને ભાવથી તાપને મીટાવનાર છે,
ઢાળ બીજી
રાગ-ડુમરી તાલ-પથી ઠંકા-મધુવનમે મેરે સાંવરીયા એ દેશી
દા
કરી વિલેપન જિનવર્ અગે, જન્મ સફળ ભવિજન માને કરી...૧ ભૃગમદ ચંદન કુંકુમ ધેાળી, નવ અંગ તિલક કરી ધાને...કરી...૨ ચક્રી નવનિધિ “પદ્ પ્રગટે, કર્મ ભર્મ સમ ક્ષય જાને...કરી...૩ મન તનુ શીતળ સમ અઘ ટારી, જિનભક્તિ મન તનુ ાને...કરી...૪ ચાસ સુરપતિ સુરગિરિ રગે, કરી વિલેપન ન માને...કરી...૫ જાગી ભાગ્ય દશા અ” મેરી, જિનવર વચન હૃદ માને...કરી.... પરમ શિશિરતા પ્રભુ તન કરતાં, ચિત્ સુખ અધિક પ્રગટાને કરી...૭ આત્માની જિનવર પૂજી, શુધ્ધ સ્વરૂપ નિજ ઘાટ આને કરી...૮
અર્થ:—પ્રભુના નવ અંગે વિલેપન અર્થાત્ ચંદનપૂજા કરી ભવ્ય જીવ “ જન્મ ”તે સફળ માને છે. આ વિલેપન પૂર્જામાં કસ્તુરી-સુખડ-ક્ચર વિગેરે દ્રવ્યે ભેળવવા તેની રીતિ પૂર્વ દુહાના અર્થમાં તાવેલ છે, ત્યાંથી સમજી લેવુ, એવી રીતે નવ અંગપૂજા કરવાથી ચક્રીની નવનિધિ-સંપદ પ્રગટ થાય છે. એ પ્રશ્નનું લોક ફળ કહ્યું, પરન્તુ પારલૌકિક ળ કર્મના ભરમા સધળા ક્ષય કરાવી મક્ષ આપે છે, તે જાણવું. તનમાં અને મનમાં જિનભક્તિ પ્રાપ્ત થતાં તનમાં અને મનમાં દ્રવ્યથી અને ભાવથી શીતળતા પ્રાપ્ત થાય છે અને સર્વ પ્રકારના પાપા ટળી જાય છે, એ પૂજાના કળા જાણવા. વળી ચાસદ છંદ્રો પણ મેરુગિરિ ઉપર પ્રભુના જન્મ અભિષેકે એકત્ર થઇ, વિલેપન કરી પોતાના આત્માને ધન્ય માને છે, વળી તીર્થંકર પ્રભુના વના મારા હૃદ્યના સ્થાનમાં વસતે છતે મારી ભાગ્યદશા જાગૃત થઇ એમ હું માનું છું. એવી રીતે પ્રભુના અંગ ઉપર શીતળ એવું વિલેપન કરતાં અધિક આત્મિક સુખરૂપ “ ભાવ શીતળતા ’· મને અધિક પ્રગટી. આત્માના સાચા આનંદને ભગવનાર જિનવર પ્રભુને પૂછ હું મારા આત્માના સ્થાનમાં આણું છું,
શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ' ( ચાલુ )
For Private And Personal Use Only
