________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સેવામૂર્તિ સ્વ. શ્રી વલ્લભદાસભાઇ
તે
સંતાને માટે પચીશ-પચાશ હજાર રૂપિયા મૂકીને મૃત્યુને ભેટવુ એ સાચા વારસો નથી; જીવનની વિશિષ્ટતા પણ નથી પરંતુ સંસ્કારના વારસા સુપ્રત કરવા એ જ ખરેખરું કર્તવ્ય છે. તમે અત્તરની ખાટલી જ્યારે જ્યારે ખાલશે ત્યારે ત્યારે તે તમને આનંદ આપશે, ફૂલ તે! ગયુ છે પણ તેને મધમઘાટ રહ્યો છે. તેવી જ રીતે શ્રીયુત વલ્લભદાસભાઈ તે ચાલા ગયા છે પણ તેમણે ઉછરેલા ફૂલની સુવાસ તા રહીજ છે. કેટલાયે ફૂલે સમર્પત થાય છે ત્યારે અત્તરનુ એક બિંદુ બને છે. એટલે આપણે અનેક વલ્લભદાસભાઈ ઉત્પન્ન કરી શકીએ તો “ સાહિત્યની સુવાસ ’' જીવત રાખી શકીએ.
*
ચારે બાજુ ઝંઝાવાતની માફક લોકોડી રહ્યા છે. આવા જગતને કાઈ શાંતિનો સંદેશવાહક મળે તે
કેટલા ઉપકાર થાય ? જૈનધર્મમાં પગલે-પગલે આવા નાનુની ત્રુશન ચૈત્તિ, ઝુળીશુદ્ધિનુ મસ્જી
મુળીચ મુળી, ૬ સહે વિલ્હે લનઃ ||
તત્ત્વા પડ્યાં છે, તેને પ્રચાર અને પ્રસાર થવા જોએ, તે જ તે વિધમ બની શકે. જગતને આજે સત્ય સમજવાની ભૂખ ઉઘડી છે. આપણે આ તક હાથ કરી લેવી જોઇએ. આજના પ્રસંગમાંથી આપણે જે પ્રેરણા લેવાની છે તે આ છે.
શ્રી વલ્લભદાસભા માં સમર્પણુની ભાવના હતી અને તેથી જ આપણે તેમનાં ગુણાન ગાવા એકત્ર થયા છીએ, સાઠ વર્ષ સુધી તેમણે સેવા કરી છે, તેની સુવાસ અત્રે ભરી છે. આપણું કર્તવ્ય છે કે તેમાંથી આપણે પ્રકાશ મેળવીએ.
ભાવનગરની છાપ સાહિત્યકારની હતી. સંસ્કાર સ્વામીની હરાળમાં ભાવનગરનું સ્થાન હર્મેશ અગ્ર પદે હતુ, આજે તેમાં ભતા આવી રહી છે. આપણે શુ જ્ઞાનની તે પેઢી બંધ કરવી છે ? ભાવનગરમાં ભાવ તા ભર્યાં જ પડયા છે, ફક્ત એકજ ચીનગારીની જરૂર છે. આજના પ્રસંગ ચીનગારીરૂપ નીવડે અને આપણે વિકાસને પંથે વિચરીએ એવી મારી મહેચ્છા છે. અહીં રૂ પણ છે અને અગ્નિ પણ છે; ફક્ત તે 'તેને સમ્મિલિત કરવાની જરૂર છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આજના પ્રસંગ છે. ગુણીજનની પ્રશંસા કરવાના. એક સુભાષિત છે કે
૪૩
અગુણી પુરુષ ગુણીને ઓળખી જ શકતે નથી. કદાચ કાઇ ગુણી હોય તે તેને બીજા ગુણીજન પ્રત્યે ઈષ્યાભાવ હોય જ, પોતે ગુણી હોય અને બીજા ગુણીજને પ્રત્યે પણ સ્નેહભાવ દર્શાવતા હોય તેવા પુરુષ તે વિરલ જ હોય છે: આ પ્રસંગે મને એક
હકીકત યાદ આવી જાય છે.
અમદાવાદની મારી સ્થિરતા દરમિયાન મારે એક કરાડાધિપતિ ગૃહસ્થને ત્યાં ગાયરી જવાનું થયું. તે સમયે ત્યાં ત્રણ-ચાર સાક્ષર બધુએ આવી ચઢયા, પાંચ-દશ મિનિટની વાત પછી તે ચાલ્યા ગયા. પાસે બેઠેલા એક મિત્રને ગૃહસ્થે પૂછ્યું કે......ને શું પગાર મળે છે ? જવાબ મળ્યો : ચારસો રૂપિયા. શ્રીમંત ગૃહસ્થ હસ્યા અને બાલ્યા : ફક્ત ચારસા જ રૂપિયા, અને તેમાં આખા દિવસ કાર્યાં કરવાનું,
માટે જ કહું છું કે
આ છે આપણી સાહિત્યસેવકાની કીંમત ! ! મહત્તા પૈસાથી નથી આવતી; ગુણથી આવે છે. આજે મહાસામ્રાજ્યાના ભોક્તા રાજવીને કાઇ યાદ કરતું નથી જ્યારે શ્રી હરિભદ્રસુરિ, શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યાં, કવિ કાલિદાસ કે અભયદેવસૂરિને જનતા યાદ કરતાં થાકતી નથી. આ છે જ્ઞાનનું મૂલ્યાંકન. પૈસા એ જીવનનું અંગ છે ખરુ પણ તે સાધન છે; સાધ્ય નથી. સાધ્ય તેા એવુ હોય કે જે જીવનના નાતે તારું; ડુબાડે નહિ. એવુ સાધ્ય છે જ્ઞાન.
गुणो च गुणरागी च सरलो विरलो जनः
For Private And Personal Use Only
આપણે આજે ગુણની દૃષ્ટિ લઈને જવાનુ છે, ગામમાં ઉકરડા તા ઘણા હોય છે. બગીચા તા ફક્ત