________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
હરણ કરનારી છે. વળી આ પળ માણારરચિત અંગરૂપ આગમામાં, રાષણ:૫ પળોમાં જિનેશ્વરેએ ભાખેલી વર્ણન કરવામાં આવી છે. એની ઉનથી પોપરપી કચરા ધાવાઈ જાય છે. આ પૂવળ કંચન વિગેરે ધાતુથી બનેલી કલશમાં પંચોપન યુકત ની ભરી ભવ્ય કંર છે. તે પૂનાના કુળ દર્શાવતાં કહે છે કે વેતરણી અદાથી કામ થતાં નરકના દુ:ખ અને કુમતિઓ નાશ થાય છે. પ્રકા મહાઆનંદને ધારણ કરે છે. વળી આ પવન કામ ધર ભાવ ગરમી મટાવી દે છે. મુક્તિના પંથમાં સુખપર્વક પગલાં ધારણ કરાવે છે. ધર્મરૂપી વૃતના મને ચાવે છે. વળી અમાપ જળ સમૂહ વરસાવે છે. જન્મમરણના દુ:ખરૂપી કાદવ 'વાવરાવી નાંખે છે. પુન્ય હો વધાં છે ? વળી આ પતન ધર્મરૂપી કપક્ષની દ્ધમાં ભાવ–પત્તિરૂપમાં ૪૧ માને છે, જે મારાથી પૂજા સુશોભિત અને વૃદ્ધિવાળા થાય છે તેમ આ પળથી ધર્મરૂપી ક૫ટેલ કૃદ્ધિ પામે છે. તેમ આ ૫૦ળથી અનિધિ ભરાય છે અર્થાત ખૂટતું નથી, કોઈ મુનિ અમારામજી મહારાજ કહે છે કે -તીર્થકર પ્રભુના ચરણકમલનું યાન હૃદયમાં ધારણ કરતાં મારા મનની વ પીડા મટી ગઈ અર્થાત્ નાશ પામી. વળી આ પળ કરવાથી આત્માના અનુભવજ્ઞાનરૂપી રનમાં હું પ્રાપ્ત થઈ ગયું, ગરક થઈ ગયા અને ભવસમુદ્ર તરી ગયે. આ પજાના અધિકારી વ્ય અને ભાવથી બાવકા છે. અને સર્વવિરનિ સાધુએ ફક્ત એકાંતથી ભાવપનના આદર કરનારા કહેવાય છે. તેમાં વિશપ એક રહસ્ય છે કે-આવકા રવિધ અને નિરવધિ એમ બંને પ્રકાર દ્રવ્ય પૂજા કરી શકે છે, પરતું સાધુઓ માટે દ્રવ્ય પળ વધે ન હોય પરંતુ નિરવધિ દ્રવ્ય પૂજા હોય છે, પરંતુ ભાવની ખાસ મુખ્યતા છે, સાવધ પમાં ચિત્ત જળ-પુષ્પ-ફળ-ધૂપ વિગેરે આવે છે તે શ્રાવક કરી શકે છે. અને સાધુઓ નિરવધિ એની દવ્ય પળ અચિત્ત-વાક્ષેપ કરીને પ્રતિષ્ઠા-અંજનશલાકા જ્ઞાનપૂજનમાં કરી શકે એવો જિનકપ્રિત વ્યવહાર છે. પરંતુ કાવંકા વ્ય પૂજા મુખ્ય અને ભાવ પજ ગૌણ હોય, ત્યારે સાધુઓને સાવધ પળ છોડી દઈને નિવધ દ્રવ્યપૂન ગૌણ હોય, અને ભાવપૂજા મુખ્ય હેય એ રહસ્ય જાણવું. વિરમ આ વસ્તુમાં શંકા થાય તો વર્તમાન બહુશ્રુત પાસે રહસ્ય જાણવું અને શંકા રહિત થવું, એ સવ્યષ્ટિ કાવાનું ખાસ ધ્યેય હોય છે...કિં બને ?
બીજી વિલેપન પૂજાના દુહા-સાર્થ, ગાત્ર લુહી અને રંગશું, મહકે અતિ સુવાસ ગંધકવાયી વસનશું, સફળ ફળે મન આશ...૧ ચંદન મૃગમદ કુંકુમ, ભેળી માંહ બરાસ, રત્નજડિત કાલીએ કરી કુમતિને નાશ...૨ પદ જાનકર અંધ. મસ્તક જિનવર અંગ; ભાલ કંડ ઉરે ઉદર મેં કરે તિલક અતિચંગ...૩ પૂજક જન નિજ અંગમેં, ચિ તિલક શુભ ચાર;
ભાલકંઠ ઉર ઉદરમં તત મીટાવણહાર...૪ અર્થ :-મનને પ્રેમપૂર્વક ઘણી સુવાસથી બહેતું-સુધી “ગંધધ્યાયી” એવી જાતિવાળા વસ્ત્રથી અર્થાત અંગેલું છણથી પ્રભુના અ ને લુંછવા અર્થાત નવથી રહેલા જળબિંદુને સુકાવી દેવા.
For Private And Personal Use Only
