________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
9
A
B
ને ખnલ્લીમાં
v
=
y:nons).
૧. શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય–લેખક: શ્રીયુત ધૂમકેતુ કેઈ પણ ધર્મનો પ્રચાર તેના પ્રણેતા કે ધમપ્રકાશક: જૈનાચાર્ય શ્રી આત્માનંદ શતાબ્દિ સ્મારક ચાર્યમાં સંપૂર્ણ ત્યાગ, બ્રહ્મચર્ય, સરસ્વતી, રાજરસ્ટ બોર્ડ તરફથી મંત્રી, શ્રીયુત મોહનલાલ નીતિ અને ધર્મ એ બધાના સુમેળ વગર બની દીપચંદ ચોકસી, મુંબઈ, નં. ૩ ત્રાંબાકાંટા, શકતો નથી. વર્તમાનકાળમાં જૈનાચાર્ય શ્રી હેમચંદ્રાવોરાને જુને માળે,
ચાર્યમાં એ તમામની પૂર્ણતા અને અસાધારણપણું
– સર્વ હતું. આચાર્ય મહારાજમાં ગુજરાતી તરીકે જે નિવારણ કરી શાન્તિનું સામ્રાજ્ય સ્થાપવું એ સત્ય દેશાભિમાન, પ્રજાભિધાન હતું કે જે રીતે પોતાના રાજકારણને પ્રધાન ઉદેશ હોય છે. સત્ય રાજ- યુગના રાજાઓ, પ્રજાઓ, વિદ્વાને, સાહિત્યકારે કારણનું દષ્ટિબિન્દુ સર્વદા વ્યાપક અને જગતને વગેરેને પિતાના અસાધારણ ગુણે અને વિદ્વતાથી કલ્યાણકારી હોય છે.
મહાન બનાવવાના અને પિતાના જીવનમાં મહાન જે મનુષ્યોમાં ખરી આંતરિક વિશદ્ધિ હોય છે જોવાની તીવ્રાભિલાષાને લીધે સર્વમાન્ય-સર્વદેશીય તેઓ દરેક સત્કાર્ય ગુપ્ત રીતે જ કરે છે, દંભી વિધવિધ પ્રકારનું વિશાળ સાહિત્ય રજૂ કર્યું છે. મનુષ્યો મહાન અને પવિત્ર ગણવાની લાલસાથી, જે આચાર્ય મહારાજના ચરિત્રો અંગ્રેજી, ગુજરાતી તે સત્કાર્ય જાહેર રીતે કરે છે. જનતાની પ્રશંસા વગેરે અનેક લખાઈ ચૂકેલ હોવા છતાં, શ્રી ધૂમકેતુભાગ્યે જ હાર્દિક હોય છે. એ ક્ષુદ્ર પ્રશંસામાં સુખ ભાઈની આ નવીન કૃતિમાં ઉમેરો થતો હોવા છતાં, કે આનંદ માનવાની વક્ર વૃત્તિથી મુક્તિ આદિ મળે લેખક જેનેતર હોવા છતાં પોતાના મંતવ્યોમાં કઈ એ સર્વથા અસંભાવ્ય છે. જનતાનાં પ્રમાણપત્રથી સ્થળે સાંપ્રદાયિક અંધતા જેમ પ્રવેશવા દીધી નથી કેઈને મુક્તિ મળે એ કોઈ કાળે સંભવિત નથી. તેમ સંપ્રદાયના માનસને આઘાત પહેચે તેવું પણ
પરમાત્માના અધિરાજ્ય વાંકમાં ઈકિયસુખ કે સ્થળે જોયું નથી. તેથી જ જૈન વિદ્વાનો આ આદિની લાલસા નથી હોતી. તેઓ ઇકિયલાલસા- આચાર્ય મહારાજના જીવનચરિત્રને સંપૂર્ણ સ્વરૂપમાં ઓને સર્વથા ઉછેદ કરે છે. પ્રિયજન્ય લાલસાઓ જે બતાવી નથી શક્યા, તે શ્રી ધૂમકેતુભાઈ આ અને સર્વ પ્રકારનાં ભૌતિક સુખ અશાશ્વત હોવાથી ચરિત્ર લખવામાં બતાવી શકયા છે, તેટલું જ નહિ ઈકિય-લાલસાએ આદિમાં તેમને કશેયે મોહ નથી પરંતુ નિષ્પક્ષપાતપણે, સંશોધકબુદ્ધિએ જેમ લખાવું થત. દકિયલાલસાઓનું સ્વરૂપ જ એવું છે કે, જોઈએ તે રીતે જ આ ચરિત્ર લેખક ભાઈ લખી એના વ્યામોહથી દુ:ખ જ થાય. ઇદ્રિય લાલસાઓની શક્યા છે. સંલગ્નતા સર્વદા દુ:ખદાયી નીવડે છે. આથી એની શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યનું ચરિત્ર લખવામાં લેખક સંલગ્નતા સર્વથા પરિહાર્ય થઈ પડે છે. સંલગ્નતા મહાશય વસ્તુને સુસંગત રીતે આલેખવામાં જે તે આત્માની જ હોય. આત્માની દિવ્ય સંલગ્નતા જ નિપુણતા, રસસિંચનતા અને ભાવપૂર્ણતા લાવ્યા પરમ સુખમય અને કલ્યાણકારી છે.
છે તેમ કે અન્ય લેખક આ રીતે લાવી શકયા (ચાલુ) હોય તેમ જોઈ શકાતું નથી.
For Private And Personal Use Only
