________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સસગ
[ ૨૧૫ ]
શકતા નથી, જેથી કરીને વિષયાની જીવાને રાગદ્વેષને તાબે રહેવું પડે છે, કે જે એક અસત્ વસ્તુમાં અગ્રસ્થાન ભાગવે છે. આ ખાખતનું સભ્યજ્ઞાન સત્પુરુષાને હાય છે કે જેથી કરીને આનંદ તથા સુખ માટે વિષયની વાટે ગમન કરનારાઓને પાછા વાળીને સુખના માની સાચી દિશા બતાવે છે, અને એટલા માટે જ તેઓ નિ:સ્વાર્થી હોય છે. સ્વસ્વરૂપથી અણુજાણુ પરસ્વરૂપમાં રમનાર જ સ્વાર્થી હાય છે, કારણ કે વિષચેની તૃપ્તિ માટે પૌદ્ગલિક વસ્તુ મેળવવાની ઇચ્છા તે સ્વાર્થ અને તદનુસાર
પ્રવૃત્તિ કરવી તે સ્વાથિક પ્રવૃત્તિ કહેવાય છે. મહાપુરુષાને આવી પ્રવૃત્તિ કરવાની આવશ્યકતા હેાતી નથી, કારણ કે તેઓને જડના ધર્મની સથા અનાવશ્યકતા સમજાયેલી હાય છે અને નિઃસ્વાર્થી હેાવાથી તે માયાપ્રપ'ચથી મુક્ત હોય છે કે જેથી કરીને તેમને ક્ષુદ્રવાસનાની તૃપ્તિને માટે લેાકેાની પાસેથી પૌલિક સાધના મેળવવા સાની, ત્યાગી, તપસ્વી અને ધ્યાનીપણાને ખાટા આડંબર કરવેા પડતા નથી. અંતરાત્મદશામાં વિચરનારા સંતપુરુષાને કાંઈક અંશે આત્મિક સુખ તથા આનંદના અનુભવ થયેલા હૈાવાથી હિરામદશાવાળાઓના પ્રિય પૌદ્ગલિક આનંદ તથા સુખને તુચ્છ સમજે છે એટલે તેમની મનેવૃત્તિએ પૌદ્ગલિક વસ્તુ મેળવવા ખાદ્યના જગતમાં ભટકતી નથી, પરંતુ અંતગતમાં સ્થિરતાથી શાંતપણે રહેલી હાય છે, અને તેથી કરીને જ તે સાચા આન'દના ભક્તા હેાય છે; કારણ કે સાચા આનંદ તથા સુખમાં વૃત્તિએની ચંચળતા - અસ્થિરતા હોતી નથી. વૃત્તિઓને ચંચળ
સ્યાને સાચી રીતે ઊકેલ કરેલા હેાવાથી મૃત્યુથી ભયભીત થતાં નથી પણ તેને અત્ લાવવાને નિરતર પ્રયાસવાળા હૈાય છે. આત્મદર્શનની ઉત્સુકતાવાળા હૈાવાથી અનાત્મ તત્ત્વની વિચિત્ર પ્રકારની ખૂબીઓ નિહાળવાને વખત ગાળતા નથી. 'ચિત અશુભના ઉદયથી અનેક પ્રકારના વિધ્રો આવવા છતાં પણ નિરુત્સાહ બની સાધ્ય કાય માં નબળાઈ જાહેર કરતા નથી. એમની મન, વચન, કાયાની
પ્રવૃત્તિમાં ભિન્નતા હાતી નથી; કારણ કે ચૈતન્ય જગતમાં વિચરનારને જડ જગતના પદાર્થોની આવશ્યકતા હૈ।તી નથી એટલે
તેમને માયા, પ્રપોંચ કે અસત્યના આશ્ચિત બનવાની જરૂરત રહેતી નથી. જડ જગતમાં વિચરનારાઓના આત્મા દુળ થઈ ગએલે હાવાથી તેમના જીવન, આનંદ અને સુખ જડપદાર્થોના આશ્રિત બની જાય છે જેથી કરીને તેમને એક ક્ષણ પણ જડ પદાર્થ વગર ચાલી શકતું નથી. એટલા માટે તે જડ વસ્તુ મેળવવા તેમને અસત્ય તથા માયાપ્રપંચ કરવા પડે છે અને તેથી કરીને જ તેમના મન, વચન અને કાયાના વ્યાપારમાં ભિન્નતા આવી જાય છે.
મહાપુરુષ પાતે સત્તા સાથી હાવાથી નિર'તર સત્યનું જ અવલ'ખન લેનારા હેાય છે, માટે તે વસ્તુનું સત્ય સ્વરૂપ જ પ્રરૂપે છે. અસસ્વરૂપ પાંચે ઇંદ્રિયાના વિષયેાથી પરાડઃમુખ હાવાથી તેમના વાસ્તવિક સ્વરૂપની સત્યતાને ગેાપવતા નથી. પાંચે દ્રિયાના વિષયે। આત્મસ્વરૂપને ઢાંકી દે છે માટે વિષયાનંદી જીવાને પરસ્વરૂપ જ સ્વસ્વરૂપે ભાસતું હેવાથી આત્મસ્વરૂપ સુખ તથા આનદ મેળવી
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
